«معامله قرن» آمریکایی، فتیله انفجاری خاورمیانه
فلسطین در تلاطم است. هزاران نفر به اعتراض برخاستهاند، پرچم های آمریکا و تصاویر دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده را آتش می زنند.
شرکتکنندگان اعتراضات شعار می دهند: «ترامپ فلسطین مال تو نیست که آن را بفروشی!» محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین اعلام کرد: «بیت المقدس فروشی نیست!» عباس تصریح کرد، که نه با شرکت تنها واشنگتن، بلکه، به شرط مشارکت همه اعضای گروه «چهارگانه» خاورمیانه (روسیه، ایالات متحده آمریکا، سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا) آماده است راجع به موضوع حلوفصل مسائل خاورمیانه با اسرائیل مذاکره کند.
جلسه مشترک جنبش های سیاسی فتح و حماس در رام الله، پایتخت فلسطین بهمنظور همآهنگی اقدامات در راستای جلوگیری از اجرای به اصطلاح «معامله قرن» برگزار گردید.
دمشق نارضایتی خود را از اینکه ایالات متحده آمریکا برخلاف تصمیم سازمان ملل متحد، قلمرو سوریه را به اسرائیل تسلیم می کند، بهطور رسمی اعلام کرد. مشاور رئیسجمهور، لیوانا امل ابو زید اظهار داشت، حتی اگر ایالات متحده آمریکا کشور ما را با حربه تحریم تهدید کند، نقشه آمریکا «برای تخریب صلح» را نخواهد پذیرفت.
چنین بود واکنش جهان عرب به «نقشه حلوفصل صلح آمیز مسئله خاورمیانه»، که دونالد ترامپ روز سهشنبه، ٢٨ ژانویه آن را اعلام کرد. در کاخ سفید این نقشه را «معامله قرن» می نامند. به اعتقاد آنها این یک فرصت برد ـ برد برای اسرائیل و فلسطین است، و اسرائیل «گام بزرگی برای صلح برمی دارد». افزون بر این، ترامپ هشدار داد، که طرح آمریکا احتمالاً می تواند آخرین فرصت فلسظینی ها برای تشکیل کشور خود باشد. آخرین اظهارات ترامپ تهدید صریح فلسظینی ها بود. او گفت: با شروط ما موافقت کنید، در غیر این صورت، از داشتن کشور بهطور کلی محروم خواهید شد. تصمیم سازمان ملل متحد در اینباره چه خواهد بود یا چه قطعنامه ای صادر خواهد کرد، از نظر ما اهمیت ندارد. زیرا، حقوق بین الملل برای ایالات متحده و اسرائیل یک فرمان نیست.
در ضمن، شرایط مذکور در «معامله قرن» نه تنها برای فلسطینی ها، حتی برای دیگر کشورهای عربی منطقه قابل قبول نیست. معامله آمریکا بر سر سرزمین دیگران تمام پیآمدهای سیاست های اشغالگرانه و پاکسازی قومی توسط اسرائیل را تقویت می کند. به این ترتیب، مشکل منطقه نه فقط حل نمی شود، حتی تعمیق هم می یابد.
طبق این نقشه، بیت المقدس و بخش شرقی اشغال شده آن، که بنابه تصمیم سازمان ملل متحد می بایست پایتخت کشور فلسطین باشد، باید به «پایتخت غیرقابل تقسیم اسرائیل» تبدیل شود. نقشه رئیسجمهور آمریکا توقف چهار ساله شهرک سازی اسرائیل در مناطق اشغال شده فلسطین را پیش بینی کرده است. در عین حال شهرک های اسرائیلی تحت کنترل اسرائیل باقی می مانند و سخنی در باره حذف آنها در میان نیست. پناهندگان فلسطینی حق سکونت در اسرائیل، (از جمله، در اراضی اشغالی) نخواهند داشت. آنها باید انتخاب کنند: یا اسکان در کشور فلسطین و یا در کشور ثالث.
این طرح «ادامه پروژه کشاورزی فلسطین در وادی اردن» را پیش بینی می کند. اما خود دره باید عملاً تحت کنترل اسرائیل باشد.
طبق نقشه، اراضی باریکه غزه بهواسطه تونل به بخش ساحل غربی رود اردن متصل می شود. دو پل ساحل غربی رود را به اردن وصل می کند. به سخن دقیقتر، نوار غزه عملاً از ساحل غربی جدا می شود. خلع سلاح کامل حماس پیش بینی شده است. لازم به ذکر است، که نوار غزه را حماس اداره می کند و بههیچوجه به خلع سلاح تن نمی دهد. به این ترتیب، «برنامه صلح»، آشکارا بهمعنی آغاز جنگ جدید است. بلندی های جولان که بخشی از خاک سوریه است، به اسرائیل واگذار می شود. شورای امنیت سازمان ملل متحد آن را بهعنوان بخشی از خاک سوریه بهرسمیت می شناسد. در نقشه ساحل غربی نام شهرهای جنین، تولکرم، نابلس، کالکیله، رام الله، ایریهون، ویفلهم، و هبرون قید شده است که تا اکنون هم شهرهای فلسطین هستند. در نقشه، خروج اراضی ساحل غربی به بحرالمیت پیش بینی نشده است. با این حال، در توضیح برنامه حلوفصل گفته می شود، فلسطینی ها می توانند اقامتگاه های تفریحی در ساحل شمالی دریای مرده ایجاد نمایند. البته، آن هم با اجازه اسرائیل. ایالات متحده آمریکا دسترسی کشور فلسطین به دو بندر اسرائیلی حیفا و اشدود را پیشنهاد می کند، اما این تصمیم نیز در واقع، به رضایت اشغالگر منوط شده است. فلسطینی ها میبایست به ازای وعده ۵٠ میلیارد دلاری، از اراضی خود چشم پوشی کنند، اما، قصد انجام چنین کاری را ندارند.
محمود عباس طی نطق خود در رام الله اظهار داشت: «ما این معامله را قاطعانه رد می کنیم، در اینباره پیشتر نیز گفته ایم، و موضع ما تغییر نکرده است». بنابه باور خلیل الحیه، عضو دفتر سیاسی حماس، لازم است فلسطینی های باریکه غزه و ساحل غربی در راستای مبارزه با اشغالگری متحد شوند.
صائب عریقات دبیر کل کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین طی مقاله منتشره خود در شماره روز سه شنبه واشنگتن پست چنین نوشت: «ایالات متحده دیگر قهرمان صلح خاورمیانه نیست، و اکنون جامعه جهانی می بایست بهمنظور متوقف کردن شهرک سازی ها، اسرائیل را زیر فشار قرار دهد». او در ادامه می نویسد: «چنین معامله ای ممکن است در دنیای ورشکستگی و املاک و مستغلات جواب دهد، اما در رابطه با انسان هایی که در راه آزادی خود مبارزه می کنند، نه! ایالات متحده بار دیگر نشان می دهد، که خودش بخشی از این مشکل است و وجودش در خاورمیانه روزبهروز بی معنی تر می شود».
در اسرائیل با خرسندی از نقشه آمریکا استقبال کردند. بنیامین ناتانیاهو ترامپ را «بهترین دوست اسرائیل در کاخ سفید نامید».
میخائیل باگدانوف، نماینده ویژه رئیسجمهور روسیه در امور خاورمیانه و کشورهای آفریقا و معاون وزیر امور خارجه روسیه خاطرنشان کرد، که واشنگتن هنگام تنظیم «معامله قرن» با مسکو مشورت نکرده است. باگدانوف رفتار ترامپ را که به نظرات دیگران، بهویژه فلسطینی ها اهمیت نمی دهد، غیرقابل قبول خواند. بهگفته او، موضع مسکو در رابطه با حل مسئله تشکیل دو کشور، ازجمله، تشکیل کشور مستقل فلسطین در محدوده مرزهای تا ۴ ژوئن سال ١٩۶٧، و همچنین، در باره حق مردم فلسطین در تعیین سرنوشت خود تغییر نکرده است.
در ضمن، اشغالگران اسرائیلی در اثر چنین حمایت واشنگتن خود را در شرایط بی مجازاتی کامل حس می کنند. ٢٨ ژانویه شهرک نشینان یهودی به روستای عین العبوس واقع در جنوب شهر نابلس در ساحل غربی رود اردن هجوم بردند و یکی از مدارس آن را به آتش کشیدند. در همین روز نیروهای اشغالگر اسرائیل به شهر الخلیل در ساحل غربی رود اردن وارد شدند و مؤسسات تجاری فلسطین را مورد تاخت و تاز قرار دادند.
خبرگزاری وافا (WAFA) گزارش داد، که نیروهای مهاجم در مناطق باب الداویه و سوک العمیان در مرکز الخلیل، درهای مغازه ها را شکستند، کالاها را منهدم نموده، پست های بازرسی دایر کردند.
* http://www.sovross.ru/articles/1946/47527