چتربازان آمریکایی وارد ترکیه میشوند
نویسنده: ارکین آنجان ــ
برای کشورهایی که امنیت ملی، موقعیت منطقهای، سیاست و اقتصاد خود را بر اساس منافع یک قدرت امپریالیستی تعریف میکنند، اشغال از هماکنون آغاز شده است.
چتربازان آمریکایی که در قیصریه فرود آمدهاند، البته برای «اشغال» ترکیه نیامدهاند؛ هدف آنها تمرین و آمادگی در کنار ارتش ترکیه علیه روسیه است. اما این رزمایش، فراتر از یک عملیات روتین هوابرد، اهمیتی بسیار بیشتر دارد. برای کشورهایی که تعیینکنندههای امنیت، جایگاه سیاسی، و منافع اقتصادیشان را با منافع یک قدرت امپریالیستی هماهنگ میکنند، اشغال از همین حالا آغاز شده است.
چند روز پیش، وزارت دفاع ملی ترکیه (MSB) بیانیهای در وبسایت خود منتشر کرد. این بیانیه، که در رسانههای ترکیه توجه چندانی را جلب نکرد، اعلام میکرد که سربازان آمریکایی تحت فرمان ارتش ایالات متحده قرار است بین ۲۱ تا ۲۳ ژوئیه در قیصریه چتربازی کنند. آن هم «دست در دست» با سربازان ترک….
سخن از رزمایش «روح چابک – ۲۰۲۵» (Agile Spirit-2025) است.
متن مختصر وزارت دفاع به شرح زیر است:
۱. رزمایش «روح چابک-۲۰۲۵»، با هماهنگی ارتش ایالات متحده اروپا و آفریقا (USAREUR-AF)،
(۱- الف) فاز هوابرد در ترکیه، با میزبانی ترکیه و مشارکت چتربازان ترک و آمریکایی، بین ۲۱ تا ۲۳ ژوئیه ۲۰۲۵ در منطقهٔ چتربازی «شهید ستوان حسن بَک» در قیصریه برگزار خواهد شد.
(۱- ب) فاز میدانی زنده و پست فرماندهی با کمک رایانه در گرجستان، با میزبانی این کشور، و مشارکت ایالات متحده، آلمان، بلغارستان، ارمنستان، گرجستان، مولداوی، لهستان، رومانی، اسلواکی، و ترکیه، از ۲۵ ژوئیه تا ۶ اوت در تفلیس انجام خواهد شد.
۲. هدف این رزمایش، ارتقای آموزش، همکاری و قابلیت هماهنگی نیروهای زمینی کشورهای شرکتکننده در عملیاتهای مشترک، و کمک به ثبات در منطقهٔ دریای سیاه است.
رزمایش «روح چابک»، که به ترکی میتوان آن را «Çevik Ruh» ترجمه کرد، از لحاظ فنی یک رزمایش رسمی ناتو نیست. این رزمایش بخشی از یک سری رزمایشهای چندملیتی است که در چارچوب «شراکت ناتو» و تحت رهبری ایالات متحده برگزار میشود.
عبارت کلیدی در اینجا «چارچوب شراکت» است ـــ یک فرمول طراحیشده برای پاسخ به این پرسش ناتو که: «چگونه میتوانم کشورهای غیرعضو را هم نظامیسازی کنم؟» ناتویی که از زمان تأسیس، علیرغم پایان تهدید شوروی، همواره در حال گسترش بوده است.
در این سناریو، شریک غیرعضو «گرجستان» است.
رزمایش «روح چابک-۲۰۲۵» چیست؟
رزمایش امسال اولین نسخه نیست؛ بلکه دوازدهمین رزمایش در این مجموعه است. اولین رزمایش یک تمرین کوچک بین ایالات متحده و گرجستان بود. تا سال ۲۰۱۵، کشورهایی مانند ترکیه نیز به آن پیوستند. در ۲۰۱۸، شمار کشورها به ۱۳ رسید. در ۲۰۲۱ این رقم به ۱۵ افزایش یافت، و در سال ۲۰۲۳ رکورد جدیدی ثبت شد.
تم اصلی این رزمایشها همواره «همبستگی» در جناح شرقی ناتو بوده است. اگرچه با عباراتی چون «آمادگی عملیاتی» و «امنیت منطقهای» پوشانده میشود، اما هدف واقعی آنها تقویت تواناییهای نظامی علیه روسیه در کریدور قفقاز جنوبی-دریای سیاه است.
حدود ۲۸۰۰ سرباز از کشورهای میزبان (ترکیه و گرجستان)، و همچنین از ایالات متحده، لهستان، آلمان، ایتالیا، یونان، مولداوی، رومانی، بلغارستان، اسلواکی، لیتوانی، و اوکراین در این رزمایش شرکت خواهند کرد. ارمنستان و ژاپن بهعنوان ناظر حضور خواهند داشت.
افتتاحیه در ۲۱ ژوئیه در آدانا، ترکیه، با عملیات هوابرد مشترک آمریکا-ترکیه انجام خواهد شد. مناطق اصلی تمرین در گرجستان شامل کرتسانیسی، وازیانی، نوریو، موخروانی، و سناکی خواهند بود. خودروهای زرهی و بالگردهایی چون بلکهاوک UH-60 و AS332 پومای فرانسوی نیز مشارکت دارند.
فرماندهی ارتش ایالات متحده در اروپا و آفریقا (USAREUR-AF)
طبق اعلام وزارت دفاع ترکیه، این رزمایش با هماهنگی فرماندهی ارتش ایالات متحده اروپا و آفریقا انجام میشود ـــ یکی از ساختارهای فرماندهی که از دوران جنگ سرد تاکنون فعال بوده است.
جنگ خلیج فارس ۹۰ ـ ۹۱، حمله به عراق در ۲۰۰۳، جنگ کوزوو، و اشغال افغانستان ـــ همه این تجاوزهای امپریالیستی تحت هماهنگی همین فرماندهی اجرا شدهاند.
این ساختار، که از ادغام فرماندهی آفریقا و اروپا تشکیل شده، در اصل برای مقابله با پیمان ورشو در جنگ سرد ایجاد شده بود.
اگرچه پس از فروپاشی شوروی «کوچکسازی» شد، اما با آغاز جنگ روسیه ـ اوکراین دوباره به صحنه بازگشت. مرکز فرماندهی آن در ویسبادن، آلمان قرار دارد.
درست همانطور که «روح چابک» یک رزمایش رسمی ناتو نیست، حضور ارتش آمریکا در قلب اروپا نیز هیچ پیوند نهادی با ناتو ندارد.
USAREUR-AF ساختاری است که مستقیماً زیر نظر وزارت دفاع ایالات متحده (DoD) فعالیت میکند. توانایی آن برای بسیج کشورهای عضو و «شریک» ناتو از طریق رزمایشها ناشی از «هماهنگی» است ـــ نقشی که اساساً سلطهٔ هژمونیک آمریکا در ناتو را بازتاب میدهد.
بهعبارت دیگر، این فرماندهی ابزاری تهدیدآمیز در خدمت امپریالیسم آمریکا است که با تضعیف حاکمیت نظامی کشورهای اروپایی از طریق ناتو، جناح شرقی ناتو را با منافع ژئوپلیتیکی واشنگتن هماهنگ میکند.
در این میان، بخش «AF» این فرماندهی نیز به تصاحب میراث استعماری فرانسه در آفریقا اختصاص دارد. این نهاد همراه با فرماندهی آفریقا (AFRICOM)، نقش محوری در راهبرد دیرینهٔ پنتاگون دارد: آموزش و تجهیز دولتهای آفریقایی تحت پوشش «مبارزه با تروریسم» و «کمک نظامی».
چرا ترکیه در این رزمایش شرکت میکند؟
حضور ترکیه در ناتو همواره موضوعی بحثبرانگیز بوده است. اگر این اتحاد را با ساختار سلسلهمراتبیاش ارزیابی کنیم، روشن است که ناتو یک ماشین جنگی است که مرگ را به سراسر جهان صادر میکند ـــ و مهمتر از همه، مستقیماً زیر کنترل ایالات متحده قرار دارد.
گرچه این واقعیتها انکارناپذیرند، اما اغلب در گفتمان سیاسی نادیده گرفته میشوند. بنابراین، بیایید استدلالهای کسانی را که به هر شکل از حضور ترکیه در ناتو دفاع میکنند مرور کنیم:
- اینکه ترکیه یکی از اعضای قدرتمند ناتو است،
- اینکه ناتو در مبارزه با تروریسم همبستگی نشان میدهد،
- اینکه برای ترکیه نقش «سپر محافظ» دارد،
- حتی اینکه ناتو از خود ترکیه در برابر آمریکا محافظت میکند!
نکتهٔ مشترک همه این استدلالها این است که عضویت در ناتو بخشی از یک اتحاد نهادی، قانونی و مبتنی بر قواعد است.
اما در عمل، واقعیت میدانی این است: سربازانی از یک نیروی نظامی آمریکایی، که حتی تحت ساختار قانونی ناتو نیستند، در حال چتربازی در خاک ما هستند ـــ در حالی که ناتو فرماندهی زمینی مخصوص خود ـــ از جمله فرماندهی LANDCOM در شیرینیَر ازمیر ـــ را در اروپا دارد.
در حالی که دولت و طرفداران آن از ترکیه بهعنوان «بازیگر جدید» در منطقه یاد میکنند، واقعیت میدانی این است که کشور ما بهطور کامل در فعالیتهای عملیاتی ارتش ایالات متحده در اروپا و آفریقا ادغام شده است.
تأکید این رزمایش اخیر بر «امنیت دریای سیاه» نیز بسیار مهم است. کشور ما ـــ یکی از ذینفعان اصلی دریای سیاه با نزدیک به ۵ هزار کیلومتر خط ساحلی ـــ بر اساس منافع ایالات متحده، که هزاران کیلومتر دورتر قرار دارد، بازتعریف میشود. و این کار بر اساس «قوانین» خود آمریکا انجام میگیرد. آیا چنین قوانینی مشروعیت دارند؟
فراتر از آن، افکار عمومی ترکیه حتی مطلع نیست که دولت در چه سطحی و با چه اهدافی وارد چنین همکاریهای نظامی میشود. نیازی هم به اطلاعرسانی نیست، زیرا این مشارکتها عمدتاً از نظارت پارلمان معافاند.
عباراتی چون «متحد»، «هماهنگی»، «قابلیت تعاملپذیری»، «امنیت» … همگی برای نرمسازی واقعیت نقش ترکیه در ناتو و بهعنوان «متحد آمریکا» بهکار میروند: یک نیروی نیابتی.
چتربازان آمریکایی که بهزودی در قیصریه فرود میآیند قطعاً برای «اشغال» ترکیه نمیآیند؛ بلکه هدفشان آمادهسازی در کنار ارتش ترکیه علیه روسیه است. اما این رزمایش چیزی فراتر از یک عملیات معمولی هوابرد است. برای کشورهایی که امنیت ملی، موقعیت منطقهای، سیاست و اقتصاد خود را بر اساس منافع یک قدرت امپریالیستی تعریف میکنند، اشغال از هماکنون آغاز شده است.
منبع: بنیاد فرهنگ استراتژیک، ۲۲ ژوئیه ۲۰۲۵
https://strategic-culture.su/news/2025/07/22/american-soldiers-parachute-into-turkey/
