ناتو تا سال ۲۰۳۰ چگونه خواهد بود؟
وزرای خارجه کشورهای عضو ناتو اواخر سال ۲۰۲۰، در اجلاسی مجازی «لزوم اصلاح ناتو بهمنظور انطباق آن با چالشهای جهانی» را مورد بحث قرار دادند. دبیرکل آلیانس (ناتو) «ینس استولتنبرگ» گفت «ما باید به تغییر ادامه دهیم … وقت آن است که مفهوم استراتژیک ناتو را به روز کنیم [در سال ۲۰۱۰ به تصویب رسیده بود. هیأت تحریریه]. وی تبدیل ناتو بهعنوان «اتحاد منطقهای» به اتحادی با «رویکرد جهانی» را بهعنوان یکی از جهات اصلی تغییر عنوان کرد. گزارش «ناتو ــ ۲۰۳۰: وحدت در عصر جدید» به شرکتکنندگان در جلسه وزیران ارائه شد. در این گزارش پیشنهاد شده است که امکان مسدود کردن تصمیمات آلیانس از سوی اعضای منفرد آن محدود و جلوگیری از تصمیمات بلوک نظامی «با انگیزه سیاسی» منع شود. این سند شامل ۱۳۸ پیشنهاد است. بهویژه، سخن بر سر افزایش «توانایی بازدارندگی» ناتو پس از اتحاد مجدد کریمه با روسیه و در مورد حفظ «برتری تکنولوژیکی» بلوک نظامی غرب بر چین و روسیه است. نسخه نهایی گزارش ناتو ۲۰۳۰ در نشست بعدی ناتو در بروکسل در سال ۲۰۲۱ ارائه میشود. در این گزارش آمده است که: «ناتو باید به تهدیدها و اقدامات خصمانه روسیه بهلحاظ سیاسی یکپارچه، قاطع و پیگیرانه و بدون بازگشت به تعامل عادی [با روسیه] واکنش نشان بدهد … در صورت تهدید ناتو باید صریح و با قدرت پاسخ بدهد». استولتنبرگ سخنان خود را به اینکه «روسیه معاهدات را نقض و تضعیف میکند» و همچنین «سلاحهای جدیدی را بهکار میگیرد» تکرار کرد. دامنه اتهامات علیه روسیه گسترش یافته است: «روسیه نیروهای خود را در کشورها ــ نزدیکترین همسایگان ما، با نقض خواستههای دولتهای خود مستقر کرده است [؟] … الحاق غیرقانونی کریمه … ادامه بیثبات کردن شرق اوکراین … نیروهای روسی در مناطقی از گرجستان و همچنین در مولداوی ، در ترانس نیستریا (پری دنیستر یا به فارسی فرادنیستر. منطقهای که عمدتاً در کنار رود دنیستر در شرق مولداوی و در همسایگی با اوکراین قرار دارد. مترجم) مستقر هستند.
آنچه در پسزمینه امتناع از «تعامل عادی» (با روسیه) قرار دارد درخواست استولتنبرگ برای «ادامه گفتوگو با روسیه» در مورد پیمان ۳ START ــ (پیمان بین روسیه و آمریکا در مورد اقداماتی برای کاهش بیشتر و محدود کردن سلاحهای تهاجمی استراتژیک)، که در آغاز سال 2021 منقضی میشود، است ــ چیزی نیست جز شواهدی از آمادگی برای ادامه شانتاژ علیه روسیه و تحت فشار قراردادن بیشتر آن. این نتیجهگیری با بیان «استوتنبرگ» مبنی بر عقبنشینی ناتو از افغانستان تأیید میشود. در مورد مقیاس و اشکال حضور نیروهای ناتو در این کشور در نشست وزیران دفاع اعضای ناتو در فوریه ۲۰۲۱ باید «برخی تصمیمات دشوار» اتخاذ گردد. روسیه اتهامات غرب را رد و به استقرار سلاحهای هستهای توسط آمریکاییها در خاک متحدان ناتوی خود از میان کشورهای غیرهستهای اشاره میکند. رئیس کمیته بینالمللی شورای فدراسیون « کنستانتین کوساچیف کوساچوف» اشاره میکند که «همان آلمان، اگر مستقیم هم نباشد، غیرمستقیم به سیستمهای مرتبط با سلاحهای هستهای ارتباط پیدا میکند». «استولتنبرگ» ضمن پاسخ به مسئله «احتمال مداخله نظامی روسیه در بلاروس و مولداوی» اعلام کرد که متحدان ناتو « قاطعانه از تمامیت ارضی و استقلال مولداوی» حمایت میکنند و مخالف مداخله خارجی (روسیه) در بلاروس هستند. برای بحث در مورد «تغییر جهانی توازن قدرت، مرتبط با اعتلاء و ظهور چین»، شرکای آلیانس در منطقه آسیا ــ اقیانوسیه ــ استرالیا، ژاپن و کره جنوبی به نشست آنلاین ناتو دعوت شدند. جالب است که در چارچوب «نوسازی» اعلام شده ناتو این بلوک نظامی قرار است در حل وظایفی مانند مبارزه با تغییرات آب و هوا، توسعه انرژی سبز، استفاده از هوش مصنوعی، توسعه قطب شمال و غیره مشارکت کند. آیا این بیش از حد نیست؟ همانطور که روزنامه ایتالیایی «جورناله» متذکر میشود که «همه اینها برای نشان دادن به همه منتقدان لازم است: آلیانس ــ این نه آناکرونیسم است بلکه یک سازمان جهانی آینده است، که قادر است نه تنها به مسائل نظامی ــ سیاسی بپردازد». بلوک نظامی غرب با حفظ ماهیت نظامیگری خود، هرچه بیشتر بهطور مشخص و با قاطعیت از چارچوب حل وظایف کاملاً نظامی فراتر میرود. عبارت «سازمان جهانی آینده» که توسط نشریه ایتالیایی مورد استفاده قرار گرفته، معنای دیگری جز تلاش جدید غرب برای سلطه بر جهان در این یا آن شکلاش ندارد.