اقتصاد کشورهای اتحادیه اروپا به زانو درآمدهاند
فرمان پوتین تهدیدی خطرناک است ــ کرملین کنترل کامل پروژه نفت و گاز ساخالین ـ ۲ در خاوردور روسیه را در دست گرفت. شرکت دولتی گازپروم دارای ۵۰ درصد به اضافه یک سهم در این پروژه است و شرکای خارجی آن شامل شرکت نفت «شل» (۲۷/۵ درصد)، «میتسوی» (۱۲/۵ درصد) و «میتسوبیشی» (۱۰ درصد) دارند. این فرمان تصریح میکند که «گازپروم» اکثریت سهام خود را حفظ خواهد کرد، اما سرمایهگذاران خارجی باید از دولت روسیه تقاضای خرید سهم در این شرکت جدید (که پس از بهدست گرفتن کنترل کامل پروژه نفت و گاز ساخالین ـ ۲ توسط «شرکت دولتی گازپروم» روسیه ایجاد گشته: مترجم) را کنند یا از مالکیت آنها خلع یَد شود. این دولت روسیه است که تصمیم خواهد گرفت که آیا هر درخواستی را تأیید کند یا خیر.
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، در دیدار با سرگئی شویگو، وزیر دفاع، پیشنهادات فرماندهان ارتش در اوکراین را «برای توسعه عملیات تهاجمی» بهطور شفاف اعلام نمود؛ مسکو ۴ ژوئیه ۲۰۲۲.
اول ژوئیه ۲۰۲۲، جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده، در کاخ سفید خبر تکاندهندهای را افشاء نمود و آن هم اینکه «چنین تصوری که ما بتوانیم در یک چشم بهم زدن قیمت بنزین را پایین بیاوریم، در کوتاهمدت محتمل نیست».
صادرکنندگان گاز در آمریکا پایه و جهت فعالیت تولیدی خود را بر اساس پوشش کمبود در اروپا که بهخاطر امتناع آن از واردات روسیه پدیدار گشته قرار دادهاند. روزنامه فایننشیال تایمز (FT) اخیرا گزارش داد که «تولیدکنندگان گاز طبیعی مایع آمریکا، جهت استفاده از فرصتی که به دلیل بحران روزافزون انرژی، که آنهم بهخاطر کمبود آن پدیدار گشته، مجموعهای از معاملات را برای تقویت صادرات، اعلام کردهاند.»
این معاملات به قدری پُرمنفعت هستند که «چنییر» (Cheniere)، (یک شرکت آمریکایی تولیدکننده گاز طبیعی مایع ــ LNG: مترجم) شرکتی پُرنفوذ و عمده در صادرت گاز مایع آمریکا، با پیشبینی معاملات بلندمدت تامین گاز مایع از ایالات متحده و قراردادهای خرید کلیدخورده برای دهههای پیشِ روی، تصمیم به سرمایهگذاری برای پیشبرد پروژهای گرفته است که ظرفیت تولید شرکت را تا اواخر سال ۲۰۲۵ به بیش از ۲۰ درصد افزایش دهد. بر اساس گزارشها، تولیدکنندگان گاز در ایالات متحده کارخانههای خودرا دیوانهوار، بیوقفه و با تمام ظرفیت، برای افزایش تولید جهت عرضه به اتحادیه اروپا، بهکار گرفتهاند.
آمریکا برای اولین بار از روسیه بهعنوان بزرگترین تأمینکننده گاز اروپا پیشی گرفت. اگرچه گاز طبیعی مایع (LNG) از ایالات متحده با هزینههای بسیار بالاتر از گاز خط لوله از روسیه به اروپا فروخته میشود، اما کشورهای اتحادیه اروپا انتخاب دیگری ندارند.
با توجه به اینکه عرضه گاز روسیه به اروپا از طریق نورد استریم، آنهم با ۴۰ درصد ظرفیت، به دلیل تعمیرات دورهای سالانه، از ۱۱ ژوئیه تا ۲۱ ژوئیه ۲۰۲۲ بهطور کامل متوقف میشود، چشمانداز ادامه عرضه گاز روسیه به اروپا در کوتاهمدت تیره و تار بهنظر میرسد.
آلمان درباره خطر عدم بازگشت گاز «نورد استریم» پس از اتمام دوره تعمیر و نگهداری هشدار داده است. به گفته S&P Global ــ (۵)، در هر صورت، عرضه گاز روسیه به اروپا در پایینترین سطح خود قرار دارد و قرار است تا سه ماهه سوم نیز محدود بماند.
آلمان بهسمت یک بحران اقتصادی بزرگ پیش میرود. از سخنان رئیس فدراسیون اتحادیههای کارگری آلمان چنین نقل قول شده است: «تمام صنایع به دلیل محدود شدن و کمبود در خط گاز در خطر سقوط برای همیشه قرار دارند ــ بهویژه صنایع شیمیایی، شیشهسازی و آلومینیوم که تأمینکنندگان اصلی برای صنایع کلیدی خودروسازی هستند. احتمال بیکاری گستردهای نیز وجود دارد.» البته وقتی آلمان با چنین مشکلاتی روبرو میشود، نه تنها کشورهای حوزه اروپا با چندین برابر آن روبرو میشوند، بلکه انگلستانِ پس از برگزیت را نیز شامل میشود.
به «تحریمهای جهنمی» اتحادیه اروپا خوش آمدید. ایالات متحده بهمعنای واقعی کلمه اروپاییها را فریبکارانه گریبانگیر بحران اوکراین نمود. بهعنوان مثال، چند بار وزیر امور خارجه آمریکا، آنتونی بلینکن، در آن ماههای تعیینکننده در آستانه حمله روسیه به اوکراین، به اروپا سفر کرد تا اطمینان حاصل نماید که هر نوع کانال گفتوگوهای ثمربخش با کرملین مسدود خواهد ماند! و شرکتهای تولید انرژی آمریکایی امروزه سودهای بادآوردهای را از فروش گاز به اروپاییها بهدست میآورند. آیا اروپاییها از خرد جمعی برخوردار نیستند که بدانند فریب خوردهاند؟
اکنون، «بایدن» در مورد بحران گاز اروپا از خود سلب مسولیت نموده. او با لحنی تند در یک کنفرانس مطبوعاتی در مادرید در ۳۰ ژوئن اظهار داشت که چنین قیمتهای بالاتر از حد معمول برای نفت «تا هر وقت که ضرور باشد ادامه خواهد داشت تا اینکه روسیه قادر نگردد اوکراین را شکست دهد و متعاقب آن به اقدام در مرزهای فراتر از اوکراین دست یازد. این یک موقعیت حساس و حیاتی برای جهان است. این هم در مورد قیمت نفت. پس چرا ما ناتو داریم؟»
روایت خلاف واقعیتِ «بایدن» این است که تحریمها علیه روسیه در نهایت جواب میدهند و یک جنگ طولانی در اوکراین سبب بدبختی روسیه خواهد شد. روایت ایالات متحده این است که اگر به عمق و نه ظاهر اقتصاد روسیه دقت کنید، ممکن است به اندازه کافی منعطف و برخوردار از منابع کافی نباشد که بتواند با ایجاد روحیه کارآفرینی مقاوم و تابآور، و اتخاذ مدلهای تجاری جدید تحریمها را خنثی کند. «بایدن» متقاعد شده است که اقتصاد روسیه در چنگال مافیای صنعتی است که چندان خلاق و مبتکر نیستند و بنابراین، گزینههای زیادی برای روسیهِ تحت تحریمهای غرب وجود ندارد.
بایدن در مادرید گفت: «به تأثیر جنگ با اوکراین بر روسیه نگاه کنید … آنها (روسها) ۱۵ سال از دستاوردهایی را که از نظر اقتصادی کسب نموده بودند از دست دادهاند … آنها حتی نمیتوانند ــ میدانید، آنها، آنها در حفظ تولید نفت دچار مشکل خواهند شد زیرا فناوری لازم برای انجام این کار را ندارند. آنها به فناوری آمریکایی نیاز دارند. و آنها همچنین از نظر سیستمهای تسلیحاتی و برخی از سیستمهای نظامیِ خود، در وضعیت مشابهی قرار دارند. بنابراین آنها بهای بسیار بسیار سنگینی برای این کار میپردازند.»
اما حتی اگر اینطور باشد، همه اینها چگونه به اروپاییها کمک میکند؟ از سوی دیگر، محاسبات استراتژیک پرزیدنت پوتین در رابطه با جنگ همچنان بهطور کامل در مسیر خود پیش میرود. نیروهای روسی در برقراری کنترل کامل بر «لوهانسک» پیشرفت غیرقابل انکاری داشتند. روز دوشنبه، پوتین به پیشنهاد فرماندهان ارتش برای آغاز یک «عملیات تهاجمی» مجوز لازم را داد. با گذشت پنج ماه از جنگ، اوکراینیها از شکست مات و مبهوت شدهاند و ژنرالهای ارتش روسیه این را میدانند.
روسیه نیز بدون آمادگی وارد اوکراین نشد. بدیهی است که این کشور چه قبل و چه بعد از جنگ اقدامات پیشگیرانهای را برای محافظت از اقتصاد خود انجام داده است. و این به اقتصاد روسیه امکان میدهد تا عملکرد خود را در «شرایط جدید» تنظیم نماید. گزینههای واشنگتن درچنین شرایطی بسیار محدود است. اساساً تحریمهای غرب به ریشهیابی رفتار روسیه نمیپردازد و بنابراین در حل مشکل موجود محکوم به شکست است.
در ضمن، پوتین در نزدیکی انتخابات میان دورهای نوامبر (آمریکا)، برنامههای غیرمنتظره ناگواری را برای «بایدن» آماده برای استفاده دارد. «بایدن» با یک خوشباوری سادهلوحانه فرض میکند که همه متغیرهای شرایط موجود را کنترل میکند. رضایتمندی خودخواهانه هرگز مبنای عقلایی برای زمامداری و سیاستمداری نمیتواند باشد.
دیروز، منطقه مهم استراتژیک «خرسون» هم مرز با «کریمه»، دولت جدیدی را تشکیل داد که معاون اول نخستوزیر منطقه کالینینگرادِ روسیه ریاست کابینه آنرا برعهده داشت و اتباع روستبار در میان معاونان وی بودند. اکنون که سامانه موشکی پرتاب چندگانه HIMARS ــ (۱)، برخلاف وعده بایدن، شهرهای روسیه را مورد تهاجم قرار دادهاند، بایستی در انتظار حملات تلافیجویانه عمدهای از طرف روسیه باشند.
مسیر عملیات تهاجمی روسیه به غیر از «دونباس»، «خارکف» و «اودسا» را نیز شامل میشود. «ویاچسلاو ولودین»، سیاستمدار بانفوذ کرملین و رئیس «دوما» (۲) روز سهشنبه گفت:
«برخی از مردم میپرسند هدف ما چیست و چه زمانی همه اینها به پایان میرسد. زمانی پایان خواهد یافت که شهرها و شهرکهای آرام ما دیگر مورد حملات گلوله باران قرار نگیرند. کاری که آنها انجام میدهند این است که نیروهای ما را مجبور میکنند در مرزهای جمهوریهای “لوهانسک” و “دونتسک (دونباس)” توقف نکنند، زیرا ضربات نظامی (به مناطق روسیه) از مناطق “خارکف” و سایر مناطق اوکراین وارد میشود.»
«بایدن» فکر میکند تا چه زمانی اروپاییها میخواهند در یک جنگ نیابتی طولانی با روسیه درگیر باشند؟ «بیلد» (۳) روز یکشنبه گزارش داد که ۷۵ درصد از پاسخدهندگان آلمانی افزایش قیمتهای اخیر را بار سنگینی بر دوششان میدانند، در حالی که ۵۰ درصد گفتند که احساس میکنند شرایط اقتصادی آنها در حال بدتر شدن است. از هر دو آلمانی یک نفر از کمبود گرمایش در زمستان آینده به دلیل کاهش عرضه گاز روسیه و افزایش تورم در اتحادیه اروپا میترسد.
با این حال، بایدن میگوید که جنگ «تا زمانی که طول بکشد» ادامه خواهد داشت و کمبود سوخت «نیز تا زمانی که طول بکشد» ادامه خواهد داشت. انتظار میرود اقتصاد اروپا در نیمه دوم سال ۲۰۲۲ شروع به انقباض کند و رکود اقتصادی ممکن است حداقل تا تابستان ۲۰۲۳ ادامه یابد.
تحلیلگران «جی پی مورگان چیس»، بانک سرمایهگذاری ایالات متحده، هفته گذشته گفتند که روسیه در صورت استفاده از شیوه کاهش تولید برای تلافیجویی، ممکن است باعث افزایش سرسامآور قیمت نفت شود. در این بیانیه آمده است: «کمبود و فشار در بازار جهانی نفت به نفع روسیه است.» تحلیلگران نوشتند اگر روسیه تولید خود را ۵ میلیون بشکه در روز کاهش دهد، قیمتها میتواند بیش از سه برابر شود و به ۳۸۰ دلار در هر بشکه برسد.
فرمان پوتین تهدیدی خطرناک است ــ کرملین کنترل کامل پروژه نفت و گاز ساخالین ـ ۲ در خاوردور روسیه را در دست گرفت. شرکت دولتی گازپروم دارای ۵۰ درصد به اضافه یک سهم در این پروژه است و شرکای خارجی آن شامل شرکت نفت «شل» (۲۷/۵ درصد)، «میتسوی» (۱۲/۵ درصد) و «میتسوبیشی» (۱۰ درصد) دارند. این فرمان تصریح میکند که «گازپروم» اکثریت سهام خود را حفظ خواهد کرد، اما سرمایهگذاران خارجی باید از دولت روسیه تقاضای خرید سهم در این شرکت جدید (که پس از بهدست گرفتن کنترل کامل پروژه نفت و گاز ساخالین ـ ۲ توسط «شرکت دولتی گازپروم» روسیه ایجاد گشته: مترجم) را کنند یا از مالکیت آنها خلع یَد شود. این دولت روسیه است که تصمیم خواهد گرفت که آیا هر درخواستی را تأیید کند یا خیر.
(توضیح عکس: نمایی هوایی از کارخانه مایعسازی، بخشی از پروژه گاز طبیعی مایع ساخالین ـ ۲ در ساخالین روسیه، که بهعنوان یکی از بزرگترین پروژههای نفت و گاز یکپارچه جهان توصیف شده است.)
این امر بازارهای انرژی را بیشتر آشفته خواهد کرد و فشار بیشتری بر بازار LNG خواهد گذاشت، و میتواند به عنوان اقدامی برای اعمال فشار بیشتر بر غرب از طریق محدود کردن همزمان عرضه گاز به اروپا و ایجاد تقاضای بیشتر برای LNG در آسیا تلقی شود که حجم دریافتی کنونی اروپا را کاهش خواهد داد. ساخالین ـ ۲ حدود ۴ درصد از بازار جهانی LNG را تامین میکند!
تنها بخشی از اهداف و مقاصد ایالات متحده که بهخوبی پیش میرود، بخش نانوشته (ضمنی) آن است: دقیقاً همان اهداف انگلیسی ــ آمریکایی که «لرد اسمای» (۴) زمانی بهمثابه منطق پشت موجودیت ناتو پیشبینی کرده بود، یعنی «روسها را ایزوله، آمریکاییها را همهکاره، و آلمانیها را ضعیف نگاه داشتن.»
* https://www.indianpunchline.com/eu-economies-are-down-on-their-knees/
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
زیرنویسهای مترجم:
۱ــ سامانه موشکی پرتاب چندگانه HIMARS: موشکانداز سبک چندگانه که در اواخر دهه ۱۹۹۰ برای ارتش ایالات متحده تولید گردید و بر روی شاسی کامیون بیسقف استاندارد M۱۱۴۰ ارتش ایالات متحده نصب میشود.
۲ــ «دوما»ی ایالتی بخش قانونگزاری پارلمان روسیه، که همان مجلس فدرال روسیه است میباشد. این یک مرجع قانونگذاری است که متشکل از ۴۵۰ عضو است که برای مدت پنج سال انتخاب میشوند.
۳ــ «بیلد» (Bild.de) بزرگترین سایت اینترنتی خبری و سرگرمی/ تفریحی آلمان است.
۴ــ «لرد هیستینگز لیونل اسمای» (Lord Hastings Lionel Ismay): اولین دبیرکل ناتو بود، سمتی که در ابتدا تمایلی به قبول آن نداشت. وی از سال ۱۹۵۲ تا ۱۹۵۷ دبیر کل ناتو بود.
۵ــ S&P Global ارائهدهنده عمده و بانفوذی درعرصه رتبهبندیها، معیارها (استانداردها)، تجزیه و تحلیلها و دادههای شفاف و مستقل برای بازارهای سرمایه و کالا در سراسر جهان است.