«دموکراسی آمریکایی» غول درون بطری را آزاد می‌کند
همین نظرسنجی همچنین نشان می‌دهد که ۳۴ درصد از پاسخ‌دهندگان معتقدند که اقدامات خشونت‌آمیز علیه دولت گاهی قابل توجیه است ــ بیشترین درصد در دهه‌های اخیر. «دموکراسی به سبک ایالات متحده» غولی را از بطری رها ساخته که نخبگان سیاسی واشنگتن را به وحشت انداخته است. برخی از محققان آمریکایی پیش‌بینی‌های بدبینانه‌تری انجام داده‌اند و نشان می‌دهند که احتمالاً سه تا چهار سال آینده شاهد درگیری‌های خشونت‌آمیز گسترده، فروپاشی دولت فدرال و تقسیم کشور به اردوگاه‌های متخاصم قرمز و آبی خواهیم بود.
۶ ژانویه اولین سالگرد یورش به کنگره آمریکا بود. واشنگتن در بزرگداشت این روز، رویدادهای مختلفی را به‌شکلی برجسته برگزار کرد. جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در سخنرانی روز پنجشنبه خود گفت که «دموکراسی در آن روز مورد حمله قرار گرفت، به‌سادگی مورد حمله قرار گرفت» و «شبکه دروغ» رئیس‌جمهور سابق را هدف گرفت. برخی از قانونگذاران جمهوری‌خواه، دموکرات‌ها را به سوء‌استفاده از عواقب شورش برای اهداف حزبی خود متهم کردند. بحران «دموکراسی به سبک ایالات متحده» پایان نیافته است، اما همچنان به‌طور مداوم تضاد بین دو حزب را عمیق‌تر می‌کند و به «منبعی» برای مبارزه سیاسی تبدیل می‌شود. در ۶ ژانویه ۲۰۲۱، تعداد زیادی از حامیان ترامپ به ساختمان کنگره هجوم بردند و زیر چشمان حیرت‌زده جهانیان، تا می‌توانستند، کتک زدند، کوبیدند، غارت کردند و سوزاندند. در درگیری معترضین با پلیس، پنج نفر کشته و تعداد زیادی مجروح گردیدند. این اولین بار در بیش از ۲۰۰ سال بود که ساختمان کنگره مورد هجوم قرار می‌گرفت. یک صحنه شرم‌آور در اینجا بود که معترضین برگ انجیر «دموکراسی به سبک آمریکایی» را کندند. خشونت خونینی که در بلندترین کاخ سیاسی ایالات متحده روی داد، نماد «دموکراسی به سبک آمریکایی» را از بالای شهر درخشان بر روی تپه، به پایین کشید و آن را درهم شکست. حتی اگر نخبگان سیاسی در واشنگتن برای رفع این ننگ تلاش زیادی هم به خرج دهند، نمی‌توانند این نماد را دوباره برافرازند و از آن برای دیکته کردن به جهان مورد استفاده قرار دهند. جهان همه این صحنه‌ها را دیده است: رئیس‌جمهور آمریکا بزرگ‌ترین محرک اعتراضات ضدِ دولتی شد. در جامعه ایالات متحده نفرت و دروغ حاکم است. سیاستمداران در واشنگتن از تظاهرکنندگان خشونت‌آمیز در کشورهای دیگر به‌عنوان «قهرمانان ملی» و «جنگجویان دموکراتیک» تمجید می‌کنند، اما یورش آمریکایی‌ها به کاپیتول را کار «اوباش» دانسته و «مایه شرمساری» می‌خوانند. فروپاشی داخلی «دموکراسی به سبک ایالات متحده» ریشه‌های سیاسی و اجتماعی عمیقی دارد و پیامدهای آن کاملاً جدی و گسترده است. اما همه اینها توسط نخبگان سیاسی واشنگتن، عمداً یا غیرعمد نادیده گرفته شده و می‌شود. تأملات ایالات متحده در سال گذشته یا نکته اصلی را از دست داده یا سطحی بوده است که باعث می‌شود مشکلات واقعی حل نشده و باعث تخریب بیشتر شود. شورش کاپیتول بیماری عمیق «دموکراسی به سبک ایالات متحده» را به جهانیان نشان داد، اما واشنگتن آن را صرفاً به «چند سیب ترشیده» نسبت داد. به‌نظر می‌رسد آنها فراموش کرده اند که «رئیس‌جمهور دونالد ترامپ» خود محصول «دموکراسی به سبک آمریکایی» است. علاوه بر این، یک سال بعد، مشکلات مربوط به تقسیم اجتماعی، قطبی شدن سیاسی، درگیری نژادی و شکاف بین فقر و ثروت در ایالات متحده کاهش نیافته که هیچ، حتی بدتر هم شده است. آخرین نظرسنجی نشان می‌دهد که غرور آمریکایی‌ها به «دموکراسی به سبک آمریکایی» به‌شدت کاهش یافته است، از ۹۰ درصد در سال ۲۰۰۲ به ۵۴ درصد در حال حاضر. همین نظرسنجی همچنین نشان می‌دهد که ۳۴ درصد از پاسخ‌دهندگان معتقدند که اقدامات خشونت‌آمیز علیه دولت گاهی قابل توجیه است ــ بیشترین درصد در دهه‌های اخیر. «دموکراسی به سبک ایالات متحده» غولی را از بطری رها ساخته که نخبگان سیاسی واشنگتن را به وحشت انداخته است. برخی از محققان آمریکایی پیش‌بینی‌های بدبینانه‌تری انجام داده‌اند و نشان می‌دهند که احتمالاً سه تا چهار سال آینده شاهد درگیری‌های خشونت‌آمیز گسترده، فروپاشی دولت فدرال و تقسیم کشور به اردوگاه‌های متخاصم قرمز و آبی خواهیم بود. چنین وضعیتی ایالات متحده را به منبع بزرگی از هرج و مرج بالقوه تبدیل می‌کند. جامعه بین‌المللی صمیمانه امیدوار است که ایالات متحده بتواند بیماری خود را «درمان» کند. با این حال، آنچه می‌بینیم این است که «دموکراسی به سبک ایالات متحده» با وجود بیماری شدیدش همچنان موعظه می‌کند و به کشورهای دیگر دیکته کرده و درس می‌دهد. این باعث می‌شود مردم هم احساس پوچی کنند و هم نگران باشند. پرزیدنت بایدن گفت که رهبران بیش از ۱۴۰ کشور از او پرسیدند «آیا اوضاع آمریکا خوب خواهد شد؟ دموکراسی در آمریکا چطور؟» اما حتی در چنین وضعی ایالات متحده اعصاب این را داشت که به اصطلاح اجلاس سران برای دموکراسی را تشکیل دهد. نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان، که اعتراضات هنگ کنگ را «منظره‌ای زیبا برای دیدن» می‌خواند، در سالگرد یورش به کنگره در مصاحبه‌ای با رسانه‌ها گفت که «دموکراسی پیروز شد» و «آمریکا همیشه پیروز است». خودپسندی و تکبر نخبگان واشنگتن به بخشی از بیماری آمریکا تبدیل شده است. شکی نیست که «دموکراسی به سبک آمریکا» و لیبرالیسم غربی هنوز بازار و نفوذ خود را در جهان دارد. اما در برخی از مناطق دیگر، خارج از ایالات متحده، بازتاب آن، پرسش‌ها و ورای آن وجود دارد و اتفاق می‌افتد. برخی از کشورها از‌جمله چین در حال کاوش در مسیری دموکراتیک هستند که مناسب خودشان است و دستاوردهای چشمگیری داشته‌اند. شاید تنها زمانی که «هژمونی دموکراتیک» سقوط کند، دموکراسی بشریت پر از شکوفه و سرزندگی خواهد شد. امروز روایت دموکراسی ایالات متحده رو به زوال است و این امر در اجلاس سران برای دموکراسی در پایان سال گذشته به‌وضوح نشان داده شد. مردم روی تریبون شعارهای توخالی سر می‌دادند و حضّاری که در پایین نشسته بودند، خوابشان برده بود.