دیدار و نشستی با محمدعلی عمویی در نگاهی به تاریخ معاصر آذربایجان

رضا همراز ـ محمد الفت 

«مقدمه
تاکنون از محمدعلی عمویی چندین مصاحبه دیده و خوانده بودیم. در کنار این مصاحبه‌ها خاطراتش را نیز خوانده و در بعضی از مقالات‌مان از آن بهره‌مند نیز شده‌ایم. در سوم آبان ماه سال ۱۳۹۲ مطلع شدیم که آقای عمویی میهمان یکی از همشهری‌هامان است. به خدمت آقای محمدعلی عمویی شرفیاب شدیم. چندین بار با عکس‌ها و گفتارهای این پیرمرد قبلاً کم‌و‌بیش چنان‌که گذشت آشنا بودیم. اکنون رودررو وایستاده باب گفت‌و‌گو باز کردیم. قرار گفت‌و‌گوی ما «تاریخ معاصر آذربایجان از منظر ایشان بود». آقای عمویی به‌دقت حرف‌های ما را گوش می‌داد و گاهی اوقات خواسته یا ناخواسته نمی‌خواست رُک و پوست‌کنده جواب سئوالات‌مان را بدهد. از این‌رو بالاجبار به حاشیه می‌رفتیم! شنیدن این سخنان از زبان کسی که نزدیک به نیمی از عمرش را به لحاظ فعالیت‌های سیاسی در زندان‌ها گذرانده بی‌شک نه تنها برای ما، بلکه برای خیلی از علاقه‌مندان تاریخ معاصر خوشایند و خواندنی است. متأسفانه کمی وقت یا به‌عبارتی زمان این فرصت را از ما گرفت که بیشتر سئوالات بی‌جواب بماند. اما خوشبختانه نسحه ترتیب شده مصاحبه که به آقای عمویی جهت بازبینی ارسال شده بود به‌همراه سئوالات ناگفته دیگری به حضورشان ارسال و ایشان با کمال بزرگواری آن‌ها را مکتوب کردند و در بعضی از سئوالات توضیحات نیز لازم و ضروری بود که در انتهای مصاحبه به ذکر آن‌ها اقدام نمودیم. لهذا آن‌ها را نیز پس از مصاحبه لازم دانستیم که قید کنیم.»

برای خواندن این مصاحبه به فایل پیوست مراجعه کنید.