اسناد تاریخی حزب توده ایران

کنتراتچی‌های رضاخانی که می‌دیدند انواع حیله‌های‌شان ره به جایی نمی‌برد، دنبال «محرک‌ها» گشتند. هان! کمونیست‌ها! همان‌ها هستند که امنیت را مختل می‌کنند. محمدعلی یساری «محرک» شناخته شد و چندی بعد توسط شهربانی دستگیر و روانه تهران شد. سال‌های زندان اگرچه شکنجه‌بار و پُردرد گذشت، اما پُربار بود. زندان خانه مبارزان بود. پُر می‌شد و خالی می‌شد.

از دیر زمان که تفکر انتزاعی بشر پدید شد، این سئوال مطرح گردید: آیا می‌توان اتیک و پراتیک، و به شکل مشخص، اخلاق و سیاست را با هم سازگار ساخت؟ آیا می‌توان کاری کرد که آن کار، هم سودمند و ثمربخش و کارا و هدف‌رس باشد و هم پسندیده و نیکو؟ یعنی هم از جهت اتیک روا باشد و هم از جهت پراتیک بجا؟

اهمیت تاریخی کمون پاریس در این بود که دستگاه حکومت پلیسی ـ بوروکراتیک بورژوازی را درهم شکست و دولت طراز نوین به‌وجود آورد که نخستین شکل دیکتاتوری پرولتاریا در تاریخ بشر بود.

به‌مناسبت ۸ مارس و به‌منظور گرامی‌داشت یاد رفیق مریم فیروز، از پیشگامان برجسته جنبش زنان در ایران، چکیده بخشی از کتاب چهره‌های درخشان را جهت بازانتشار برگزیده‌ایم.
 

لنین با اشاره به «هگل» تأکید می‌کرد که «غنای پدیده بیش از قانون است». و کدام مارکسیست واقعی است که چراغ در دست داشته باشد و نخواهد «قانون» را از غنای «پدیده» که مدام در تنوع گسترش‌یابنده‌ای است، شادابی و چالاکی بخشد و پا به پای گسترش امکانات ناشناخته‌ای که با پبدایش اوضاع و شرایط جدید، جوانه می‌زنند و می‌شکوفند، پیش ببرد؟ صحبت از شکستن و خرد کردن قوانین اساسی و یا تجدیدنظر کردن در اصول، به بهانه تطبیق این قوانین و اصول با شرایط نو نیست. درست برعکس صحبت بر سر نیرومند کردن اصول و قوانین با پر کردن آن‌ها از جوهر زندگی و واقعیت و تعمیم آن‌هاست.