اروپا ممکن است با صنعتزدایی اجباری روبرو شود
برخی از این کسب و کارها ممکن است نهایتاً تصمیم به مهاجرت به مناطقی که منابع انرژی بیشتر و ارزانتری دراختیارشان قرار دهد بگیرند، که بر روند صنعتزدایی اروپا کمک خواهد کرد. بنابه نظر برخی ناظرین، یکی از بهترین انتخابها برای این جابجایی، ایالات متحده است که ذخایر گاز فراوان، افزایش تولید و فضای سرمایهگذاری دوستانهای را عرضه میکند.
▪ صنایع اروپا ازجمله کارخانههای آلیاژهای آهنی، کودها و مواد شیمیایی تخصصی، درنتیجهٔ بحران انرژی موجود، در حال تعطیل هستند.
▪ برای برخی از صنایع، حتی پس از کاهش بحران انرژی، احتمال بازگشت وجود ندارد.
▪ قوانین فزایندهٔ شدید محیط زیست، یکی دیگر از علل صنعتزدایی در اروپاست.
اتحادیهٔ اروپا کاهش مداوم مصرف گاز و برق در سال جاری را در بحبوحهٔ بیسابقهٔ افزایش قیمتها، قطع قسمت اعظم گاز روسیه و بحران نقدینگی در بازار انرژی، بیسروصدا جشن گرفته است.
با این حال دلیل این جشن، نامعلوم است: کسب و کارها علاوه بر محدود نمودن مصرف انرژی و توقف روال عادی کار خود، در حال تعطیل کردن کارخانهها، تعدیل نیرو و جابجایی هستند. اروپا به احتمال زیاد، در مسیر صنعتزدایی گام برمیدارد.
اکنون برای هر کس که شاخصها را دنبال میکند آشکار شده که اروپا بهسوی یک رکود پیش میرود.
آخرین نتایج نشان میدهد که فعالیت تولید در منطقۀ اروپا به پایینترین حد خود از ماه مه ۲۰۲۰ رسیده است.
به گزارش شرکت مالی S&P بررسی شاخص روند اقتصادی در بخش تولید و خدمات (PMI) نشان میدهد که این شاخص در اکتبر نیز نزول کرده و چهارمین ماهی است که به زیر ۵۰ نزول کرده است، که نشانهای است از افول اقتصادی و هشداری برای یک رکود قریبالوقوع.
هرچند خبرهای بدتری هم وجود دارد، مجتمع عظیم آلمانی BASF ماه گذشته اعلام کرد که برای همیشه ظرفیت تولید خود را در داخل آلمان کاهش داده و تاسیسات خود را در چین گسترش خواهد داد. این اعلام، ضربهای بود به دولتی که میخواست با تردستی، کمبود انرژی را با اهداف محیط زیستی، بدون افزایش عمر نیروگاههای هستهای، مدیریت کند.
مارتین برودمولر، مدیر اجرایی BASF در اواخر اکتبر گفت: «در دههٔ گذشته، بازار مواد شیمیایی در اروپا، رشد ناچیزی داشته و افزایش فاحش در قیمت برق و گاز طبیعی در طول سال گذشته، فشار بر زنجیرهٔ ارزش مواد شیمایی گذاشته است.»
برودمولر میگوید که لازم به ذکر است که بحران انرژی تنها دلیل برای کاهش ظرفیت BASF در داخل و انتقال آن به خارج نیست. قوانین روزبهروز محدودکنندهتر اروپا نیز عاملی برای این تصمیم بود.
بهنظر میرسد که سایر صنایع نیز با قوانین جدید اروپا مشکل دارند. سازمان تجارت صنایع فولاد و آلومینیوم نیز که از تورم قیمت انرژی متضرر شده، اخیراً پیشنهاد کرد که اروپا در اتخاد مکانیسم جدید تعدیل فرامرزی (CBAM)، که نیز بهعنوان مالیات کربن وارداتی شناخته میشود، رویکردی تدریجی در پیش بگیرد.
کسب و کارهای صنعتی اروپایی که مجبور به رعایت مقررات محدودیت انتشار گازهای آلاینده هستند، هزینهٔ تولید محصولاتشان بالاتر از هزینهٔ محصولات مشابه توسط کشورهایی است که استانداردهای انتشار پایینتری دارند. مکانیسم CBAM بهعنوان راهی برای یکسانسازی این زمینه برای صنایع اروپایی ایجاد گردیده است.
همچنین، مواد اولیهٔ مهم صنایع فولاد و آلومینیوم اروپا گرانتر شده که بهنوبهٔ خود به مشکلات این صنایع میافزاید چرا که این صنایع از بزرگترین مصرفکنندگان انرژی نیز هستند.
بر اساس برآوردهای موسسۀ مالی جفریز، یکدهم از ظرفیت تولید فولاد خام اروپا بلااستفاده مانده است. همهٔ کارخانههای ذوب روی تولید خود را کاهش داده، و بعضاً تعطیل شدهاند. همچنین نصف تولید اولیهٔ آلومینیوم هم تعطیل شده است. ۷۰ درصد کارخانههای تولید کود نیز به دلیل کمبود انرژی از کار افتادهاند.
کارخانههای مواد شیمیایی نیز فعالیت خود را محدود کردهاند، کورههای آلیاژهای آهن خاموش شده، و کارخانههای تولید پلاستیک و سرامیک نیز ظرفیت خود را کاهش دادهاند.
برخی از این کسب و کارها ممکن است نهایتاً تصمیم به مهاجرت به مناطقی که منابع انرژی بیشتر و ارزانتری دراختیارشان قرار دهد بگیرند، که بر روند صنعتزدایی اروپا کمک خواهد کرد. بنابه نظر برخی ناظرین، یکی از بهترین انتخابها برای این جابجایی، ایالات متحده است که ذخایر گاز فراوان، افزایش تولید و فضای سرمایهگذاری دوستانهای را عرضه میکند.
در عینحال، یک چیز روشن است: کاهش مصرف انرژی در بخشهای صنعتی اروپا واقعاً دلیلی برای جشن گرفتن نیست. بلکه دلیلی برای نگرانی و اقدام فوری از سوی مسئولین است.
تعیین سقف قیمت گاز که اخیراً اتحادیهٔ اروپا بر سر آن توافق کرده، ممکن است تا حدودی کمک کند، ولی از آنجا که به کاهش میزان مصرف بستگی دارد، واقعا راهحلی برای کسب و کارهایی که مایل به ادامهٔ فعالیت خود هستند، نمیباشد. و تنها درمانی موقتی است.