فرياد نداری بيمارستان‌ها و ساز ناکوک بيمه‌ها

هر از چندگاهی چالش‌های نظام سلامت سرباز می‌زند و بروز بیرونی پیدا می‌کند، چالش‌هایی که اگر سریع‌تر برای حلشان تمهیدی اندیشیده نشود، تنها قربانی‌شان مردم خواهند بود. بیش از دو سال است که وزارت بهداشت با هر زبانی می‌گوید کارد نداری به استخوان بیمارستان‌های دولتی در سراسر کشور رسیده و هر لحظه ممکن است تاب و توان آنها را در ارائه خدمت به مردم بگیرد. به‌طوری‌که اخیرا معاون درمان وزیر بهداشت هشدار داد که اگر مشکلات جدی مالی تحول سلامت حل نشود، این طرح آسیبی جدی می‌بیند؛ البته در این میان برخی به جای پرداختن به اصل موضوع، یعنی عدم پرداخت بدهی‌های بیمارستان‌ها از سوی سازمان‌های بیمه‌گر، انگشت اتهام را به سمت طرح تحول نشانه می‌روند و درصدد پاک‌کردن صورت مسئله‌اند. این درحالی است که تأخیر در پرداخت مطالبات بیمارستان‌ها، فشار سنگینی را بر بیمارستان‌ها وارد و آنها را در قبال پرسنل، پزشکان و به‌ویژه شرکت‌های توزیع و پخش دارو و تجهیزات پزشکی بدهکار کرده است. به‌طوری‌که بسیاری از شرکت‌های دارویی و تجهیزات پزشکی دیگر به بیمارستان‌ها دارو و تجهیزات نمی‌دهند و دپوی دارو و تجهیزات بیمارستان‌ها ممکن است روندی کاهشی را طی کرده و به‌این‌ترتیب، اهداف اصلی طرح تحول نظام سلامت که همان کاهش فرانشیز سهم بیمار، حذف دریافت‌های غیرقانونی و عدم تهیه دارو و تجهیزات پزشکی از بیرون بیمارستان بود، به خطر اندازد. ایسنا در گزارشی دراین‌باره نوشت:
دراین‌زمینه محمد آقاجانی، معاون درمان وزیر بهداشت در آخرین اظهارنظر خود گفت: درحال‌حاضر، فاصله ارائه خدمت تا دریافت مطالبات بیمارستان‌ها به  ۹ ماه رسیده است و میزان مطالبات پرداخت‌نشده از سوی بیمه‌ها بالغ بر ۹۰۰۰ میلیارد تومان است.
وی تأکید کرد که هر بیمارستان، چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی دو انتظار بحق دارد؛ یکی اینکه تعرفه‌هایش متناسب با قیمت تمام‌شده تعیین شود و دوم اینکه سازمان‌های بیمه‌گر مطالباتش را به‌موقع پرداخت کنند. این درحالی است که ما هیچ‌کدام از این دو مورد را نداریم. بر‌این‌اساس واقعا باید هم از همکاران پزشک و هم از مدیرانمان در کشور تشکر کنیم که علی‌رغم مشکلات جدی با جدیت طرح تحول را ادامه می‌دهند. تأکید می‌کنم که باید هرچه زودتر مشکلات مالی بیمارستان‌ها را حل کنیم زیرا در غیر‌این‌صورت در آینده به طرح تحول نظام سلامت آسیب وارد می‌شود. براین‌اساس، عدم پرداخت بدهی‌های چندین‌ماهه بیمارستان‌ها از سوی بیمه‌ها باعث شده که هر از چندگاهی زمزمه‌هایی مبنی‌بر اعمال محدودیت در ارائه خدمات درمانی یا قطع ارائه خدماتی مانند تهیه دارو و تجهیزات مورد نیاز بیماران در داخل بیمارستان یا خدمت ندادن به بیماران تحت پوشش بیمه‌هایی خاص را از سوی دانشگاه‌های علوم پزشکی شاهد باشیم؛ به‌طوری‌که در بهمن‌ سال گذشته ابتدا دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اعلام کرد که به‌دلیل حجم بالای مطالبات بیمارستان‌ها از سازمان‌های بیمه‌گر، بیمارستان‌های تحت پوشش این دانشگاه، بیماران را به‌جز در شرایط اورژانسی، به صورت آزاد پذیرش خواهند کرد. این دستورالعمل دانشگاه علوم پزشکی اصفهان سر‌و‌صدای زیادی به پا کرد و بعد از کش‌وقوس‌های فراوان و با قول مساعد بیمه‌ها، ماجرا ختم به خیر شد. مشابه همین ماجرا در دانشگاه علوم پزشکی شیراز و زنجان هم رخ داد و با پرداخت بخشی از بدهی‌ها از سوی سازمان‌های بیمه‌گر یا قول مساعد آنها مبنی‌بر پرداخت سریع مطالبات، این مشکلات به صورت موقتی حل می‌شد.
در همین راستا، چند روز گذشته نیز شاهد بودیم که ابلاغیه‌ای از سوی رئیس دانشگاه علوم پزشکی قزوین به‌دلیل حجم سنگین بدهی‌های تأمین اجتماعی به این دانشگاه و به تبع آن پایین‌بودن میزان دپوی دارو و تجهیزات پزشکی در انبارهای بیمارستان‌های این استان، صادر شد و بر‌اساس آن قرار بود که از تاریخ ۱۴ تیر، کلیه بیماران مراجعه‌کننده به مراکز تابعه دانشگاه علوم پزشکی قزوین، دارو و تجهیزات پزشکی مورد نیاز خود را از بیرون یا داروخانه بیمارستان تهیه کنند. همچنین کاهش یا توقف خدمات الکتیو (غیرضروری) برای بیماران بستری و قطع کلیه تخفیف‌ها و مددکاری‌های مرسوم از جمله مفاد این ابلاغیه بوده است؛ البته در این ابلاغیه تأکید شده بود که ارائه خدمت به بیماران اورژانسی به‌هیچ‌وجه متوقف نشود.