«بوریک» سوسیالیست، رئیسجمهور منتخب
دور دوم انتخابات ریاستجمهوری شیلی روز یکشنبه گذشته برگزار شد. براساس آن، شیلیاییها انتخاب خود را بین برندگان دور اول تعیین کردند ــ «خوزه آنتونیو کاست»، نامزد جناح راست که ۲۸ (۲۹/۷٪ ـ مترجم ) درصد آرا را در دور اول کسب کرد، و «گابریل بوریک»، سیاستمدار ۳۵ ساله که با برنامهای شبیه به سیاستهای «سالوادور آلنده» سوسیالیست در اوایل دهه ۱۹۷۰ وارد عمل شد، ۲۵ (۲۵/۸٪ ـ مترجم) درصد از رأیدهندگان از او حمایت کردند. بههرحال یک ماهی که این دو دور را از هم جدا میکرد، بحثهای سیاسی داغی در کشور درباره آینده سیاسی و اجتماعی آن درگرفت.
حدود یک سال پیش، مردم شیلی به اصلاح قانون اساسی کشور رأی دادند که سی سال پس از سرنگونی دیکتاتور دستنشانده آمریکا «پینوشه»، همچنان بسیاری از احکام و مقرراتی که توسط این دیکتاتور خونین بر مردم شیلی تحمیل شد، باقی مانده بود.
«پینوشه» در ۱۱ سپتامبر ۱۹۷۳ کودتای خونینی بهراه انداخت و نزدیک به بیست سال این کشور کوچک را مرعوب کرد. هزاران شیلیایی بدون هیچ ردی ناپدید شدند، حدود یک میلیون نفر مجبور به ترک کشور شدند و برای تبلیغات غربی، همه چیز در شیلی خوب بود. و همه اینها به این دلیل است که این کودتای خونین توسط سیا به دستور رئیسجمهور وقت «نیکسون» سازماندهی شد و توسط ارتش شیلی تحت رهبری وزیر امور خارجه وقت «هنری کسینجر» که اکنون در آمریکا بسیار مورد احترام است، انجام شد. نه محکومیتی، نه اعتراضی و نه تحریمی صورت گرفت.
سال گذشته پس از رأیگیری برای تغییر و اصلاح قانون اساسی، کشور از نظر سیاسی بین کسانی تقسیم شد که مدافع خط مشی سیاسی اعمال شده با بسیاری ویژگیهای دوران رژیم لیبرال دستراستی پینوشه، که نابرابریهای اقتصادی زیادی را در کشور حفظ میکند، جانبداری میکردند و کسانی که طرفدار اجرا و برقراری توزیع عادلانهتر محصول اقتصادی کشور بودند. در این برنامه اغلب مطالباتی برای تغییر سیاست مطرح میشوند که شبیه آنچه که «سالوادور آلنده» بهعمل آورده بود، است.
«و. گ. بوریک» همانطور که میتوان از سخنان وی قضاوت کرد از هواداران این دیدگاه است. حامی جناح راست «خوزه آنتونیو کاست» مبارزه انتخاباتی خود را تنها برای جلوگیری از به قدرت رسیدن کمونیستها هزینه کرده بود. بهعبارت دیگر مبارزات انتخاباتی او متمرکز بود بر شعارهایی مشابه شعارهای پیش از سرنگونی «سالوادور آلنده».
این هم نتیجه دور دوم روز یکشنبه. «گ. بوریک» با فاصله زیادی پیروز و جوانترین رئیسجمهور شیلی شد. [«گابریل بوریک» با ۵۵/۹٪ آرا بر «خوزه آنتونیو کاست» که ۴۴/۱٪ آرا را کسب کرده بود، پیروزشد ـ مترجم]. «گابریل بوریک» در نخستین سخنرانیهایش در برابر هواداران خود وعده انجام اصلاحات اجتماعی و برابری اقتصادی را داد. اینکه این مسأله چگونه انجام خواهد شد را آینده نزدیک نشان خواهد داد. اگر واقعاً این کشور با «چرخش به چپ» روبرو است، آنگاه این بازتابی خواهد بود از گرایش به چپی که اکنون در سراسر آمریکای لاتین مشهود است. اما در این میان تبلیغات غربی بهراستی با شور و اشتیاق از پیروزی این سیاستمدار جوان چپ در شیلی گزارش داد، گویی طرف مقابل او، این بلندگوی ضدِ کمونیستی که از پینوشه تمجید و همچنین از «س. آلنده» به اتهام تخریب گویا اقتصاد شیلی بهخاطر انجام اصلاحات طرفدار کمونیستی انتقاد میکرد، وجود نداشت.