«دانش و امید»، آغازی دیگر
مضمون و راه و رسم مجله همان است که در «دانش و مردم» بوده است: مبارزه با امپریالیسم و سرمایه‌داری در همه ساحت‌ها. ما بر این باوریم که امپریالیسم جز از راه دوشیدن ملت‌ها و منابع طبیعی آنها، و جز از راه برافروختن جنگ‌های خانمانسوز، قادر به ادامه حیات خود نیست و سرمایه‌داری ـ به‌ویژه سرمایه‌داری نولیبرال ـ قادر به تأمین استقلال ملی، آزادی و عدالت اجتماعی برای زحمت‌کشان جهان نیست. پس راه و رسم مجله، مبارزه با امپریالیسم و راه رشد سرمایه‌داری و پای فشردن بر استقلال ملی، آزادی و عدالت اجتماعی است.
یاران همراه
همانطور که می‌دانید دوره جدید مجله «دانش و مردم» از سال ۱۳۹۱ انتشار خود را آغاز کرد. پیش‌تر این مجله، که صاحب امیتاز آن دکتر طاهریان بوده‌اند، به سردبیری استاد پرویز شهریاری و به‌طور عمده با مضمون علمی منتشر می‌شد. پس از درگذشت استاد در اوایل ۱۳۹۱، این بار با سردبیری دکتر طاهریان و زیر نظر شورای دبیران با مضمون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کار خود را آغاز کرد که تا شماره ۱۹ ادامه یافته است.
در طی این سال‌ها، شرایط اقتصادی انتشار مطبوعات به‌ویژه مطبوعاتی مستقلی چون «دانش و مردم»، دشوار و دشوارتر شده است. با افزایش دایمی هزینه‌های کاغذ، چاپ، و توزیع؛ و توقف تمام خدمات ویژه اداراتی چون پست به مطبوعات، کار به جایی رسیده که هزینه پست مجله، گاه گران‌تر از بهای خود مجله در می‌آید. شرایط پس از شیوع کووید ۱۹، وضعیت را بازهم سخت‌تر کرده است. قیمت مجله‌هایی که هنوز در قطع و اندازه‌های «دانش و مردم» منتشر می‌شوند، بیش از ۵۰هزار تومان است. این قیمت برای مخاطبان ما سنگین است. این قیمت در شرایطی است که هیچ‌کدام از نویسندگان، مترجمان و کارشناسان فنی مجله بابت کار خود ریالی دریافت نمی‌کنند و مجله آگهی نیز نمی‌پذیرد. ناچار انتشار مجله با تأخیر انجام شده، و این تأخیر باعث عقب ماندن از تحلیل رویدادهای مهم و روندهای جاری است.
اکنون به آگاهی خوانندگان ارجمند خود می‌رسانیم که مجله کاغذی «دانش و مردم» با همان تأخیرها منتشر خواهد شد و به‌دست خوانندگان خواهد رسید؛ اما برای اینکه از رویدادها عقب نمانیم و در این شرایط بغرنج داخلی و خارجی صحنه را خالی نگذاریم، هیأت تحریریه تصمیم گرفته است که مجله‌ای اینترنتی را هر دو ماه یک‌بار منتشر کند.
مضمون و راه و رسم مجله همان است که در «دانش و مردم» بوده است: مبارزه با امپریالیسم و سرمایه‌داری در همه ساحت‌ها. ما بر این باوریم که امپریالیسم جز از راه دوشیدن ملت‌ها و منابع طبیعی آنها، و جز از راه برافروختن جنگ‌های خانمانسوز، قادر به ادامه حیات خود نیست و سرمایه‌داری ـ به‌ویژه سرمایه‌داری نولیبرال ـ قادر به تأمین استقلال ملی، آزادی و عدالت اجتماعی برای زحمت‌کشان جهان نیست. پس راه و رسم مجله، مبارزه با امپریالیسم و راه رشد سرمایه‌داری و پای فشردن بر استقلال ملی، آزادی و عدالت اجتماعی است.
نام مجله اینترنتی را «دانش و امید» گذاشته‌ایم تا از دو قلوی کاغذی‌اش متمایز باشد. مضمون شماره آغازین، علاوه بر بزرگداشت عزیزان از‌دست‌رفته‌ای چون فریبرز رئیس‌دانا و نجف دریابندری، تمرکز بر ناتوانی نظام سرمایه‌داری، در مقابله با بلایای طبیعی است. همانطور که در یکی از مقالات نوشته‌ایم، نیروی محرکه سرمایه‌داری ـ چه در دوران رشد اندیشه لیبرالیستی، چه در دوران رشد فاشیسم ـ سود است، و نه منافع کوتاه و بلند و حیاتی مردم. از این‌رو می‌بینیم که «سرمایه»، چگونه حتی از بیماری مردم سود می‌برد. اما حکم تاریخ به‌پیش می‌رود و سرمایه در حال کندن گور خود است، و علیرغم بیشتر شدن دارایی ثروتمندترین‌ها، سازوکارهایی که به تداوم حیات این نظام یاری می‌رسانند، هم‌زمان در حال درهم‌ریختگی و تبدیل به ضد خود هستند. ما در این شماره، افول پیوسته هژمونی امپریالیسم آمریکا را تعقیب خواهیم کرد؛ و خواهیم دید که این روند افول، با حضور یا بدون حضور ترامپ، تنها کندتر یا تندتر خواهد شد، اما هیچ نیرویی قادر به متوقف کردن آن نیست.
از تابستان‌هایی یاد خواهیم کرد که در آن، انقلاب مشروطه به ظهور رسید و برخی از علل ناتمام ماندن آن را تحلیل می‌کنیم؛ و نیز چند و چون اخراج رضاشاه از ایران.
مجله ما نمی‌واند به عرصه هنر بی‌تفاوت باشد. پس بخشی از مجله به حوزه انسانی اختصاص یافته است. امید است اولین شماره، مورد استفاده علاقه‌مندان قرار گیرد.
فاجعه هولناک انفجار بیروت، قلب و روح هر انسان مسئولی را به‌درد آورده است و یافتن علل و اهداف پنهان ارتجاع، امپریالیسم و صهیونیسم از نابودی و مرگ انسان‌ها و محیط زندگی آنها، دغدغه انسان‌های صلح‌دوست جهان است. از آنجا که ابعاد بسیاری از این فاجعه، هنوز نگشوده مانده است، تحلیل آن را به آینده می‌سپاریم. تنها می‌توانیم با ابراز تأسف و همدردی عمیق خود، شعر آغازین مجله را، به تمامی مردم خاورمیانه، به‌ویژه مردم لبنان تقدیم کنیم.
برای مطالعه شماره اول دو‌ماه‌نامه «دانش و امید» به فایل پیوست مراجعه کنید.