توپ در زمین شورای حکام/ تعامل یا تقابل؟
لندن-ایرنا- پیش نویس قطعنامه ضدایرانی سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و المان امروز (پنج شنبه) در حالی در نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی به رأی گذاشته خواهد شد که اعضای شورا باید میان رویکرد تقابلی یا تعاملی با ایران برای حل و فصل یک بحران غیر ضروری در بارۀ برنامه صلح آمیز هسته ای ایران انتخاب کنند.
به گزارش خبرنگارایرنا، تروئیکای اروپا دیروز (چهارشنبه) هم زمان با آغاز آخرین نشست فصلی شورای حکام در سال ۲۰۲۴ میلادی، پیشنویس یک قطعنامه ضد ایرانی را به دبیرخانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه کرد.
در این سند که فرازهایی از آن توسط این خبرگزاری مشاهده شده است، بدون اشاره به همکاریهای همیشگی ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از تهران خواسته شده تا برای حل و فصل مسائل ادعایی پادمانی «اقدامات ضروری و فوری» صورت دهد.
در سند یادشده ادعاهای سیاسی پادمانی و ریشهدار در اسناد جعلی رژیم صهیونیستی تکرار و از ایران درخواست شده است تا بدون فوت وقت در خصوص «ذرات اورانیوم با منشاء انسانی در دو مکان اعلام نشده در ایران، توضیحات معتبر ارائه و آژانس را از مکان(های) فعلی مواد هسته ای و/یا تجهیزات آلوده مطلع کند».
این سند همچنین از ایران میخواهد که «اطلاعات، اسناد و پاسخهای مورد نیاز آژانس» را در این زمینه ارائه و دسترسی به مکانها و مواد مورد نیاز بازرسان آژانس را فراهم کند.
این درحالیست که بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکنون بارها از تاسیسات هستهای ایران بازدید کرده و هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلح آمیز انرژی هستهای کشور به سمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکردهاند. ایران نیز به همکاری خود با آژانس در چارچوب موافقتنامه جامع پادمان ادامه داده و تاکید دارد که مسائل باقیمانده با رویکرد حرفهای و بدون جانبداری آژانس قابل حل است.
در این سند ضمن تکرار ادعاهای سیاسی پادمانی و ریشهدار در اسناد جعلی رژیم صهیونیستی، از مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی درخواست شده است تا یک «گزارش جامع» درباره همکاریهای ایران و آژانس و اجرای تعهدات پادمانی توسط ایران، برای بررسی در نشست اسفند ماه ۱۴۰۳ شورای حکام تهیه کند.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفته پیش به تهران سفر کرد تا درباره نحوه حلوفصل برخی مسائل پادمانی و آینده همکاریهای فیمابین رایزنی کند. او در این سفر با وزیر امور خارجه، رئیس سازمان انرژی اتمی و رئیس جمهوری ایران ملاقات و همچنین از دو مرکز تاسیسات هستهای فردو و نطنز بازدید کرد.
مقامهای جمهوری اسلامی ایران در جریان سفر مدیرکل آژانس تصریح کردند که هرگونه اقدام نسنجیده علیه برنامه صلحامیز هستهای ایران در نشست شورای حکام با پاسخ فوری جمهوری اسلامی ایران مواجه خواهد شد. برهمین اساس اعلام شد که اگر طرفهای مقابل مسیر تعامل را در پیش بگیرند ایران هم اهل تعامل است؛ اما اگر مسیر تقابل و قطعنامه را در برابر ایران برگزینند تهران نیز تصمیمات لازم را خواهد گرفت.
تحرکات ساعات اخیر نشان میدهد که تروئیکا با بیاعتنایی به دستاوردهای این سفر و هشدارهای ایران که قبلا هم نتایج آن را تجربه کردهاند، ژست مدعی به خود گرفته و مسیر تقابل را انتخاب کردهاند؛ مسیری که هرچند رسانههای غربی تلاش میکنند تا آن را هموار نشان دهند، اما با چالشهای جدی مواجه است.
تروئیکا در نشست خرداد ماه هزینه سیاسی سنگینی را خرج کرد تا قطعنامه ضد ایرانی تصویب شود؛ این رویکرد غیرسازنده سبب شد تا تعداد قابل توجهی از کشورها، نسبت به مواضع نسنجیده سه کشور اروپایی فاصله گرفته و قطعنامه با کمترین آرا تصویب شود.
طبق شنیدهها تروئیکا با همین چالش در نشست فعلی نیز مواجه است و شماری از کشورها سرگرم تنظیم بیانیهای مشترک علیه پیشنویس قطعنامه ضد ایرانی هستند.
این درحالیست که سفر آقای گروسی به تهران نیز در فضایی مثبت و سازنده انجام شد و او با دست خالی به وین برنگشت. ایران طبق اظهارات آقای گروسی با یکی از اصلی ترین درخواستهای آژانس در زمینه توقف افزایش ذخایر اورانیوم با غلظت ۶۰ درصد موافقت کرده است.
مدیرکل آژانس در حاشیه نشست شورای حکام به خبرنگاران گفت که در جریان سفر به تهران چنین درخواستی را مطرح کرده و ایران هم پذیرفته است. به گفته وی، بازرسان آژانس اقدامات مقدماتی ایران در این زمینه را روز شنبه راستیآزمایی کردهاند. گروسی این مساله را تحولی بزرگ و گامی مهم، ملموس و در مسیر درست توصیف و تصریح کرد که به مذاکرات برای حلوفصل تمام مسائل باقیمانده با ایران ادامه میدهد.
از این رو میتوان اینطور نتیجه گرفت که ایران ضمن برخورداری از دانش تولید اورانیوم ۶۰ درصد، گام مهمی را در جهت اعتماد سازی صورت داده و حسن نیت و اراده خود را برای ارتقای تعاملات و همکاریها با آژانس اثبات کرد. به این ترتیب اکنون توپ در زمین اعضای شورای حکام است تا میان رویکرد تقابلی تروئیکا و تعاملی ایران یکی را انتخاب کنند.
جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد که کشورهای غربی نبایستی از سازمان های بین المللی از جمله آژانس به عنوان ابزار سیاسی استفاده کنند. در همین پیوند، وزیر امور خارجه کشورمان در تماس تلفنی با وزیران خارجه تعدادی از کشورهای عضو شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، خواستار مخالفت آنها با اقدام غیرموجه تروئیکا و ممانعت از تبدیل شورای حکام به سکویی برای پیشبرد مطامع سیاسی برخی کشورهای غربی دارنده تسلیحات اتمی و حامیان آنها شد.
سید عباس عراقچی در گفتوگو با وزرای خارجه تعدادی از کشورهای عضو شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از جمله برزیل، آفریقای جنوبی، بنگلادش، الجزایر، بورکینافاسو، پاکستان و فرانسه، با اشاره به نقش مهم شورای حکام در حراست از اعتبار این سازمان و اطمینان از جایگاه حرفهای و عملکرد مستقل آن، نشست کنونی این شورا را از این حیث واجد اهمیت دانست.
رئیس دستگاه دیپلماسی ضمن تبیین رویکرد سازنده جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، تحرکات برخی کشورهای غربی عضو آژانس برای طرح قطعنامهای علیه جمهوری اسلامی ایران را اقدامی ناموجه دانست که میتواند موجب اخلال در ایفای وظائف فنی و حرفهای آژانس شود.
عراقچی با تقبیح اقدامات غیر سازنده و ناموجه سه کشور اروپایی در قبال برنامه صلحآمیز هستهای جمهوری اسلامی ایران، تفاهمهای صورت گرفته بین ایران و آژانس در جریان سفر اخیر مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران را یادآور شد و تصریح کرد: تحرکات ناصواب سه کشور اروپایی برای صدور قطعنامه علیه ایران صرفا موجب تضعیف و اختلال در فرآیندهای تعاملگرایانه بین آژانس و ایران خواهد شد.
منبع: خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا، ۱ آذر ۱۴۰۳
www.irna.ir/xjS9kT