مروری بر مغلطه‌های ایرج مصداقی در گفتوگو با «میهن تی وی»
ــ میترا تهامی ــ
« اگرچه دوره دوم زندان عمویی “تنها” ۱۲ سال به‌طول انجامید، اما او خود می‌گوید كه تنها فشارهای یك ماه اول این دوره بیش از تمامی مصائب ۲۵ سال زندان دوره گذشته بود.»
تا نشان سُم اسبت گم کنند
ترکمانا نعل را وارونه زن
چندی پیش در نوشتاری تحت عنوان «یک پرسش اساسی از ایرج مصداقی» (۱)، پرسش زیر را با وی در میان گذاشتیم:
«ایرج مصداقی با “واقعیت” چگونه و تا چه اندازه واقعی، یعنی همان‌گونه که بوده و هست، روبهرو می‌شود و چگونه آن را بیان می‌کند؟»
حال پاسخ را در برابر خود داریم.
با کمال تأسف ایرج مصداقی ترجیح داد تا مغلطه را جایگزین استدلال منطقی سازد.
به اشتباه انداختن دیگران، طفره رفتن از پرداختن به پرسش اصلی، از شاخه‌ای به شاخه دیگر پریدن، نقل‌و‌قول گزینشی و ناقص، تفسیر دلبخواه و حمله شخصی، از اجزاء جدایی‌ناپذیر مغالطه است.
نگاهی داشته باشیم بر پاره‌ای از مغلطه‌های ایرج مصداقی در گفت‌و‌گوی اخیر او با «میهن تی وی» (۲).
مغلطه از راه طفره رفتن از پاسخگویی و وارونه نشان دادن واقعیت
در نوشتار «یک پرسش اساسی از ایرج مصداقی» (۱) به این مسأله اشاره کردیم که ایرج مصداقی در گفتوگو با «میهن تی وی»، به دیدار گالیندوپل، نماینده کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل از زندان اوین در سال ۶۸ اشاره کرد و مدعی شد که محمدعلی عمویی در جریان دیدار با گالیندوپل سکوت کرده است و همانند نورالدین کیانوری دست به افشاگری نزده است.
در نوشتار مورد اشاره به‌طور مشروح توضیح داده شد که چنانچه به بندهای ۱۴۳ و ۱۴۴ گزارش گالیندوپل [که در سایت «مرکز اسناد حقوق بشر» به زبان انگلیسی در دسترس همگان است (۳)] مراجعه کنیم، به این نتیجه خواهیم رسید که ادعای ایرج مصداقی منطبق با واقعیت نیست و محمدعلی عمویی با گالیندوپل صحبت کرده، علیه سرکوب خشن و شکنجه دست به افشاگری زده و با مهدی پرتوی که از سوی مسئولین زندان به‌منظور تکرار اتهامات آنها به جمع آورده شده بود، به مشاجره پرداخته است.
اما ایرج مصداقی ترجیح داد که در گفت‌و‌گوی بعدی خود با «میهن تی وی»، اشاره‌ای به این سند نداشته باشد و محتوای بندهای ۱۴۳ و ۱۴۴ گزارش گالیندوپل را همچنان نادیده بگیرد و مدعای خلاف واقع خود را تکرار کند.
در نوشتار «یک پرسش اساسی از ایرج مصداقی» (۱) نیز می‌توان مروری داشت بر محتوای بندهای ۱۴۳ و ۱۴۴ گزارش گالیندوپل.
ایرج مصداقی که همواره دغدغه تصحیح روایات نادرست و غیر‌دقیق دیگران را در سر دارد، در ارتباط با خلاف‌گویی‌های خود اما از نرمش و انعطاف قابل‌ملاحظه‌ای برخوردار است. چنانکه اشاره کردیم وی در گفت‌و‌گوی اخیر خود با «میهن تی وی»، محتوای بندهای ۱۴۳ و ۱۴۴ گزارش گالیندوپل را مسکوت گذاشت و در عوض تا توانست از شاخه‌ای به شاخه دیگر پرید و بر حجم خلاف‌گویی‌های خود افزود.
همچنین در گفت‌و‌گوی اخیر او با «میهن تی وی» دیده‌ایم که این‌بار به‌منظور تخطئه محمدعلی عمویی به روایت نورالدین کیانوری نیز اشاره می‌کند.
اما ایرج مصداقی بخشی از روایت نورالدین کیانوری را که ناقض مدعای اوست، نادیده می‌گیرد.
آنجا که نورالدین کیانوری می‌گوید:
«این واقعیت را هم باید بیفزایم که به‌ویژه هنگام دیدار “گالیندوپل” نماینده حقوق بشر سازمان ملل متحد از ما، او رفتار درخشانی داشت.»
روایت نورالدین کیانوری از چگونگی برخورد محمدعلی عمویی به‌هنگام دیدار گالیندوپل از زندان اوین، دقیقاً مطابق است بامضمون بندهای ۱۴۳ و ۱۴۴ گزارش گالیندوپل (۴).
«روزی بدون این که به ما از پیش گفته شود، در اطاق باز شد و هیأت بازرسان سازمان ملل ـ پروفسور گالیندوپل و چند نفر دیگر همراهان ـ با مترجم ویژه خودشان وارد اطاق ما شد. البته برخلاف معمول این‌گونه بازرسی‌ها رئیس زندان و معاونان و چند نفر دیگر از کارمندان زندان هم با آنها وارد اطاق ما شدند. البته این دیدار برپایه درخواست گالیندوپل که خواسته بود با من ملاقات کند، صورت گرفت. او پس از ورود و آشنایی با من خیلی گرم از من پرسید که صحبتی دارم. من بدون مقدمه به او به زبان فرانسه جریان شکنجه‌هایی را که به ما داده بودند گفتم و یک رونوشت از اولین نامهای که به خامنه‌ای نوشته بودم و در آن مسئولیت همه اقدامات خلاف قانونی را که حزب ما مرتکب شده بود، مانند نگهداری جنگ‌افزار، پذیرش افسران به سازمان مخفی حزب، و … شخصاً به‌عهده گرفته بودم و همه افراد دیگر رهبری حزب را بی‌تقصیر دانسته و آزادی آنان را که هنوز زنده و در زندان بودند خواسته بودم، به او دادم.
«رئیس و مسئولین زندان که مترجم هم به‌همراه داشتند از این گزارش من درباره شکنجه سخت برآشفتند. مهدی پرتوی را به داخل اطاق ما فرستادند و او از گالیندوپل درخواست صحبت کرد و همان مهملاتی را که در دادگاه افسران و دادگاه خودمان روز همان جلسه اعتراف گفته بود تکرار کرد. رفیق عمویی در اینجا بدون این که از او خواسته شود، درخواست صحبت کرد و با تفصیل درباره انواع شکنجه‌هایی که به ما داده بودند صحبت کرد که بسیار در هیأت بازرسان سازمان ملل اثر کرد.»
همچنین محمدعلی عمویی در گفتوگو با روزنامه «آفتاب امروز» تأکید می‌کند که در ارتباط با اعترافات زیر شکنجه، «ما» به گالیندوپل گفتیم. یعنی وی و نورالدین کیانوری (۵).
«من به‌طرز قاطع می‌گویم كه كیانوری در زندان تحت فشار شدید و سوء رفتار قرار داشت. حتی ایشان بعد از این كه مراحل بازجویـی را سپری كردند نامهای به مسئولان نوشتند و طی آن به‌صراحت بیان كردند كه این اعترافات به زور گرفته شده است. ما هم این را به گالیندوپل (نماینده كمیسیون حقوق بشر سازمان ملل) گفتیم. او در زندانی كه من و كیانوری بودیم به دیدن‌مان آمد و در آنجا كیانوری آسیب‌هایـی را كه به او وارد شده بود مطرح كرد.»
مغلطه از راه تأکید بر پیش‌فرض ادعایی
پیش‌فرض ایرج مصداقی به قرار زیر است: محمدعلی عمویی علیه شکنجه و کشتار دست به افشاگری نزده است.
ایرج مصداقی بدون توجه به شواهد خلاف، در پی اثبات مدعای خویش است.
وی با استفاده از تریبون «میهن تی وی» به تخریب چهره محمدعلی عمویی، قدیمی‌ترین زندانی سیاسی ایران می‌پردازد.
وی در گفت‌و‌گوی اخیر خود با «میهن تی وی» بدون توجه به شواهد خلاف، در پی اثبات این مدعاست که محمدعلی عمویی چه در زندان، چه در بیرون از زندان، «اثراتی» از خودش در مخالفت با شکنجه و کشتار ارائه نداده است.
ایرج مصداقی در جایگاه یک پژوهشگر و فعال حقوق بشر آیا به‌راستی هیچ نوشته یا کلامی از محمدعلی عمویی در مخالفت با شکنجه و کشتار نخوانده یا نشنیده است؟
آیا به‌راستی از یاد برده است که در اسفند ماه ۸۸ در یکی از نوشته‌های خود تحت عنوان
«شرفیابی و درخواست عفو و انابه در حضور رهبری» (۶) به گفت‌و‌گوی محمدعلی عمویی با نشریه «شهروند» اشاره کرده است.
این مصاحبه در فروردین ماه ۸۳ انجام شده است و تحت عنوان «گفت‌و‌گوی خسرو شمیرانی با محمدعلی عمویی، پرسابقه ترین زندانی سیاسی ایران، شهروند» (۷) در اینترنت قابل دسترسی است.
در نوشتار مورد اشاره در ارتباط با معرفی محمدعلی عمویی چنین می‌خوانیم:
«محمدعلی عمویی تمام جوانی خود را در زندان‌های شاه گذراند. او كه به‌خاطر ایده‌آل‌هایش پس از كودتای ۲۸ مرداد دستگیر، “محاكمه” و زندانی شده بود، با امواج انقلاب ۱۳۵۷ رهایی یافت. اما دوران رهایی بسیار كوتاه بود. ۱۷ بهمن ۱۳۶۱ كمتر از چهار سال پس از آزادی از زندان ۲۵ ساله، او به‌همراه تعداد زیادی از رهبران حزب توده ایران دستگیر و به حبس فرستاده شد.
اگرچه دوره دوم زندان عمویی “تنها” ۱۲ سال به‌طول انجامید، اما او خود می‌گوید كه تنها فشارهای یك ماه اول این دوره بیش از تمامی مصائب ۲۵ سال زندان دوره گذشته بود.»
محمدعلی عمویی در بخشی از این مصاحبه به آنچه پس از ۱۷ بهمن ۱۳۶۱ از سر گذرانده است اشاره می‌کند و می‌گوید:
«بخشی از ما كه ۱۷ بهمن دستگیر شده بودیم در این دوره شاهد فشارهای بی‌حد و مرزی بودیم. هدف این فشارها آن بود كه ما را به پذیرش اتهامات بی‌پایه و اساس بازجویان وادارند.
نتیجه سه ماه اعمال فشارهای جسمی و روانی شوهای تلویزیونی بودند كه شاید شاهدان آنها به این امر واقف نباشند كه این شوها تحت چه شرایطی تولید شده بودند. اینها حتی شامل قسمت‌هایی بودند كه خود آقایان نیز از نمایش آنها خودداری كردند. شاید روزی نظیر آنچه امروز توسط سازمان اسناد ملی چاپ و منتشر شده و مربوط به زندان‌های رژیم گذشته است، منتشر شود كه وضعیت دوران زندان ما بعد از انقلاب را نشان دهد. این اسناد نشان خواهند داد كه چه فشارهایی بر ما وارد شد تا به جرم‌هایی كه مرتكب نشده بودیم اعتراف كنیم.
…
ببینید برای تهیه هر صحنه از آنچه در تلویزیون پخش شد ما یک‌بار راهی شكنجه‌گاه شده و از آنجا خارج می‌شدیم. به‌عنوان مثال از من خواستند كه شوی تلویزیونی را من اداره كنم، گفتم من كه همه چیز را در بازجویی‌ها گفته‌ام دیگر چیزی برای گفتن ندارم. گفتند تو پلنوم ۱۷ را اداره كرده‌ای پس باید این “میزگرد” را نیز تو اداره كنی. فكر نمی‌كنم لازم به توضیح باشد كه پذیرفتن این امر به آسانی صورت نگرفت».
ایرج مصداقی همچنین می‌توانست با یک جست‌و‌جوی ساده در اینترنت به «اثرات» دیگری از محمدعلی عمویی در زمینه افشاگری پیرامون شکنجه و کشتار دست یابد.
از‌جمله در گزارشی تحت عنوان «مشروح سخنان تقی رحمانی و محمدعلی عمویی در گردهمایی اعتراض به بازداشت موسوی خویینی» (۸) آمده است:
«تقی رحمانی از فعالان ملی مذهبی و محمدعلی عمویی از جمله افرادی بودند كه سخنان‌شان با استقبال فراوان حضار و دانشجویان شرکت‌کننده در گردهمایی اعتراضی به بازداشت مهندس موسوی خویینی مواجه شد.
…
محمدعلی عمویی نیز در حالی پشت تریبون قرار گرفت كه رضا دلبری مجری مراسم ،سال‌هایی را كه عمویی در زندان گذرانده است را از عمر خود بیشتر دانست.
عمویی با درود به زندانیان سیاسی و عقیدتی گفت: خدمت همه خانم‌ها و آقایان حاضر در اینجا درود می‌فرستم. به كسانی كه به‌خاطر آنها ما اینجا گرد‌ِ هم آمدیم. مهندس موسوی خویینی، ناصر زرافشان و بسیاری زندانیان عقیدتی سیاسی دیگری كه هیچ جرمی مرتكب نشدند، هیچ كار خلافی نداشتند جر بیان عقیده. با كمال تأسف در كشور ما چه پیش و پس از انقلاب آنچه كه اساس زندگی آزاد انسان‌هاست همواره مورد هجوم قرار گرفته است … اما از آنجا كه حاكمان وقت نمی‌توانند به‌صراحت اعتراف كنند كه به این علت بازداشتش می‌كنیم انواع اتهامات كذب را متوجه طرف می‌كنند. ارتباط با بیگانه، جاسوسی، اقدام برای تغییر حكومت و بسیاری مطالب دیگر. حتی اتهامات منكراتی به افراد می‌زنند. به منزل كسی می‌روند. روی میزش شیشه مشروب می‌گذارند. از او عكس می‌گیرند و این را آقای بازجو در بازجویی مطرح می‌كند. و حال آنكه طرف در زندگیش هرگز لب به مشروب نزده. عكس‌های عجیب و غریبی از خانه كسی بیرون می‌آید كه همواره به حسن اخلاق شهرت داشته … با حیثیت و شرافت انسان‌های شریف به‌راحتی بازی می‌شود … به‌درستی اشاره شد اینجا كه آقای موسوی خویینی پیش از بازداشت به دوستانش یادآور شده بود كه سخن من آن چیزی است كه الان می‌گویم.
…
دوستان عزیز! ما در سال ۸۵ به‌سر می‌بریم و این داستان، داستانی است كه در سال ۶۱ و ۶۲ بر سر ما آمد و همچنان ادامه پیدا كرد.»
محمدعلی عمویی همچنین در این گردهمایی اعتراضی تأکید می‌کند:
«ما هم‌اكنون به‌شدت به حاكمیت كنونی معترضیم اما باور كنید وضعیت زندانیان سیاسی با آنچه كه در دهه شصت بر زندانیان سیاسی گذشت قابل قیاس نیست. اصلا گویی با انسان صاحب حق روبهرو نبودند. آیا اینها عوض شدند؟ نه! من معتقدم همان كسانی كه آن سیاست‌ها را در دهه شصت علیه دارندگان اعتقادات گوناگون اعمال كردند، همان‌ها امروز قدرت دارند و اگر بتوانند همه آن كارها را تكرار می‌كنند.»
آیا ایرج مصداقی در جایگاه یک پژوهشگر و فعال حقوق بشر نمی‌داند که علاوه بر مصاحبه‌های منتشر شده، با یک جست‌و‌جوی ساده در اینترنت می‌توانیم تصویر محمدعلی عمویی را نیز ببینیم و از زبان وی بشنویم که در مورد شرایط زندان‌ها و شکنجه چه می‌گوید؟ (۹)
محمدعلی عمویی در سال ۸۸ در طی مصاحبه‌ای که فیلم آن در دو بخش در اینترنت قابل دسترسی است از جمله به مقایسه تجربه‌های خود از ۳۷ سال زندان می‌پردازد.
در این مصاحبه از زبان او از‌جمله چنین می‌شنویم:
«اما ۱۲ سال زندان من در این دوره چیز دیگری بود. به جرأت می‌توانم بگویم كه فشارهای وارد شده در یك ماه اول بیشتر از مصائب آن ۲۵ سال بود. انواع و شدت شكنجه‌ها باورنكردنی بود. و این محدود به ۳ ماه اول بازجویی و “شو”پردازی نبود. در تمام مدت ۱۲ سال آنها مرا به‌عنوان زندانی به حال خودم نگذاشتند.
در اوین یكی از بازجوها در راه بهداری از من پرسید، فلانی تو تجربه زندان دو دوره را داری فشار كدامیك بیشتر بود؟
گفتم نگران نباشید نشان افتخار از آن شماست!
اینها روی سیاه آنها را سفید كردند.»
مغلطه از راه حمله شخصی
حمله شخصی، نوعی مغلطه و استدلال نامربوط است.
به باورها و گرایشات سیاسی مخاطب حمله می‌شود تا پرسش مخاطب به حاشیه رانده شود.
ایرج مصداقی در گفت‌و‌گوی خود با «میهن تی وی» ادعا می‌کند که نگارنده این سطور جهت «تبرئه» حزب توده ایران، محمدعلی عمویی را بهانه کرده است.
ایرج مصداقی از تریبون یک برنامه تلویزیونی اینترنتی، خطاب به نگارنده این سطور می‌گوید که «روا» نیست که دست به «تبرئه» بزنم.
از قرار معلوم، ایرج مصداقی در فضای مجازی، جایگاهی مجازی نیز برای خود قائل است. بر سکوی خطابه «میهن تی وی» نشسته است و رهنمود می‌دهد.
ایرج مصداقی اما باید به‌یاد بیاورد که ابتدا توسط یکی از دوستانش پیامی برای او فرستادیم.
واکنش او چه بود؟
پیام ایمیلی را در بوق کرد و از تریبون «میهن تی وی» محمدعلی عمویی را مورد تهاجم قرار داد.
درواقع این اوست که فرصت را مغتنم شمرد.
ایرج مصداقی یک پیام ایمیلی را تبدیل کرد به یک سوژه در یک برنامه تلویزیونی.
با چه هدفی؟
در راستای تلاش جهت تخریب شخصیت محمدعلی عمویی و تهاجم به حزب توده ایران!
ایرج مصداقی در اینجا نیز نعل وارونه می‌زند و واقعیت را وارونه جلوه می‌دهد. چرا که ادعا می‌کند که نگارنده این سطور در جست‌و‌جوی بهانه‌ای بوده است. درواقع مخالفت نگارنده این سطور با ادعاهای خلاف واقع خود را «بهانه‌جویی» می‌نامد.
ایرج مصداقی همچنین در بخشی از گفت‌و‌گوی خود با «میهن تی وی» نگارنده این سطور را متهم می‌کند که سخنان او را تحریف کرده است.
می‌دانیم که مغلطه «تفسیر به رأی» هم یکی از انواع مغالطه است.
با توجه به گفته‌های ایرج مصداقی در گفتوگو با «میهن تی وی» به‌روشنی مشخص است که وی سخن نگارنده این سطور را مطابق میل خود تفسیر می‌کند و درواقع دست به فرافکنی می‌زند.
ایرج مصداقی همچنین اشاره به «ویروس توده‌ای» می‌کند.
اما رویکرد او به‌روشنی نشان می‌دهد که در عالم واقع، این «ویروس توده‌ای‌ستیزی» اوست که آفت حقیقت است.
چرا که از یک‌سو راه را بر استدلال منطقی می‌بندد و از سوی دیگر، مغلطه و جعل واقعیت، هتاکی و لحن تهاجمی را جانشین استدلال می‌سازد و برای رسیدن به هدف، هر وسیله‌ای را مجاز می‌شمرد.
زیرنویس‌ها
۱ـ http://www.akhbar-rooz.com/article.jsp?essayId=88320
۲ـ https://www.youtube.com/watch?v=oRJb4GJDOv4
۳ـ
۱۴۳. Three former members of the Tudeh Party, Mr. Kianouri, its former Secretary—General, and two other members of the party, one a high—ranking member and the other a grass—roots member, were in one of the cells. Mr. Kianouri allowed his -name to be used in the report, but the two other prisoners did not. Mr. Kianoüri hotly denied that he had spied for a foreign power and conspired to overthrow the Revolutionary Government In the presence of Evin officials and employees, he said that he had ‘been tortured, showed his partly paralysed hands and crushed fingers and described thè beatings and otherhumiliations he hadsuffered. He was genuinely distressed and his attitude was a mixture of protest and despair l۴۴ The youngest of the three, who was a grass—roots member of the party,’ said that his party had spied for a foreign power and conspired to overthrow the Government, an assertion which was firmly denied by the other pri Oner and led to sharp words between them. The high—ranking member calmly described -. in prison for ۲۵ years under the Shah and i Evin f-or ۷ years The three prisoners iiii e the amé
۴ـ http://shivaf.blogspot.com/2011/05/blog-post.html
۵ـhttps://gavras.wordpress.com/2008/05/11/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B9%D9%85%D9%88%D8%A6%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%82%D8%A7%D8%B7%D8%B9%D9%8A%D8%AA-%D9%85%D9%8A%DA%AF%D9%88%D9%8A%D9%85%D8%8C-%D9%83%D9%8A%D8%A7%D9%86%D9%88/
۶ـ http://pezhvakeiran.com/maghaleh-20721.html
۷ـ https://news.gooya.com/politics/archives/009118.php
۸ـ http://asre-nou.net/1385/tir/6/m-rahmani-amoi.html
۹ـhttps://www.facebook.com/Iranwire/videos/%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B9%D9%85%D9%88%DB%8C%DB%8C/1301599446653120/
https://www.facebook.com/Iranwire/videos/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B9%D9%85%D9%88%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D8%AA%D8%A7-%D8%AA%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85/1302214666591598/
در هفتاد و هفت سال گذشته ،
در هفتاد و هفت سال گذشته ، تمام توده ای ستیزان ، آنان که به هر شکل ، دستی در خوان گسترده ارتجاع ، داشته و دارند ” از یک‌سو راه را بر استدلال منطقی می‌بندد و از سوی دیگر، مغلطه و جعل واقعیت، هتاکی و لحن تهاجمی را جانشین استدلال می‌سازد و برای رسیدن به هدف، هر وسیله‌ای را مجاز می‌شمرند.”
پیروز و بهروز باشید و همواره سر فراز .
تائید
هر آدمی با اندک درک و شناخت به رفتار و واکنش مصداقی و مصداقی ها به شدت مشکوک می شود. او متخصص خراب کردن چهره ها شده است یعنی تکمیل برنامه های رژیم. توده ای ستیزی در هر کاری که می خواهیم انجام دهیم چون ویروسی در برابر ما ظاهر می شود. نقد به این حزب را من هم دارم. اما این بحث دیگری است. مصداقی دروغ زنی های سیستماتیک می کند.علیه من هم کرده است.