مرگ سفیر ایران؛ آیا درگیری در یمن به‌سمت دیگری می‌رود؟
اگرچه ایرلو ظاهراً بر اثر کووید ــ ۱۹ درگذشت، اما مرگ او فشار زیادی بر روابط ایران و عربستان سعودی وارد خواهد کرد. همچنین مشخص نیست که ایرلو تا چه حد در صنعا تصمیم‌گیرنده بوده است. جنگجویان حوثی در یمن مدت‌هاست که به شهر مهم استراتژیک مأرب حمله و تاکنون مناطق مهمی را در این روند فتح کرده‌اند. غیبت ایرلو اکنون می‌تواند بر حمله حوثی‌ها تأثیر بگذارد.
دیپلمات ارشد ایرانی در یمن که در روز شنبه [گذشته] به‌عنوان بخشی از توافق بین جنبش حوثی و عربستان سعودی برای درمان فوری از صنعا به ایران انتقال یافت، درگذشت. ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی روز دوشنبه با پرتاب راکت به فرودگاه بین‌المللی صنعا حمله کرد.
تلویزیون دولتی ایران اعلام کرد حسن ایرلو، دیپلمات ارشد ایران در یمن روز سه‌شنبه بر اثر ابتلا به ویروس کرونا درگذشت. این گزارش تنها چند روز پس از آن منتشر شد که او به‌طور ناگهانی از مأموریت خود در این کشور جنگ‌زده فراخوانده شد.
ایرلو دیپلمات ارشد ایرانی روز شنبه به‌عنوان بخشی از توافق بین جنبش انصارالله (شبه‌نظامیان حوثی) و عربستان سعودی برای درمان فوری در ایران از یمن خارج شد. از زمان آغاز درگیری‌ها، یمن توسط ائتلافی به رهبری عربستان سعودی از جهان خارج منزوی شده است. این کشور در محاصره زمینی، دریایی و هوایی است که در سال‌های اخیر منجر به فجایع انسانی شده است.
پس از اینکه هفته گذشته برای اولین بار گزارش‌هایی مبنی بر اینکه ایران می‌خواهد سفیر خود را به تهران فراخواند، منتشر شد، وال استریت ژورنال مدعی شد که مقامات حوثی شمی‌خواستند ایرلو را اخراج کنندس، زیرا دیپلمات ارشد ایرانی برای آنان «بار مسئولیت‌زایی» شده بود. وال استریت ژورنال افزود: «این یک مشکل سیاسی است». ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز تلاش کرد فراخوان سفیر ایران از یمن را به «تنش» احتمالی بین ایران و حوثی‌ها مرتبط کند.
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، سعودی‌ها را متهم کرد که با سهل‌انگاری باعث مرگ سفیر ایرلو شده‌اند. خطیب‌زاده گفت که ایرلو در وضعیت نامناسبی قرار داشت و به‌دلیل تأخیر برخی از کشورها (مانند عربستان سعودی) در همکاری با دولت ایران، انتقال او به کشور به عقب افتاد. گفته می‌شود ایرلو به‌دلیل ابتلا به بیماری‌های قبلی بر اثر کرونا جان خود را از دست داده است، زیرا گفته می‌شود در جریان استفاده از گازهای سمی علیه ایران در جنگ اول خلیج‌فارس، ریه‌های وی مجروح شده بود. در همین حال، رهبری حوثی‌ها در صنعا درگذشت مرحوم ایرلو را تسلیت گفت.
یک سال پیش، ایران در یک اقدام جنجالی دیپلماتیک، ایرلو را برای سفارت در کشور جنگ‌زده یمن منصوب و او را به طور«قاچاق» به داخل کشور فرستاد. این اقدام باعث نارضایتی عربستان سعودی و کشورهای غربی شد. شبکه خبری العربیه در آن زمان گزارش داد که سفیر جدید ایران، ایرلو، مستقیماً تابع رهبر مذهبی ایران، آیت‌الله علی خامنه‌ای بوده و از سوی وزارت امور خارجه ایران مأمور نشده است ــ که به او در عمل این امکان را می‌دهد تا به‌عنوان «رهبر عالی» در یمن اقدام کند.
ایرلو، به‌عنوان عضو احتمالی سپاه پاسداران ایران، نقش دیپلماتیک و نظامی مهمی در یمن ایفا کرده و با رهبری حوثی‌ها در زمینه استراتژی‌های سیاسی و نظامی همکاری می‌کرد. براساس این گزارش‌ها، گفته می‌شود که هم سردار مقتول قاسم سلیمانی و هم ایرلو در لیست تروریستی آمریکا قرار گرفته بودند که آمریکا با کمک آن به‌دنبال «حذف» رهبری تیپ قدس ایرانی بوده است.
در حالی که شبه‌نظامیان به‌طور معمول موشک‌ها و پهپادها را به‌سمت فرودگاه‌ها و تأسیسات نفتی عربستان سعودی شلیک می‌کنند، غرب و ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی مدت‌هاست که سپاه پاسداران را به آموزش جنگجویان حوثی و قاچاق سلاح به یمن متهم می‌کنند.
اگرچه ایرلو ظاهراً بر اثر کووید ــ ۱۹ درگذشت، اما مرگ او فشار زیادی بر روابط ایران و عربستان سعودی وارد خواهد کرد. همچنین مشخص نیست که ایرلو تا چه حد در صنعا تصمیم‌گیرنده بوده است. جنگجویان حوثی در یمن مدت‌هاست که به شهر مهم استراتژیک مأرب حمله و تاکنون مناطق مهمی را در این روند فتح کرده‌اند. غیبت ایرلو اکنون می‌تواند بر حمله حوثی‌ها تأثیر بگذارد.
مأرب آخرین سنگر دولت به‌رسمیت شناخته‌شده سازمان ملل تحت ریاست عبد ربه منصور‌هادی در شمال است. مأرب همچنین از اهمیت استراتژیک بسیار بالایی برخوردار است، زیرا آخرین جاده باقی‌مانده در قلمرو دولتی به عربستان سعودی از اینجا می‌گذرد. اگر این شهر سقوط کند، ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی در واقع در مأموریت خود در یمن درگیر شکست خواهد شد.
در همین حال، سعودی‌ها حملات خود را به جنبش انصارالله افزایش داده‌اند. ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی روز دوشنبه اعلام کرد که حملات هوایی خود را به «اهداف حوثی» در فرودگاه بین‌المللی صنعا، پایتخت یمن معطوف ساخته است. حملات هوایی روز دوشنبه کمی بیش از یک ساعت پس از آن انجام شد که ائتلاف اعلام کرد که از غیرنظامیان و سازمان‌های سازمان ملل خواسته است فوراً محل را تخلیه کنند. حملات هوایی به فرودگاه صنعا، پایتخت یمن، کمک‌های بشردوستانه به داخل این کشور جنگ‌زده را دشوارتر کرده است. گفته می‌شود که این بمباران‌ها خساراتی به‌بار آورده که بر عملیات کمک تأثیر گذاشته است. با وجود به‌کارگیری بی‌امان نیروی هوایی و تداوم نبردها در روی زمین، درگیری در یمن تا حد زیادی به بن‌بست رسیده است. در حالی که ائتلاف نظامی سعودی از آن زمان تاکنون مرتباً تأسیسات غیرنظامی و زیرساخت‌های حیاتی برای تأمین و تدارک مردم یمن را بمباران می‌کند، میلیون‌ها نفر به‌دلیل محاصره این کشور توسط سعودی‌ها از گرسنگی شدید در رنج و عذاب می‌باشند.
* https://de.rt.com/der-nahe-osten/128811-iranischer-top-diplomat-im-jemen