پشت تور اروپایی «شی» برنامهٔ دقیقی وجود دارد
نویسنده: تیمور فومنکو ــ
چین می‌خواهد موقعیت خود را در اتحادیهٔ اروپا و اطراف آن حفظ و تقویت کند و تلاش‌های دیپلماتیک را در جایی سرمایه‌گذاری کند که ارزشش را دارد.
«شی جین پینگ»، رئیس‌جمهور چین، در سفری رسمی به اروپا است. وی در اولین سفر خود به اتحادیهٔ اروپا از سال ۲۰۱۹، از فرانسه و مجارستان بازدید کرده و سفر خود را در صربستان به پایان رسانده است.
این سفر در زمانی بسیار مهم انجام می‌شود، زمانی که «اورسولا فون در لاین»، رئیس کمیسیون اروپا، پس از آغاز ده‌ها تحقیق و بررسی در مورد محصولات چینی در هفته‌های اخیر، در تلاش است تا نهاد اتحادیهُ اروپا را علیه چین بسیج کند. به‌همین ترتیب، ایالات متحده به‌شدت لفاظی‌های خود را تشدید کرده و پکن را متهم به همدستی در مناقشهٔ اوکراین می‌کند، که البته همهٔ این‌ها برای تضعیف اعتبار «شی» در سفرش به اروپا طراحی شده است.
علی‌رغم تعصب آشکار «فون در لاین» به طرفداری از ایالات متحده، کاملاً واضح است که وفاداری کشورهای اتحادیهٔ اروپا به موضوع نبرد بین واشنگتن و پکن، برای نفوذ در مبارزات ژئوپلیتیکیِ در حال ظهور تبدیل شده است. اگرچه اتحادیهٔ اروپا از نظر تئوری و از طریق تسلط بر نهادهایی مانند ناتو با ایالات متحده همسو است، اما سیاست خارجی چین برای سال‌های متمادی متمرکز بر تلاش برای اعمال نفوذ در جلوگیری از همسویی کامل اتحادیهٔ اروپا با اهداف واشنگتن بوده است. پکن در عوض به‌دنبال حفظ روابط باز اقتصادی با این قاره است. بدین منظور، چین تلاش‌های دیپلماتیک گسترده‌ای را به اروپا اختصاص داده است؛ تلاشی که بنظر می‌رسد ایالات متحده یا حتی بریتانیا ارزش آن را ندارند.
اروپای قاره‌ای با یک تصویر مختلط است و بسته به وضعیت سیاسی موجود برخی از کشورها به چین نگاهی مثبت دارند و برخی دیگر (مانند کشورهای بالتیک) نگاهی به چین ندارند. و از همین رو، چین معتقد است که حفظ سنگر حمایت در آنجا می‌تواند مهم باشد. در نتیجه، «شی» سفر خود را به سه کشوری اختصاص داد که در حال حاضر نسبت به پکن نگاهی مثبت دارند: فرانسه و مجارستان در اتحادیهٔ اروپا، و صربستان خارج از بلوک.
اولاً، فرانسه یک کشور همسو با غرب است که همیشه به داشتن یک سیاست خارجی «خود محور»، که از موقعیت آن به‌عنوان یک امپراتوری سابق برگرفته شده است، مشهور بوده است. به‌ویژه، «امانوئل ماکرون»، برخلاف فطرت معمولی، همیشه به تعامل با پکن ادامه داده است. او حتی سال گذشته خود از چین بازدید کرد.
به‌طور سنتی، آلمان مشتاق‌‌‌ترین کشور بزرگ اتحادیهٔ اروپا نسبت به چین است، و این هنوز هم قابل مشاهده است؛ برای مثال، سفر چند هفته پیش صدراعظم «اولاف شولز» به پکن. با این حال، سیاست آلمان به یک کشمکش داخلی بر سر چین تبدیل شده است، زیرا وزارت خارجه توسط «آنالنا بائربوک»، از حزب سبز نومحافظه‌کار، کنترل می‌شود که به‌دنبال تضعیف روابط با پکن است. اندیشکده‌های تحت حمایت ایالات متحده نیز تلاش می‌کنند تا به هر شکل ممکن روابط آلمان با چین را تضعیف کنند، که این البته با مقاومت لابی صنعت آلمان روبه‌رو می‌شود. به‌همین دلیل، سفر «شی جین پینگ» به آلمان از نظر سیاسی راحت نیست، و از این‌رو او فرانسه را انتخاب کرد؛ جایی که نظرها با نقش او به‌عنوان یک «بیگانه» راحت‌تر به نظر می‌رسد.
دومین مقصد او، مجارستان، تحت رهبری «ویکتور اوربان» است که به‌عنوان دوستدارترین دولت پکن در کل اتحادیهٔ اروپا برای خود جایگاهی ایجاد کرده است. «اوربان» حتی یک سیاست خارجی تک‌روانه و خودمحور دارد و به‌دنبال روابط سالم با روسیه است. با این حال، او آن‌قدر بزرگ و نیرومند نیست تا کل دستور کار بلوک را تحت تأثیر قرار دهد. با وجود این، بوداپست شریکی بسیار مهم برای پکن است و در حالی که درها در جای دیگری بسته هستند، به‌عنوان دروازه‌ای برای سرمایه گذاری‌های چینی و پروژه‌های دیگر جهت به‌دست آوردن جای پایی در این قاره عمل می‌کند. به‌عنوان مثال، ساخت یک کمپوس یا محوطهٔ دانشگاهی خارج از کشور برای دانشگاه فودان، یا یک کارخانۀ خودروهای برقی چینی، که در صورت تهدید کمیسیون اروپا به تعرفه‌ها بسیار مهم است.
اما نه‌تنها این: مجارستان در اروپای مرکزی یک موقعیت استراتژیک بر فراز بالکان دارد که نشان‌دهندهٔ پایانهٔ یک کریدور اقتصادی چین است، که با بندری که در پیرئوس یونان به آن تعلق دارد، و بین یونان و مجارستان و صربستان قرار گرفته است، آغاز می‌شود. اگرچه صربستان بخشی از اتحادیهٔ اروپا نیست، اما یک کشور بسیار مهم در بالکان است، که به‌دلیل بمباران گسترده ناتو علیه آن در دهه ۱۹۹۰ روابطی پرتشنج با غرب دارد.
صربستان کشوری است که از غرب متنفر است، اما قدرت مقاومت مستقیم ندارد، زیرا با فشار برای ادغام در اتحادیهّ اروپا، و مسأله حاکمیت بر کوزوو مواجه است. در نتیجه، رفاه صربستان به توانایی آن در ایجاد روابط با قدرت‌های ثالث، مانند روسیه و چین، برای تضمین نفوذ ژئوپلیتیک خود بستگی دارد.
بنابراین، برای چین، صربستان به نقطهٔ کانونی یا پناهگاه امن دیگری برای اعمال نفوذ در اروپا تبدیل می‌شود. از زمان شروع درگیری اوکراین، چین موضع ظریفی را اتخاذ کرده است، که با گسترش نهادهای غربی به رهبری ایالات متحده مخالفت می‌کند و آن‌ها را به‌عنوان ابزاری که از آن برای هژمونی علیه چین استفاده خواهد شد می‌شناسد. در نتیجه، تقویت روابط با بلگراد به بخشی از تلاش پکن برای حفظ جای پای خود در این قاره، هم از نظر سیاسی و هم از نظر اقتصادی، تبدیل شده است ـــ این امر منجر به ایجاد گذرگاهی تجاری شده که چین، با استفاده از نقش خود، به بخشی از کریدور بالکان بدل شده است.
از این‌رو، «شی» قصد دارد روابط خود را با صربستان ارتقا دهد. به‌هرحال، اینجا مکانی است که چین می‌تواند بدون دخالت اتحادیهٔ اروپا و ناتو در آن سرمایه‌گذاری کند و در نتیجه به اروپا بفروشد. علاوه بر این، این امید وجود دارد که صربستان در نهایت به کشورهای بریکس بپیوندد.
در حالی که سفر «شی جین پینگ» به فرانسه، یکی از کشورهای پیشرفتهٔ اتحادیهٔ اروپا، برای اطمینان از عدم اتحاد این بلوک علیه پکن است، سفر او به صربستان و مجارستان، یک طراحی استراتژیک در استفاده از آن دو کشور به‌عنوان پیش‌بینی‌های ضرور در تضمین روابط تجاری چین با اروپا است تا بتواند خود را در برابر مقاومت افراد قدرتمندی مانند «اورسولا فون در لاین» حفظ و حمایت کند.
منبع: راشا تودی، ۸ مه ۲۰۲۴
https://www.rt.com/news/۵۹۷۱۸۳ ـ xi ـ france ـ hungary ـ serbia/