لاپوشانی دروغهای تعرفهای واشنگتن سختتر و سختتر میشود
روز پنجشنبه، جانت یلن، وزیر خزانهداری آمریکا، در نشست وزرای دارایی و رؤسای بانکهای مرکزی کشورهای «گروه ۷» اظهار داشت که باید در مواجهه با «ظرفیت مازاد صنعتی»، چین که منجر به «عدم تعادل اقتصاد کلان» میشود، یک «جبهه روشن و متحد» وجود داشته باشد. یلن همچنین از کشورهای متأثر از «ظرفیت مازاد» چین خواست تا پاسخ دهند. روز قبل، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده، اظهار داشت که مشکل «مازاد ظرفیت» در چین یک چالش دوجانبه بین ایالات متحده و چین نیست، بلکه یک چالش جهانی است که «عدم تعادل جهانی را ایجاد میکند که در حال تثبیت نیست.» ایالات متحده امیدوار است که با متحدان خود در مورد این موضوع به توافق برسد.
مشاهدهٔ اینکه پس از افزایش تعرفههای گمرکی علیه چین اکنون ایالات متحده بهدنبال تشکیل «ائتلاف تعرفهای» برای مبارزه با ظرفیت تولید سبز پیشرفته چین شده است، دشوار نیست. با این حال، به گفتهٔ صندوق بینالمللی پول، رویکرد ایالات متحده «تجارت و سرمایهگذاری را مخدوش میکند». صندوق بینالمللی پول همچنین از ایالات متحده میخواهد که «سیاست تجارت باز را حفظ کند»، در غیر این صورت، «میتواند برای اقتصاد جهانی بسیار پرهزینه باشد.» از آنجایی که آمریکا ادعا میکند که نگهبان بازار جهانی است، جامعهٔ بینالمللی اقدامات شدیداً خودخواهانهٔ آن را پوچ و مضحک تلقی میکند.
از زمان اعلام وضع دور جدیدی از تعرفهها علیه چین، واشنگتن، ضمن تأثیرگذاری بر برداشت دیگر کشورها، بهدنبال کسب «مشروعیت» برای اقدامات خود، بهویژه در اروپا، تجارت آزاد را تضعیف، و انتقاد از ایالات متحده در سطح بینالمللی را مسدود میکند. ایالات متحده بیوقفه در مورد اینکه چرا باید تعرفه وضع کند از دلایل مختلفی مانند «حفاظت از کارگران و مشاغل آمریکایی» و «اجازه ندادن به چین برای خوردن ناهار ما» گرفته تا «جلوگیری از خطرات مشترک بین ایالات متحده و اروپا» صحبت کرده است.
این جاست که میبینیم لاپوشانی دروغهای ایالات متحده تا جایی سختتر میشود که آنها حتی به توضیح نیز میپردازند: مثلاً برای وضع تعرفههای خود میگویند برای «جلوگیری از عدم تعادل اقتصادی جهانی» و «بهنفع مردم و اقتصادهای سراسر جهان». نیویورک تایمز یک شوخی خودی واشنگتن را فاش کرد که «نمایندهٔ تجاری ایالات متحده باید دوباره بهعنوان نمایندهٔ ضدتجارت ایالات متحده انتخاب شود»، که نشان میدهد حتی نخبگان سیاسی ایالات متحده نیز به این لفاظیهای خودساخته اعتقاد ندارند، چه رسد به اینکه از آن برای فریب افکار عمومی بینالمللی استفاده کنند.
تغییر لفاظی از «مازاد ظرفیت چینی شرکتهای آمریکایی را تهدید میکند» به «مازاد ظرفیت چینی شرکتهای جهانی را تهدید میکند»، نشاندهنده ناکامیهای مداومی است که ایالات متحده با آن مواجه است. حداقل دو تحول غیرمنتظره در وضعیت عینی رخ داده است: اول اینکه ایالات متحده انتظار چنین مخالفت شدیدی را از سوی افکار عمومی بینالمللی و داخلی نداشت. از روزی که تعرفههای جدید اعلام شد، رسانههایی مانند نیویورک تایمز، وال استریت ژورنال، فایننشال تایمز و رویترز بهطور مداوم از این اقدام انتقاد و فشار زیادی را بر واشنگتن وارد کردهاند. مقامات ارشد در واشنگتن حتی مجبور شدند به سفسطه متوسل شوند، و مثلاً ادعا کنند که اعمال تعرفهها قیمتها را افزایش نمیدهد و به این معنی نیست که ایالات متحده به حمایتگرایی روی آورده است. انتقاد صندوق بینالمللی پول از ایالات متحده بهدلیل ایجاد انحراف در تجارت و سرمایهگذاری، ایالات متحده را مجبور کرده است که اصرار کند که «این اقدامی ضروری است» که اساساً معادل مشاجره و نزاع است.
ثانیاً، ایالات متحده انتظار نداشت که در قانع کردن اتحادیه اروپا و دیگر کشورها تا این حد با مقاومت روبرو شود. هرچه مقامات ارشد ایالات متحده بیشتر در مورد مشکل بهاصطلاح «مازاد ظرفیت» چین صحبت کنند، و متحدان را ترغیب، متقاعد، و تحت فشار قرار دهند تا در مورد چین با آن همسو شوند، واقعیت بیشتر این را نشان میدهد که بسیاری از کشورها با آن همنظر نیستند.
وال استریت ژورنال فاش کرد که بدون اشاره به مخالفت شرکتها و صنایع اروپایی و آمریکایی، اتحادیهٔ اروپا نیز در مورد مسائل تعرفهها تمایلی به هماهنگی با ایالات متحده ندارد، و بسیاری از مقامات اروپایی نسبت به سیاستهای واشنگتن در قبال چین بدبین هستند. ایلان ماسک روز پنجشنبه صراحتاً اعلام کرد که تِسلا برای رقابت با چین به انگیزههای دولتی نیاز ندارد و از سیاست تعرفههای جدید ایالات متحده ابراز «تعجب» کرد. پیش از این، هیلدگارد مولر، رئیس انجمن صنعت خودرو آلمان، اعلام کرده بود که وضع تعرفههای جدید و لغزش به سمت حمایتگرایی راه اشتباهی است. الیور زیپس، رئیس گروه BMW نیز اظهار داشت که محدود کردن خودروسازان چینی قابل درک نیست.
در واقع، این انتقادات از ایالات متحده، اگرچه اکنون برای واشنگتن بسیار تند به نظر میرسد، امّا در واقع «داروی تلخی است که برای بیماری چون آمریکا مفید است»، زیرا تاریخ بارها ثابت کرده است که حمایتگرایی نمیتواند یک صنعت یا اقتصاد یک کشور را قوی کند.
قطعاً «ظرفیت مازاد چین» مشکلی بین چین و ایالات متحده نیست، بلکه مشکل، رقابتی بودن خود ایالات متحده است. استفاده از تعرفهها و موانع غیرتعرفهای مختلف برای حمایت از صنایع بهاصطلاح ضعیف، نهتنها هیچ حمایتی نمیکند، بلکه همانطور که در گذشته بارها تأیید شده است، روند نزول صنعت را تسریع میکند. پس از اینکه شرکتهای آمریکایی مجبور شدند از زنجیرهٔ تأمین چین جدا شوند، نهتنها قادر به یافتن تامینکنندگان جایگزین نبودند، بلکه کاهش ارزش بازار، اعتبار بانکی، سودآوری و اشتغال را نیز تجربه کردند.
در واقع، ایالات متحده سالهاست که اقتصاد چین را تقویت کرده است، اما این تلاشها هرگز در مختل کردن سرعت توسعهٔ چین موفق نبوده است. اکنون، «هیچ تعرفهای بهاندازه کافی بزرگ نیست که واقعاً سلطهٔ جهانی فناوری سبز چین را مهار کند یا کاهش دهد.» علاوه بر همهٔ اینها، باید پتانسیل زیادی برای همکاری در زمینهٔ ظرفیت تولید انرژی جدید بین چین و ایالات متحده وجود داشته باشد، نه یک رابطهٔ تضعیف و ضدتضعیف. همانطور که برخی رسانههای انگلیسی ابراز تأسف کردهاند، علیرغم ترفندهای بسیاری که ایالات متحده انجام داده است، دستیابی به «جداسازی ریشه و شاخه» همچنان دشوار خواهد بود.
منبع: گلوبال تایمز، ۵ خرداد ۱۴۰۳
https://www.globaltimes.cn/page/۲۰۲۴۰۵/۱۳۱۲۹۹۲.shtml