راه رشد غیرسرمایهداری، با توجه به عدم موفقیت آن در عراق و در مصر، چه دورنمایی میتواند در ایران داشته باشد؟
س: ما میبینیم که در عراق و در مصر راه رشد غیرسرمایهداری با عدم موفقیت روبرو شده، نتوانسته است به سوسیالیسم ختم شود، بلکه دارد به سرمایهداری بازگشت میکند. پس این راه رشد دیگر اصلاً برای موفقیت خودش دورنمایی ندارد. بنابراین، در ایران هم ما اصلاً نمیتوانیم از راه رشد غیرسرمایهداری صحبت بکنیم، و فقط باید بگوییم انقلاب سوسیالیستی میخواهیم بکنیم.
ج: ما این حرف را بهکلی نادرست میدانیم. بهکلی! رفقایی که این مسأله را مطرح میکنند، اصلاً مسألهٔ راه رشد غیرسرمایهداری، و این مطلب را که راه رشد غیرسرمایهداری در چه شرایط اجتماعی، سیاسی، انقلابی، میتواند تکامل پیدا بکند و به یک تحول سوسیالیستی بیانجامد، این را نه بهطور دقیق مطالعه کرده و نه درک کردهاند. خوب، بحث در این مسأله هم، که یک بحث تئوریک است، از چارچوب بحث در این جلسه خارج است. ما به این دوستانی که این مسائل را مطرح میکنند، و چندتایی هستند، بازهم توصیه میکنیم که یکبار دیگر این مسائل را از روی اسنادی که ما منتشر کردهایم، و خیلی هم مفصل است، بهدقت مطالعه کنند، و آنوقت اگر باز سؤالی داشتد، در جلساتی غیر از جلسات پرسش و پاسخ به ما مراجعه کند. ما کوشش خواهیم کرد که با آنها بحث بکنیم.
ولی مسألهٔ انتقال به سوسیالیسم، بهنظر ما، در چارچوب تکامل انقلاب کنونی ایران، اگر جنبهٔ خلقیاش، جنبهٔ تسلط نیروهای خلقی انقلاب ما، از آنچه که هست قویتر بشود و بهتدریج عنصر لیبرال، سرمایهداری، تضعیف بشود، امکان بالقوه وجود دارد. تحقق این امکان بالقوه، از راههای گوناگون میتواند انجام بگیرد. چنین تحولی را ما غیرممکن نمیدانیم، برای اینکه در جهان کنونی ما نمونههای بسیاری از انواع مختلف تحول را، الآن در جریان میبینیم که به ما حکم میکند که انقلاب کنونی جامعهٔ ما میتواند دورنمایی داشته باشد که تحولات عمیق بنیادی ضدسرمایهداری با سمتگیری سوسیالیستی (حالا اسمش هم حتماً در مرحلهٔ اول سوسیالیسم نباشد، جامعهٔ اقتصاد توحیدی اسلامی باشد) ــــ چنین تحولات عمیقی به اشکال مختلف میتواند صورت گیرد. مسألهٔ اساسی برای ما محتوای ضدسرمایهداری، ضدمالکیت بزرگ ارضی، محتوای خلقی انقلاب است. این دورنما هنوز از بین نرفته.
برداشت ما و سیاست ما نسبت به نظام کنونی، نسبت.به رژیم جمهوری اسلامی، بر پایهٔ این شناخت است که در این رژیم نطفههای لازم، نیروی لازم، و امکانات لازم برای اینکه یک تحول بنیادی در جامعه تحقق یابد و بر آن گرایش واپسگرایانهای که سرمایهداری میخواهد تحمیل بکند پیروز شود، هنوز وجود دارد. و چون وجود دارد، ما از آن پشتیبانی میکنیم و سعی میکنیم که تقویتش بکنیم.
این است پایهٔ سیاست حزب ما نسبت به جمهوری اسلامی و نسبت به همکاری درازمدت استراتژیک با مبارزان انقلابی مسلمان، برای تحولات بنیادی جامعه در جهت آنچه که ما معتقدیم محتوای سوسیالیسم دارد. بسیاری از مبارزان مسلمان نیز تقریباً همین مسائل را در چارچوب جامعهٔ توحیدی اسلامی در نظر میگیرند، البته، این را بگوییم که اقتصاد توحیدی اسلامی در نظر همهٔ کسانی که آن را بیان میکنند دارای محتوای یکسان نیست. کسانی هستند که برداشتشان از اقتصاد توحیدی اسلامی از لحاظ محتوا خیلی نزدیک هست به آنچه که ما میفهمیم بهعنوان سوسیالیسم، و کسانی هم هستند که برداشتشان چیزی است شبیه به یک سرمایهداری محدودشده و یککمی در چارچوب نگهداشتهشده. ما البته به آن جنبهٔ اولی توجه داریم.
این بود پاسخ پرسش مربوط به پشتیبانی ما از جمهوری اسلامی و چگونگی جنبهٔ استراتژیک این پشتیبانی·
