گزیده اخبار (۱ تا ۷ خرداد ۱۴۰۱)
اخبار جهان:
۱ــ طرح راهبردی جدید ناتو ۲ــ در وزارت خارجه آمریکا «خانه چین» ایجاد خواهد شد
۳ــ قزاقستان آماده است تا انتقال شرکت‌های خارجی که بازار روسیه را ترک کرده‌اند، تسهیل کند ۴ــ کشورهای آفریقایی و خاورمیانه به مبادلات تجاری با فدراسیون روسیه با پول ملی روی می‌آورند ۵ــ اوکراین کتاب‌ها را می‌سوزاند ۶ــ سخنرانی ولادیمیر پوتین در مجمع اقتصادی اورآسیا ۷ــ عمران خان خواهان انحلال پارلمان‌های استانی و برگزاری انتخابات جدید شد ۸ــ دمشق طرح ترکیه برای گسترش مناطق اشغالی را «جنایت جنگی» خواند ۹ــ برای نخستین بار نیروی هوایی روسیه، در مرز سوریه و ترکیه حملاتی علیه مواضع گروه‌های مسلح تحت حمایت ترکیه انجام داد ۱۰ــ سفر غیررسمی دو مقام ارشد آمریکایی به عربستان سعودی ۱۱ــ اظهارات وزیر امورخارجه ترکیه درباره انتقال گاز اسرائیل و واردات گاز روسیه ۱۲ــ پارلمان عراق عادی‌سازی روابط با اسرائیل را ممنوع کرد ۱۳ــ اکثریت پارلمان جدید لبنان حامی مقاومت ۱۴ــ طرح احتمال خروج ترکیه از ناتو به‌خاطر فنلاند و سوئد ۱۵ــ نهمین اجلاس کشورهای آمریکا قرار است هفتۀ آینده در شهر لس آنجلس ایالات متحده برگزار گردد ۱۶ــ انتخابات ریاست جمهوری در کلمبیا
اخبار ایران:
اعتصابات و اعتراضات کارگری؛ حداقل نرخ تورم در سال ۱۴۰۱: ۵۰ درصد؛ سود سال گذشته معدن گلزار و فولاد مبارکه: ۱۰۰هزار میلیارد تومان؛ هزینه مسکن در ایران ۲ برابر متوسط جهانی؛ گردش بازرگانی بین روسیه و ایران ده درصد افزایش یافت
اخبار جهان
امپریالیسم
۱ــ طرح راهبردی جدید ناتو
ناتو در حال تهیۀ طرحی راهبردی است که خط مشی ناتو را برای دهۀ آینده تعیین خواهد کرد. پیش‌نویس طرح را دبیرکل ناتو در اروپا، استولتنبرگ برای طرح پیشنهادات و حک و اصلاح به کشورهای عضو ناتو ارائه داده است تا آمادۀ تصویب در اجلاس ژوئن سران کشورهای ناتو در مادرید شود. جرئیات طرح افشا نشده ولی گفته می‌شود که طرح دربارۀ سلاح‌های اتمی مستقر در اروپا و اینکه آیا اساساً ناتو در آینده حاضر به مذاکره با روسیه است یا نه، می‌باشد.
https://www.faz.net/aktuell/politik/ausland/strategisches-konzept-der-nato-atomwaffen-in-den-osten-18055962.html
۲ــ در وزارت خارجه آمریکا «خانه چین» ایجاد خواهد شد
وزارت امور خارجه ایالات متحده ساختار جدیدی را برای نظارت بر فعالیت‌ها با چین ایجاد خواهد کرد. یک تیم ویژه از دیپلمات‌ها سیاست‌ها را در قبال پکن در «خانه چین» هماهنگ خواهند کرد. این را آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا طی سخنرانی در دانشگاه جورج واشنگتن اعلام کرد. او افزود، مقیاس و دامنه چالش ایجاد شده توسط جمهوری خلق چین، بطور بی‌سابقه‌ای دیپلماسی آمریکا را مورد آزمایش قرار می‌دهد.
او همچنین معتقد است چین «جدی‌ترین چالش بلندمدت برای نظم بین‌المللی است.» و افزود در حالی که روسیه به‌دلیل جنگ اوکراین یک تهدید فوری برای ثبات بین‌المللی است، چین تهدید بزرگ‌‌تری است.
چین تنها کشوری است که هم قصد تغییر نظم بین‌المللی را دارد و هم به‌طور فزاینده‌ای از قدرت اقتصادی، دیپلماتیک، نظامی و فناوری برای انجام این کار برخوردار است.
اوراسیا، روسیه، اوکراین
۳ــ قزاقستان آماده است تا انتقال شرکت‌های خارجی که بازار روسیه را ترک کرده‌اند، تسهیل کند
«میرجان یوسوپوف»، رئیس هیأت مدیره شرکت ملی «قزاق اینوست» و مسئول جذب سرمایه‌گذاری خارجی در کشور گزارش داد که قزاقستان آماده ایجاد شرایط برای جابجایی مجدد شرکت‌های خارجی یا ایجاد سرمایه‌گذاری‌های مشترک در شرایط خروج آنها از بازار روسیه است. براساس داده‌های سرویس مطبوعاتی شرکت ملی، در چارچوب سفر «مختار تلوبردی» معاون نخست وزیر ــ وزیر امور خارجه قزاقستان به آمریکا، هیأت قزاقستانی با نمایندگان محافل تجاری در نیویورک و واشنگتن مذاکراتی را انجام دادند. هیأت قزاقستانی با رهبری شرکت‌های بزرگی ازقبیل بوئینگ، صنایع «والمونت»، «فایزر»، «پارامونت»، «جی پی مورگان چیس» و … جلساتی برگزار کردند. طرفین در مورد چشم‌انداز اجرای پروژه‌های سرمایه‌گذاری در قزاقستان گفت‌وگو کردند. ایالات متحده آمریکا با مجموع سرمایه‌گذاری بیش از ۵۵ میلیارد دلار یکی از سرمایه‌گذاران استراتژیک و بزرگ خارجی در اقتصاد قزاقستان است.
https://www.interfax.ru/business/842481
۴ــ کشورهای آفریقایی و خاورمیانه به مبادلات تجاری با فدراسیون روسیه با پول ملی روی می‌آورند
بسیاری از شرکای روسیه در آفریقا و خاورمیانه به تجارت با پول ملی روی خواهند آورد. این مسئله را «میخائیل بوگدانوف»، نماینده ویژه رئیس‌جمهور روسیه در امور خاورمیانه و آفریقا و معاون وزیر امور خارجه روز چهارشنبه، ۲۵ مه اعلام کرد. روسیه بیش از یک‌سال است که در حال مذاکره برای انتقال به ارزهای ملی در محاسبات تجاری با شرکای خود در آسیا و آفریقا است. به‌ویژه، اخیراً توافقاتی برای افزایش سهم ارزهای ملی در محاسبات تجارت خارجی با مقامات ایرانی انجام شده است. مذاکرات در مورد تبدیل محاسبات به روبل و روپیه نیز با هند در جریان است. این امر به‌ویژه در مورد تجارت غیردلاری با شرکای دائمی فدراسیون روسیه مانند چین، هند و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا صادق است که گذشته از روسیه شامل ارمنستان، بلاروس، قزاقستان و قرقیزستان نیز می‌شود.
https://iz.ru/1340014/2022-05-25/strany-afriki-i-blizhnego-vostoka-pereidut-na-torgovliu-s-rf-v-natcvaliute
۵ــ اوکراین کتاب‌ها را می‌سوزاند
«الکساندرا کوال»، مدیر مؤسسه کتاب اوکراین، گفت که ادبیات «ضدِ اوکراینی» از کتابخانه‌های اوکراین حذف می‌شود. این به آثاری اشاره دارد که با ایدئولوژی ناسیونالیسم و استقلال اوکراین مطابقت ندارند. «کوال» گفت: طبق محاسبات من ممکن است در حال حاضر بیش از ۱۰۰ میلیون نسخه در مجموعه کتابخانه‌های عمومی وجود داشته باشند که باید حذف شوند. «کوال» حتی آثار کلاسیک روسی را نیز ادبیات ضدِ اوکراینی می‌داند.
https://www.fondsk.ru/news/2022/05/25/ukraina-szhigaet-knigi-56271.html
۶ــ سخنرانی ولادیمیر پوتین در مجمع اقتصادی اورآسیا
رئیس‌جمهور روسیه در روز پنج شنبه ۲۶ ماه مه ۲۰۲۲ در بیشکک قیرقیزستان گفت: خارج کردن روسیه از عرصه اقتصاد جهانی غیرممکن است. وی در عین حال تأکید کرد که کشورهای بیشتری بدون ترس از تحریم، سیاست‌های مستقلی را دنبال می‌کنند. او در سخنان خود همچنین تأکید کرد که کشورهای غربی که با تحریم اقتصادی سعی در مجازات سایر کشورها دارند، قدرت خود را بیش از اندازه ارزیابی می‌کنند. با مشکلاتی که در کشورهای خودشان وجود دارد، امیدوارم متوجه شوند که این سیاست بیهوده است. او گفت، تحریم‌ها به نوعی روسیه را قوی‌تر می‌کند. روسیه شروع به کسب مهارت‌های جدید با تمرکز بر فناوری‌های پیشرفته کرده است. در دنیای امروز هیچ‌کس نمی‌تواند کشوری مثل روسیه را جدا و یا منزوی کند.
خاورمیانه
۷ــ عمران خان خواهان انحلال پارلمان‌های استانی و برگزاری انتخابات جدید شد
در روز پنج شنبه ۲۶ ماه مه ۲۰۲۲ عمران خان نخست‌وزیر قبلی پاکستان که با ئوطئه‌ای آمریکائی سرنگون شد، از دولت به گفته وی «واراداتی» خواسته است تا پارلمان‌های استان‌ها را منحل و انتخابات جدیدی برگزار کند. اگر ظرف پنج روز آینده دولت اقدامی در این زمینه انجام ندهد، می‌خواهد با میلیون‌ها نفر به‌سوی پایتخت راهپیمایی کند.
۸ــ دمشق طرح ترکیه برای گسترش مناطق اشغالی را «جنایت جنگی» خواند
در روز پنج شنبه ۲۶ ماه مه ۲۰۲۲ وزارت خارجه سوریه اعلامیه رجب طیب اردوغان مبنی بر گسترش منطقه اشغالی ترکیه در شمال سوریه به عرض ۳۰ کیلومتر ــ به اصطلاح «منطقه امن» ــ را به‌شدت محکوم کرد. اردوغان با این اقدام تلاش می‌کند منطقه‌ای در داخل سوریه ایجاد کند تا بدین وسیله بتواند از سازمان‌های تروریستی که مردم سوریه را هدف قرار می‌دهند حمایت ، آنان را تسلیح و از فعالیت‌های خرابکارانه‌اشان پشتیبانی کند.
۹ــ برای نخستین بار نیروی هوایی روسیه، در مرز سوریه و ترکیه حملاتی علیه مواضع گروه‌های مسلح تحت حمایت ترکیه انجام داد
این حملات روز جمعه ۲۷ ماه مه ۲۰۲۲ انجام گرفت. بر اساس گزارش‌های محلی، نیروی هوایی روسیه به مواضع تل ابیض که تحت کنترل گروه‌های مسلح وفادار به ترکیه در حومه شمالی استان رقه است، حمله کرد.
۱۰ــ سفر غیررسمی دو مقام ارشد آمریکایی به عربستان سعودی
دفتر مطبوعاتی کاخ سفید در ۲۶ ماه مه فاش کرد که این دو مقام ارشد آمریکایی برای گفت‌وگو در مورد تأمین انرژی جهانی و مسائل منطقه‌ای از جمله ایران و اسرائیل در عربستان سعودی بودند. نمایندگان ایالات متحده که برای گفت‌وگو با مقامات سعودی از ریاض بازدید کردند، برت مک گورک، مشاور ارشد جو بایدن در خاورمیانه و آموس هاخشتاین، فرستاده وزارت امور خارجه در انرژی می‌باشند.
۱۱ــ اظهارات وزیر امورخارجه ترکیه درباره انتقال گاز اسرائیل و واردات گاز روسیه
مولود چاووش اوغلو، در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک در ۲۶ ماه مه در اورشلیم غربی با همتای اسرائیلی خود، یایر لاپید، اعلام کرد که اگر اسرائیل تصمیم به صادرات گاز اسرائیل به اروپا داشته باشد، ترکیه تنها خروجی گاز اسرائیل خواهد بود. چاووش اوغلو همچنین خاطرنشان کرد که آنکارا قصد ندارد خرید گاز طبیعی از روسیه را متوقف کند.
بر اساس داده‌های گازپروم، ترکیه یکی از برجسته‌ترین بازارهای گاز روسیه است، زیرا در فهرست واردکنندگان عمده گاز روسیه در رتبه سوم قرار دارد. داده‌ها نشان می‌دهد که ترکیه در سال ۲۰۲۰ حدود ۱۶/۴ میلیارد مترمکعب گاز روسیه وارد کرده است.
۱۲ــ پارلمان عراق عادی‌سازی روابط با اسرائیل را ممنوع کرد
همه اعضای پارلمان عراق روز پنجشنبه به اتفاق آرا پیش‌نویس قانون علیه عادی‌سازی روابط با اسرائیل را تصویب کردند. هزاران‌هزار عراقی این قانون جدید را در خیابان‌های بغداد جشن گرفتند.
ایالات متحده نسبت به اقدام اخیر پارلمان عراق «نگرانی عمیق» خود را ابراز کرد. ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیه‌ای گفت: «علاوه بر به خطر انداختن آزادی بیان و تشویق یهودی‌ستیزی»، این قانون در تضاد با «پیشرفتی» است که برخی از همسایگان عراق در عادی سازی روابط خود با اسرائیل داشته‌اند.
۱۳ــ اکثریت پارلمان جدید لبنان حامی مقاومت
شیخ نعیم قاسم معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان در مصاحبه اخیر خود با شبکه المنار تاکید کرد که ۷۷ نماینده از ۱۲۸ نماینده پارلمان جدید لبنان از مسیر راهبردی مقاومت نظامی در برابر اسرائیل حمایت می‌کنند.
۱۴ــ طرح احتمال خروج ترکیه از ناتو به‌خاطر فنلاند و سوئد
ائتلاف آتلانتیک شمالی باید به خواسته‌های ترکیه درمورد ورود سوئد و فنلاند به این سازمان عمل کند، در غیر این صورت آنکارا موضوع خروج از این اتحادیه را مطرح خواهد کرد. این مسئله را در ۲۴ ماه مه« دولت باحچلی»، نماینده پارلمان ترکیه از حزب حرکت ملی و متحد رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه بیان کرد.
https://iz.ru/1339277/2022-05-24/v-turtcii-dopustili-vykhod-iz-nato-iz-za-finliandii-i-shvetcii?utm_source=yxnews&utm_medium=desktop
آمریکای لاتین
۱۵ــ نهمین اجلاس کشورهای آمریکا قرار است هفتۀ آینده در شهر لس آنجلس ایالات متحده برگزار گردد
از ماه‌های پیش دولت بایدن زمزمه را آغاز کرد که کشورها تنها از «طریق دعوت» در اجلاس شرکت خواهند داشت، و به‌خصوص مقامات آمریکایی در صدد بودند که از حضور کوبا، نیکاراگوئه و ونزوئلا در اجلاس جلوگیری نمایند. این جلوگیری از حضور دولت‌های مترقی نیم کرۀ غربی امر تازه‌ای نیست. اما این‌بار با اعتراض شدیدتری از سوی کشورهای دیگر روبرو شده است. در ابتدا ۱۵ کشور حوزۀ کارائیب تهدید کردند که در صورت ادامۀ این روش انتخابی، اجلاس را تحریم خواهند کرد. بعد از آن هم دولت‌هایی چون مکزیک، بولیوی و هندوراس اعتراض خود را اعلام کردند. این مخالفت‌ها دولت بایدن را بر سر دو راهی قرار داده است. این دولت از طرفی با خطر از دست رفتن اعتبار این اجلاس روبروست و از سوی دیگر از ترس حملات نمایندگان راست افراطی چون مارک روبیو و اتهام «نرمش در مقابل کمونیسم» قادر به دادن امتیازات زیادی نیست. رئیس‌جمهور کوبا در روز ۲۵ ماه مه اعلام کرد که در اجلاس شرکت نخواهد کرد. (منبع: تله سور)
۱۶ــ انتخابات ریاست جمهوری در کلمبیا
با وجود آنکه ایالات متحده کشور کلمبیا را به‌عنوان نردیک ترین متحد ناتو در آمریکای لاتین معرفی می‌کند، نظرخواهی‌ها همگی بر احتمال پیروزی قاطع نامزد چپ‌گرا گوستاوو پترو در انتخابات ریاست جمهوری روز یکشنبۀ کشور دلالت دارد. بر طبق آخرین نظر سنجی‌ها، پترو با ۴۱٪ در مقام اول، فدریکو گوتیرز نامزد جناح راست با ۲۷٪ در مقام دوم و نامزد جنبش ضد فساد رودولفو هرناندز با ۲۱٪ آرا در مقام سوم قرار دارد. در صورت انتخاب پترو، این اولین بار است که در تاریخ کلمبیا یک چپ‌گرا به مقام ریاست جمهوری می‌رسد.
اخبار ایران
اعتصابات و اعتراضات کارگری
• • اعتراضات خیابانی بازنشستگان تأمین اجتماعی در تهران، قزوین، رشت، کرمانشاه، تبریز، اهواز، شوش.
• • کارگران شهرداری یاسوج اول خرداد ۱۴۰۱ به‌دلیل معوق شدن ۵ماهه حقوق خود، جلوی استانداری کهگیلویه و بویراحمد تجمع کردند.
• • ۵ خرداد کارگران پروژه‌ای شرکت پیمانکاری ناورود در پتروپالایش کنگان به‌دلیل عدم افزایش ۳۸ درصدی مصوب دولت و مدیرمنطقه ویژه و عدم رعایت قوانین ۲۰/۱۰ و وضعیت افتضاح غذا و خوابگاه‌های بی‌کیفیت و غیربهداشتی دست به اعتصاب زدند.
• • صبح روز ۴ خرداد جمعی از کارگران مدت موقت وزارت نفت در مقابل این وزارتخانه در اعتراض به وضعیت قراردادی و حقوقی خود تجمع کردند.
• • حدود بیست نفر از نیروهای رسمی و پیمانی ادارات تابعه اداره کار استان یزد استعفای دسته‌جمعی داده‌اند. این نیروها در نامه‌ای که امضا کرده‌اند به افزایش ده درصدی حقوق در سال جدید اعتراض کرده و عنوان نموده‌اند این دستمزدها کفاف هزینه‌های زندگی را نمی‌دهد.
• • کارگران شرکت پیمانکاری کیانپور در سایت ۱ پتروشیمی بوشهر روز شنبه ۷ خردادماه، در اعتراض به عدم پرداخت ۳ ماه دستمزد و انجام نشدن وعده‌ها مبنی بر اضافه حقوق ۳۸ درصد و نوبت‌کاری ۲۰ روز کار و ۱۰ روز استراحت اعتصاب کردند.
اخبار اقتصادی
حداقل نرخ تورم در سال ۱۴۰۱: ۵۰ درصد
در نتیجه ۳ عامل کلیدی (۱) افزایش ۲۴ درصد قیمت موثر دلار، (۲) افزایش ۵۰ درصد قیمت جهانی کامودیتی‌ها و مواد غذایی و (۳) افزایش ۵۰۰ درصد مالیات واردات، میانگین قیمت کالاهای وارداتی یا قیمت حقیقی موثر دلار برای واردات حدود ۷۰ درصد در خرداد ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ بالا رفته است که به معنی حداقل نرخ تورم ۵۰ درصد کالاها در سال ۱۴۰۱ است.
سود سال گذشته معدن گلزار و فولاد مبارکه: ۱۰۰هزار میلیارد تومان
احسان سلطانی، اقتصاددان: چرا این همه رانت و یارانه پنهان و آشکار را به بنگاه‌های صنعتی معدنی می‌دهید؟ چرا از پولداران با درآمد دلار مالیات نمی‌گیرید ولی از فقیران می‌گیرید. درحالی که یارانه بسیاری از افراد کم درآمد قطع شده و سفره مردم کوچک‌تر از قبل شده است، فقط سود خالص دو معدن گلزار و فولاد مبارکه در سال گذشته بالای ۱۰۰هزار میلیارد تومان بوده که از سفره مردم برداشته شده است.
هزینه مسکن در ایران ۲ برابر متوسط جهانی
آمار نشان می‌دهد متوسط سهم هزینه مسکن در ۵۲ کشور دنیا ۲۱ درصد هزینه‌های خانوار است، این عدد در ایران به بیش از ۴۰ درصد و در تهران به ۵۰ درصد می‌رسد.
بر اساس آمارهای رسمی، تعداد اجاره‌نشینان در ایران از ۱۲ درصد در سال ۱۳۶۵ به ۲۳ درصد تا سال ۱۳۸۵، به ۲۷ درصد تا سال ۱۳۹۰ و به ۳۸ درصد تا سال ۱۳۹۹ رسیده است.
گردش بازرگانی بین روسیه و ایران ده درصد افزایش یافت
«آلکساندر نواک» معاون نخست‌وزیر روسیه گفت: گردش تجاری بین روسیه و ایران در سه ماهه گذشته ۱۰ درصد افزایش یافته است. بر اساس نتایج سال گذشته، گردش بازرگانی بین کشورهای ما ۸۱ درصد رشد کرد و به حداکثر میزان خود در سال‌های اخیر، تقریباً به ۴ میلیارد دلار رسید.
https://ria.ru/20220525/oborot-1790533282.html