«آنچه در حزب گذشت»: بخش هشتم

در ادامهٔ بازگویی و بررسی رویدادهای حزبی از زمان ضربههای جمهوری اسلامی به حزب تودهٔ ایران تاکنون، بیان مهمترین وقایع مرحلهٔ دوم حیات سه دههٔ اخیر حزب را با انتشار استعفانامه زندهیاد رفیق اکبر شاندرمنی،  که در اولین نشست هیأت سیاسی پس از «کنفرانس ملی» اتفاق افتاد، آغاز میکنیم. این مرحله دوران پس از برگزاری «کنفرانس ملی» در خرداد ۱۳۶۵ تا تشکیل «کنگره سوم» در بهمن ۱۳۷۰، را در بر میگیرد. همزمان، ضمیمهٔ «نامه مردم» شمارهٔ ۱۳۶ را که حاوی اطلاعیهٔ هیأت سیاسی مبنی بر تعلیق عضویت این رفیق از کمیتهٔ مرکزی و همچنین توضیحی بر استعفانامهٔ رفیق شاندرمنی است، منتشر میکنیم (برای خواندن متن روی تیتر مطلب کلیک کنید):

۱ـ «نوشتهای از بیان دلایل استعفایم، در جلسهٔ مورخ ۲۲ اوت ۱۹۸۶ [۳۱ مرداد ۱۳۶۵] هیأت سیاسی»

۲ـ «اطلاعیهٔ هیأت سیاسی کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران» و «توضیحی پیرامون اطلاعیهٔ هیأت سیاسی کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران دربارهٔ استعفانامهٔ رفیق اکبر شاندرمنی» («نامهٔ مردم»، شمارهٔ ۱۳۶، ۱۶ دی ۱۳۶۵)

استعفانامهٔ رفیق اکبر شاندرمنی بهطور عمده به رویدادهای سازمانی پس از یورش دوم جمهوری اسلامی به حزب تودهٔ ایران تا برگزاری «کنفرانس ملی»، یعنی سالهای ۶۵ ـ ۱۳۶۲، میپردازد. ما ارزیابی و نظر خود را دربارهٔ روندهای سازمانی ـ تشکیلاتی این مرحله از زندگی حزب، که در قسمت نخستِ بخش هفتم «آنچه در حزب گذشت» آمده است، مطرح کردیم، که در خطوط کلی با نظرات زندهیاد شاندرمنی دربارهٔ روند عمومی برگزاری اجلاسهای «پلنوم ۱۸»، «پلنوم ۱۹» و «کنفرانس ملی» مطابقت دارد.

در عینحال نمیتوانیم دربارهٔ برخی از نکات مطرح شده در نامهٔ رفیق شاندرمنی، نظیر عدم حضور حدود ۲۰ نفر از اعضای اصلی و مشاور کمیتهٔ مرکزی در «پلنوم ۱۹»؛ تردید در سلامت دو عضو کمیتهٔ مرکزی و همچنین رفیقی که بهعنوان «عضو افتخاری کمیتهٔ مرکزی» در «کنفرانس ملی» تعیین شده بود؛ چگونگی انتخاب نماینده حزب در مجلهٔ «صلح و سوسیالیسم» تا سال ۱۳۶۰؛ و …، قضاوتی داشته باشیم.

همچنین ما بر این نظریم که دادن استعفانامه توسط رفیق شاندرمنی به آقای امیرخسروی که به انتشار بیرونی آن منجر شد، عملی نادرست بوده است. این عمل رفیق شاندرمنی به بهانهای در دست رفقای «هیأت سیاسی» برای تعلیق این رفیق از عضویت در کمیتهٔ مرکزی تبدیل شد، که در «پلنوم دی ۱۳۶۶» به برکناری رفیق شاندرمنی از کمیتهٔ مرکزی حزب انجامید. متأسفانه رفیق فقید شاندرمنی پس از انتشار بیرونی استعفانامهٔ خویش، عملاً از زندگی حزبی کناره گرفت.

در عین حال لازم میدانیم بر این نکته تأکید کنیم که ما از نظر اصولی نمیتوانیم در چنین درگیریهایی، با شیوهٔ نسبت دادن انگیزههای معین به اشخاص، که هیچگاه قابل اثبات نیست، بهویژه به رفقایی که سالها زندگی خود را وقف حزب کردهاند، از هر سمت و علیه هر کسی صورت بگیرد، موافق باشیم، و چنین شیوهای را نادرست، غیرسازنده و مردود میدانیم.