دستاورد اجلاس سران کشورهای اسلامی
این اجلاس اضطراری، که با شرکت سران ۵۷ کشور اسلامی و عربی در روز شنبه ۲۰ آبان در ریاض برگزار شد، پس از سال‌ها شاهد حضور رؤسای طراز اول کشورهایی مانند مصر و ایران در کنار هم بود.
این گردهمایی در عین حال که رویدادی پراهمیت در چالش‌های اخیر منطقه در برابر اتحاد کشورهای غربی و ایالات متحده با دولت اسرائیل بود، اما به‌دلیل رویکردهای مختلف شرکت‌کنندگان و سیاست محافظه‌کارانۀ بسیاری از رهبران کشورهای عربی، دستاورد عملی و ثمربخشی جهت پایان دادن به جنایات مکرر اسرائیل در غزه و دفاع از جان و حق حاکمیت مردم فلسطین نداشت.
فضای حاکم بر این اجلاس امید چندانی هم برای عملی شدن راهکار ده‌گانۀ ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران، ایجاد نکرد. ابراهیم رئیسی، که در سخنان خود بر نقش فائقۀ آمریکا در سوخت‌رسانی به ماشین جنگی اسرائیل تأکید ورزید و آمریکا را همپای دولت اسرائیل در برپایی جهنم غزه مسؤول شناخت، در چه باید کرد خود بر ده نکته انگشت گذاشت. این ده نکته عبارت بودند از:
ـــ اقدام فوری جهت توقف کشتار مردم غزه و پایان دادن به حملات کور علیه غیرنظامیان، به‌ویژه حمله به بیمارستان‌ها، مدارس و اردوگاه‌ها و مراکز امداد رسانی.
ـــ رفع کامل محاصرۀ انسانی غزه و بازگشایی فوری و بدون قید و شرط گذرگاه «رفح» برای امداد رسانی و ورود غذا و دارو و کمک‌های بشردوستانه به غزه.
ـــ خروج فوری نظامی رژیم صهیونیستی از غزه با تأکید بر این که زمین و حکومت غزه متعلق به فلسطینیان و حاکمیت منتخب مردم فلسطین بوده و هست.
ـــ قطع هرگونه ارتباط سیاسی و اقتصادی با رژیم صهیونیستی توسط کشورهای اسلامی.
ـــ شناختن ارتش رژیم متجاوز و اشغالگر به‌عنوان یک سازمان تروریستی توسط دولت‌های اسلامی.
ـــ تشکیل یک دادگاه بین‌المللی برای تعقیب و مجازات سران جنایتکار صهیونیست و آمریکا.
ـــ تأسیس یک صندوق ویژه برای بازسازی فوری غزه با تقبل کشورهای اسلامی در این اجلاس.
ـــ اعزام کاروان‌های حامل کمک‌های انسان‌دوستانه به مردم فلسطین از کشورهای مختلف اسلامی.
ـــ نامگذاری روز جنایت صهیونیست‌ها و بمباران بیمارستان «المعمدانی» به‌عنوان روز نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت.
ـــ تسلیح مردم فلسطین جهت کمک به آنها در مبارزه با اشغالگر جنگ‌افروز در صورت تداوم جنایات جنگی رژیم صهیونیستی و تداوم مدیریت آمریکایی در این جنگ نابرابر.
از مجموعۀ پیشنهادات ارائه شده به این اجلاس، قطع فوری جنگ در غزه، ارسال کمک‌های بشردوستانه، ممانعت از جابه‌جایی حدود یک و نیم میلیون فلسطینی از شمال نوار غزه به جنوب آن، صدور قطعنامه‌ای از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد برای جلوگیری از تخریب بیمارستان‌ها، و درخواست از دادستان دیوان کیفری بین‌المللی برای آغاز تحقیقات فوری در بارۀ جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت توسط اسرائیل، پذیرفته و در بیانیۀ پایانی قید شد.
اما ادامۀ جنایات جنگی در غزه توسط اسرائیل بیانگر این واقعیت هولناک است که به‌دلیل روابط دوستانۀ آشکار و پنهان سران کشورهای عربی با دولت‌های آمریکا و اسرائیل، و نبود اهرم‌های اجرایی مفاد این بیانیه، چشم‌اندازی جز کشتار کودکان و سالخوردگان زن و مرد در کشتارگاه غزه وجود ندارد.
به‌قول سید حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان، تنها نبرد هوشمندانۀ فرسایشی توسط جبههٔ مقاومت فلسطین در میدان است که سرنوشت دو ملت را تعیین خواهد کرد.