اقتصادی

بانک مرکزی گزارشی منتشر کرد که در آن می‌گوید طی سه دهه‌ی گذشته یعنی از زمانی که برنامه‌ی تعدیل ساختاری در دستور کار قرار گرفت طرحی که مجلس داد دقیقاً ایدئولوژی تعدیل ساختاری را دنبال می‌کند، بیش از ۹۰ درصد تسهیلات منحصراً به  ثروتمندترین دهک در ایران رسیده که سهم اینها از نظر جمعیتی ۶ درصد است. از سوی دیگر حدود ۵۰ درصد خانوارهای ایرانی طی این سه دهه حتی یکبار هم نتوانستند از تسهیلات بانکی استفاده کنند.

با مقاومت شدید الیگارش‌­های وطنی در مقابل کاهش قیمت‌ها و به‌ویژه قیمت ارز، و نیز با توجه به افزایش شدید قیمت مواد خام و اولیه صنعتی و مواد غذایی در جهان، باید در انتظار شوک سوم تورمی ــ به‌دنبال دو شوک قیمت سال­‌های ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ ــ از نیمه دوم سال ۱۴۰۰ بود. پیش‌­بینی‌هایی که از ابتدای سال ۱۴۰۰ با زوزه گرگ‌های درنده منافع مردم در رسانه‌های زرد بازتاب یافته حکایت از برنامه جدید الیگارشی برای تداوم بی‌ثبات‌سازی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در کشور دارد.

میانگین جهانی سهم مسکن از کل بودجه خانوار ۲۰ درصد است. این رقم برای کشوری چون امریکا حدود ۲۵ درصد و برای همسایه شمالی، یعنی روسیه حدود ۱۲ درصد است. اما در ایران شرایط دیگری حاکم است. در کل کشور ۳۵ درصد از بودجه خانوار صرف هزینه مسکن می‌شود اما این سهم در تهران فراتر است. در پایتخت شرایط به‌گونه‌ای است که بیش از ۵۰ درصد بودجه خانوار را هزینه مسکن در‌بر می‌گیرد که یعنی ۲ و نیم برابر میانگین جهانی باید در پایتخت کشور ما خانوارها هزینه مسکن بپردازند.

برخی از واحدهای فولادی بزرگ حاشیه سود بالایی یعنی حدود ۵۰ درصدی را به دست آورده‌اند! به این ترتیب مافیای واحدهای فولادی با رانت ایجادشده در زنجیره فولاد کشور را بین وابستگان و ذینفعان خود تقسیم می‌کنند. در این میان حسن روحانی که در ظاهر ادعای دفاع از منافع مردم، بخش‌خصوصی و مبارزه با گرانی را دارد، در عمل حفظ منافع بنگاه‌های خصولتی فولادی را بیشتر ترجیح می‌دهد.

اگر آنها مثلاً براساس یک معجزه تمام تحریم‌ها را هم بردارند، اوضاع ایران به‌سامان خواهد شد. خیر، ما با شواهد پرشمار نشان دادیم که حتی اگر تحریم‌ها هم نبود آن ساختار نهادی کج‌کارکرد و ضدِ تولیدی در ایران، ایران را به‌سمت اضمحلال پیش می‌برد، کارکرد تحریم‌ها و بعداً کرونا این بود، آن تلاش‌هایی که در سایه دلارهای نفتی بر محور پنهان کردن این واقعیت‌ها در ایران سازمان پیدا کرده بود را تحریم‌ها و برجام و کرونا منتفی کردند و برآیند آن خطاهای سیاستی و به غایت ناکارآمد و به‌شدت فسادزا را عریان کردند. این مسئله کلید اصلی ماجراست.