پیامدهای عملیات نیروهای مقاومت
سیروس کمال ــ
صبح روز شنبه ۷ اکتبر ۲۰۲۳، نیروهای مقاومت حماس عملیاتی را در خارج از باریکهٔ غزه، که به خاک اسراییل موسوم است، انجام دادند. هنوز بازتاب نتایج این حمله بر روی صحنه جهانی مورد تحلیل قرار نگرفته است.
نخست آمریکا و سپس تمام حامیان اسراییل، چه غربی و چه شرقی، این عملیات را جنایات جنگی ، نسلکشی، جنایت علیه بشریت، تروریسم، هولوکوست دوم … خواندند، حمایت کامل بدون شرط خود از کشور اسراییل را اعلام نمودند، و بر حق اسراییل در دفاع از موجودیت خود اصرار ورزیدند. گویی جهان و نقطهٔ آغاز تاریخ، روز شنبه ۷ اکتبر بوده و تمام واکنشها و تصمیمات سیاسی در سطح جهان، منبعث از این لحظه از تاریخ است.
با نگاهی گذرا به روز جنگ اسراییل علیه فلسطینیان ساکن نوار غزه و مواضع و سخنان رهبران سیاسی جهان، میتوان به ظهور پدیدههای جدیدی پی برد، که تصویری دگرگون از جهان پس از این بحران عظیم انسانی بهدست میدهد.
همانطور که هوبز گفته است، رابطهٔ قدرت و اعمال زور در سیاست و روابط بینالمللی، شالوده و پایهگذار تمام قوانین جاری در جهان است. عملیات نیروهای مقاومت حماس بر علیه اسراییل در خارج از «مرزهای» نوار غزه، فروپاشی این نظریه را بشارت داد؛ بدین معنی که یک جنبش مقاومت میتواند قدرت حاکمیت استیلاگر و استعمارگر را بهچالش بکشد و دستاوردهایی نیز داشته باشد.
سخنان دبیرکل سازمان ملل متحد در تاریخ ۲۴ اکتبر سال جاری، مبنی بر ظلم و بیعدالتی تحمیل شده به ملت فلسطین در ۵۵ سال اخیر، و واکنش نمایندهٔ اسراییل در سازمان ملل متحد، نشانههای آغازین وجود شکاف در حصارهای گرداگرد نیروهای ستمگر است.
پدیدهٔ دیگر، که بسیار حائز اهمیت است، این است که جنگهای کلاسیک، که تابهحال میتوانست بحرانهای بینالمللی را حل کند و به تسلط بیانجامد، اکنون مورد شک قرار گرفته است.
نکتهٔ سوم، که زیرمجموعهٔ پدیدهٔ مزبور است، این است که جنگ دیگر بین دو دولت و یا دو کشور نمیماند، بلکه نهادهای مستقل از دولتها ـــ جنبشهای مقاومت، نهضتهای سیاسی ـ نظامی، جنگهای غیرمتقارن، و … ـــ سرنوشت بحرانها را تعیین میکنند. حملهٔ نیروهای مقاومت حماس به اراضی بیرون از نوار غزه باعث شکسته شدن تابوهایی شد که تابهحال بهعنوان اصل در افکار عمومی جهان شکل گرفته بودند، از جمله تصور شکستناپذیری ارتش اسراییل و عدم امکان نفوذ دشمن به خاک اسراییل در یکچنین مورد بسیار مهم. این نشان داد که حتی داشتن یک ارتش بسیار مجهز به کلیه سلاحهای مدرن، و بهکارگیری شبکههای جاسوسی امنیتی مافوق پیچیدهٔ داخلی و خارجی، دیگر ضامن امنیت و دفاع یک کشور نیست.
و چهارم اینکه، از این پس فشار افکار عمومی و عقاید و باورهای تودههای مردم است که بر سیاست تحمیل میشود و نه برعکس.
حماس پس از اسلامی شدن دوبارهٔ جامعهٔ فلسطین بهوجود آمد، که حاصل ۷۵ سال محرومیت فلسطینیان از حقوق حقهٔ خود بود. این حمله، برخلاف این عقیدهٔ رایج که حماس و نیروهای مقاومت را مطرود شده میداند، به مشروعیت بیشتر حماس و نیروهای مقاومت، و تأکید هرچه بیشتر به حقوق حقهٔ خلق فلسطن انجامید.
دولت اسراییل و کابینهٔ نظامی آن، با بمباران و شلیک موشکهای فراوان به نوار غزه، خود را در باتلاق یک جنگ فرسایشی انداخته است، که با گسترش هرچه بیشتر خشونت در منطقه، بیش از پیش توجه مردم جهان را به شرایط زندگی پرمشقت و رنجبار ملت فلسطین معطوف داشته است.