خودشیفتگی ترامپ، مسئله‌ای تنها برای آمریکا نیست
رئیس‌جمهور ترامپ با دادن فرمان قتل ژنرال قاسم سلیمانی مرتکب یک اقدام بی‌پروای جنگی شد. … مسئولیت ایجاد بحران پیرامون ایران را نه تنها رئیس‌جمهور بلکه کنگره آمریکا نیز به‌عهده دارد که در آوریل سال ۲۰۱۹ با تصمیم کاخ سفید برای اعلام سپاه پاسداران به‌عنوان یک سازمان تروریستی بین‌المللی موافقت کرد. به‌لحاظ حقوقی غیرممکن است یک بخش نیروهای مسلح ملی را به‌عنوان یک سازمان تروریستی بین‌المللی تعیین کرد. انتقاد ترامپ از سوی دمکرات‌هایی که برای صندلی در کاخ سفید می‌جنگند، چیزی را تغییر نمی‌دهد.
رئیس‌جمهور ترامپ با دادن فرمان قتل ژنرال قاسم سلیمانی مرتکب یک اقدام بی‌پروای جنگی شد. آمریکا و ایران تاکنون از تشدید اوضاع خودداری می‌کردند اما امکان محاسبات غلط در درگیری‌های احتمالی همچنان زیاد است. جهان به آنکه حملات موشکی ایران به دو پایگاه آمریکایی در عراق بیشتر یک عمل نمادین بود تا تلاش برای انتقام فوری از قتل سلیمانی، احساس راحتی کرد. بسیاری گوشزد می‌کنند که فرماندهی سپاه پاسداران این عملیات را به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کرده است که از کشته شدن نیروهای نظامی آمریکایی اجتناب شود. در نزدیکی این مناطق اهداف آمریکایی دیگری نیز وجود داشتند که آسیب‌پذیرتر می‌بودند، که ایران می‌توانست ضربه‌ای ویرانگر به‌بار بیاورد. با اقدام به این روش، تهران از تمایل خود به کاهش و تخفیف رویارویی خبر داد، اما بعید به‌نظر می‌رسد که عقب‌نشینی کند. سخنان و سیاست ترامپ احتمال عقب‌نشینی جمهوری اسلامی را غیرممکن می‌سازد. رئیس‌جمهور آمریکا سخنان خود را پس از حمله موشکی ایران با بیان اینکه تهران هرگز اجازه داشتن سلاح هسته‌ای را نخواهد داشت، آغاز کرد. با این حال یکی از موفق‌ترین توافق‌های منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای توسط همان دولت ترامپ عقیم گذاشته شد. و اگر اکنون این موضوع که تهیه تسلیحات هسته‌ای ایران در حال عملی شدن است، رئیس‌جمهور آمریکا در این امر مقصر است. ترامپ ضمن سخنرانی خود همه تزهای قدیمی واشنگتن را تکرار کرد: ایران ـ حامی اصلی تروریسم جهانی است؛ ایران در حال برافروختن جنگ‌ها و تضعیف دولت‌ها است؛ ایران مسئول کشته شدن آمریکایی‌ها در عراق و جاهای دیگر است. همه این اتهامات یا نیمه‌حقیقت یا دروغ است. در‌ضمن ترامپ هرج‌و‌مرج را در اقتصاد ایران راه انداخت، و در برجام کارشکنی کرد، و با سیاست «فشار حداکثری» خود بر ایران همه را در آستانه جنگ قرار داد. قتل ژنرال قاسم سلیمانی همچنین عنصری از «فشار حداکثری» ترامپ است.
در یک جلسه بسته توسط اعضای تیم امنیت ملی ریاست‌جمهوری آمریکا، از آنها درباره آنکه آیا روزی به رهبر ایران آیت‌الله علی خامنه‌ای حمله خواهند کرد یا خیر، سؤال شد. وزیر امور‌خارجه، وزیر دفاع، نماینده رئیس ستاد مشترک از پاسخ دادن به این سئوال خودداری کردند و چیزی برای رد این احتمال گفتند و این نشان می‌دهد که ترامپ سیاستمداران و نظامیانی را که مستعد هستند او را از اقدامی مانند قتل سلیمانی بازدارند از خود دور کرده است. افکار عمومی از ترامپ پس از حمله به سلیمانی و همراهانش در فرودگاه بغداد چه شنیده است؟ «همه چیز خوب است». «امروز ما قدرتمندترین و مجهزترین ارتش را در جهان داریم». ترامپ می‌گوید: «ارتش آمریکا کاملاً تحت مدیریت دولت من به میزان ۲/۵ تریلیون دلار بازسازی شد. ارتش آمریکا از گذشته قوی‌تر است». و این سخنان در اوج بحبوحه بحران است. نخست، ترامپ این امکان را فراهم ساخت که با وجود اختلافات جدی در داخل ایران، در عمل همه دولتمردان اصلی از اصلاح‌طلبان گرفته تا تندروها متحد شدند. برای نخستین بار در تاریخ جمهوری اسلامی ایرانیان پرچم سرخ انتقام و خونخواهی خود را برافراشتند. حامیان تندروها که مخالف توافق هسته‌ای بودند اکنون دلیلی برای مطالبه بازگشت کشور به مسیر توسعه سلاح‌های هسته‌ای دارند. حال و هوای عموم مردم ایران تغییر کرده است، چرخشی تند به‌سمت تمایلات ضدِ آمریکایی رُخ داده است. دوم آمریکایی‌ها در خارج از کشور خود را در وضعیتی با امنیت بسیار کمتر می‌یابند. سپاه پاسداران و نیروی ویژه آن به‌نام «قدس» به سرپرستی فرمانده جدید آن همه فرصت‌ها و امکانات را برای انجام عملیات ویژه در خارج از قلمرو ایران دارند. اعتراضات جدید علیه ارتش آمریکا در عراق عملاً تضمین شده‌اند، در سوریه ایرانی‌ها از مشارکت نظامی خود نخواهند کاست، در یمن از حمایت از «حوثی‌ها» دست نخواهند کشید، در لبنان مواضع حزب‌الله ضعیف‌تر نخواهد شد. سخنان و رفتار ترامپ فقط شعله ضدِ آمریکایی را در منطقه روشن کرد.
مسئولیت ایجاد بحران پیرامون ایران را نه تنها رئیس‌جمهور بلکه کنگره آمریکا نیز به‌عهده دارد که در آوریل سال ۲۰۱۹ با تصمیم کاخ سفید برای اعلام سپاه پاسداران به‌عنوان یک سازمان تروریستی بین‌المللی موافقت کرد. به‌لحاظ حقوقی غیرممکن است یک بخش نیروهای مسلح ملی را به‌عنوان یک سازمان تروریستی بین‌المللی تعیین کرد. انتقاد ترامپ از سوی دمکرات‌هایی که برای صندلی در کاخ سفید می‌جنگند، چیزی را تغییر نمی‌دهد. از «جو بایدن» یکی از نامزدهای آنها از حزب دمکرات می‌توان یاد کرد که از رأی او به‌عنوان سناتور در سال ۲۰۰۲ برای عملیات نظامی علیه عراق استفاده شد. با این رأی حمله به عراق و اشغال آن روی داد. امروز نیز اوضاع در خاورمیانه با تصمیمات اتخاذ شده آن سال‌ها در واشنگتن شکل می‌گیرد. نهم ژانویه مجلس نمایندگان، کنگره، آمریکا قطعنامه محدودیت اختیارات رئیس‌جمهور ترامپ در زمینه استفاده نیروهای مسلح علیه ایران را بدون اجازه قانونگذاران تصویب کرد. این قطعنامه لازم‌الاجرا نیست، اما مسئله جای دیگری است، آنهم چگونگی محدود کردن این «ابر‌قدرت» در دوران این یا آن رئیس‌جمهور در اقداماتی است که جهان را در آستانه جنگی بزرگ قرار می‌دهد.
خودشیفته یا خودشیفتۀ منحرف زیر سؤال است
متأسفانه این مقاله به «خودشیفته» در تیتر به شکلی که حق مطلب را بجا بیاورد پاسخ نمی گوید. زیرا عارضه شناسی برخی روانشناسان و روانکاوان درباۀ دونالد ترامپ نه از «خودشیفتگی» بلکه از «خود شیفتۀ منحرف» خبر می دهد و این دو نوع «بیماری روانی» را نباید با هم یکی بپنداریم.