زنجیره جهانی پایگاه‌های نظامی آمریکا
در آغاز ماه فوریه، اطلاع حاصل شد که ایالات متحده آمریکا در حال ساختن ۵ پایگاه نظامی جدید در فیلیپین است. در هنگام دیدار «لوید آستین»، رئیس پنتاگون در دوم فوریه از فیلیپین، واشنگتن و مانیل توافقنامه‌ای را برای دسترسی نیروهای نظامی ایالات متحده آمریکا به چهار تاسیسات نظامی دیگر فیلیپین امضا کردند. چند روز پس از این مسأله، مقامات فیلیپین چین را متهم به تعقیب ناوهای آنها در دریای چین جنوبی کردند.
امروز ۹۵ درصد از پایگاه‌های نظامی جهان متعلق به ایالات متحده آمریکا است که بیش از هفتصد تأسیسات مشابه در خارج از کشور دارد. واژه «lilypad» در زبان انگلیسی به‌معنای برگ شناور نیلوفر آبی است. همینطور در زبان عامیانه نظامی آمریکایی، به پایگاه‌های نظامی سیار ایالات متحده آمریکا می‌گویند که در تمامی کره زمین پراکنده هستند ــ از فیلیپین و جیبوتی، از میان بیابان‌های موریتانی گرفته تا جنگل‌های هندوراس. برخی از پایگاه‌های نظامی ایالات متحده آمریکا بسیار عظیم هستند، مانند پایگاه هوایی «العدید» در قطر، ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا در منطقه، که قادراست بیش از صدها فروند هواپیما و ۱۰هزار سرباز نگهداری کند. پیشتر تصور می‌رفت که خروج نیروها از عراق و افغانستان به کاهش شمار پایگاه‌های آمریکایی در خارج از کشور خواهد انجامید، اما فرایند وارونه‌ای در جریان است. پایگاه‌های نظامی آمریکایی در خارج از ایالات متحده آمریکا بیشتر و بیشتر می‌شوند. «چالمرز جانسون»، تحلیلگر و مشاور سابق سازمان سیا، در اثر خود «پایگاه‌های امپراتوری آمریکا» می‌نویسد: «… بیشتر آمریکایی‌ها چیزی در مورد آنکه ارتش آمریکا، به جز قطب جنوب، همه کره زمین را با شبکه گسترده‌ای از پایگاه‌های خود در تمام قاره‌ها گرفتار کرده، نمی‌دانند. دراین میان، پنتاگون پرده دودی را پیرامون پایگاه‌های خود ایجاد و از نامیدن پایگاه به آنها خودداری می‌کند. برای نمونه، پایگاه اصلی آمریکا در آسیای مرکزی، در «ماناس» قرقیزستان، که تکیه‌گاه و رکن جنگ در افغانستان بود، «مرکز ترانزیتی» نامیده می‌شد. تنها در خاورمیانه، ایالات متحده آمریکا «ترکیب حضور نظامی» خود را در مصر، اردن، کویت، لبنان، عمان، سوریه، امارات متحده عربی، یمن و دیگر مناطق دارد. ستاد فرماندهی آفریقایی ایالات متحده آمریکا (AFRICOM) «روابط نظامی خود را با بیش از پنجاه کشور آفریقایی حفظ می‌کند. ارتش آمریکا در سوریه، کوزوو، لیبی، یمن، کنگو، اردن، سودان جنوبی، اوگاندا، مالی، نیجریه و دیگر کشورها عملیات انجام می‌دهد. تیم‌هایی نیز در زمینه عملیات ویژه در اوکراین، گرجستان، بولیوی، پاراگوئه، اکوادور، پرو، یمن، پاکستان و فیلیپین مستقر شده‌اند. این تیم‌ها هر از چند گاهی در ترکیه، بلژیک، فرانسه، اسپانیا نیز ظاهر می‌شوند. جهان حقیقتاً از درگیری‌های تحریک‌شده توسط ایالات متحده آمریکا اشباع و انباشته شده است.
پنتاگون در سال ۲۰۰۴ دکترین نظامی‌ای را اتخاذ کرد، که با فرمول «۱۰-۳۰-۳۰» مشخص شده بود. ماهیت این دکترین: بلافاصله پس از اتخاذ تصمیم سیاسی توسط واشنگتن درباره استفاده از نیروی نظامی در هر نقطه‌ای از جهان، نیروهای مسلح ایالات متحده آمریکا ظرف ۱۰ روز باید در حالت آماده‌باش قرار گرفته و به نقطه مشخص شده حرکت کنند. در طول ۳۰ روز آینده، آمریکایی‌ها بایستی دشمن را شکست بدهند و پس از ۳۰ روز دیگر، دوباره سازماندهی شده و برای یک ماموریت جنگی جدید با انتقال به منطقه دیگری از کره زمین آماده شوند. در خاک اتحاد جماهیر شوروی سابق، جایی که پایگاه‌های نظامی آمریکا آشکارا و بلادرنگ پس از رویداد ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ ظاهر شده بودند، حضور «پایگاه نظامی» ایالات متحده آمریکا و متحدانش بیش از ۳/۵ هزار کیلومتر ــ از قرقیزستان در مرز چین تا گرجستان در دریای سیاه گسترش یافت. مدت‌ها پیش از رویداد سپتامبر ۲۰۰۱، ژنرال «تامی فرانک»، رئیس آن زمان فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا، به شماری از کشورهای آسیای مرکزی از‌جمله قزاقستان، ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان و ترکمنستان سفر کرد. به احتمال زیاد، در آن زمان توافقی در مورد استقرار نیروهای آمریکایی در منطقه «در صورت بحران» به‌دست آمده بود که بلافاصله پس از ۱۱ سپتامبر این توافق انجام شد. دریادار «کریگ کویگلی»، سخنگوی فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا گفت که ایجاد پایگاه‌های نظامی در جمهوری‌های آسیای مرکزی شوروی سابق برای ایالات متحده آمریکا «پُراهمیت» هستند، زیرا «انجام شماری از وظایف را در کوتاه‌مدت و بلند‌مدت امکان‌پذیر خواهند کرد». ماهیت این وظایف مشخص شدند. نخست، گسترش پایگاه‌های نظامی آمریکا در آسیای مرکزی شوروی سابق در آغاز برای حذف ضرورت ایجاد دفاع ضدِ موشکی ملی ایالات متحده آمریکا سمت‌گیری شده بود. موشک‌های میان‌برد با دقت بالا (تا ۳ هزار کیلومتر) از منطقه این پایگاه‌ها قادر به بستن قلمرو روسیه تا اقیانوس شمالگان هستند. تمامی دستگاه‌های پرتاب موشک استراتژیک روسیه در منطقه آسیب دیده سقوط خواهند کرد. دوم، پایگاه‌های ایالات متحده آمریکا در جمهوری‌های شوروی سابق به‌طور فزاینده‌ای ایران را تحت فشار قرار می‌دهند. در پاییز ۲۰۰۳، تهران هشدار جدی داد که: اگر خاک گرجستان در اختیار آمریکایی‌ها قرار بگیرد، در صورت درگیری، ایران به پایگاه‌های آمریکایی حمله خواهد کرد و ساکنان گرجستان و آذربایجان زیر این حمله قرار خواهند گرفت.
سوم اینکه، پایگاه نظامی آمریکا در آسیای مرکزی و همچنین وجود پایگاه‌های آمریکایی در ژاپن و کره جنوبی، نارضایتی فزاینده‌ای را در پکن ایجاد می‌کند. در ۱۱ دسامبر ۲۰۰۱، روزنامه پاکستانی «فرانتیر پست» خاطرنشان کرد که ورود نیروهای آمریکایی به آسیای مرکزی چندین هدف را دنبال می‌کنند و یکی از مهمترین آنها مهار رشد قدرت چین است که در استراتژی محاصره آن ایجاد زنجیره‌ای از پایگاه‌های نظامی آمریکایی در قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان و افغانستان جای می‌گیرند. براساس گفته پروفسور «دیوید وین» از دانشگاه واشنگتن و نویسنده کتاب «جزیره شرم»: تاریخچه سری پایگاه نظامی ایالات متحده آمریکایی «دیگو گارسیا» ــ که امروزه به‌مثابه برگ‌های شناور نیلوفرهای آبی هستند ــ عنصر اصلی استراتژی نظامی ایالات متحده آمریکا برای حفظ سلطه جهانی است.
* https://www.fondsk.ru/news/2023/02/10/globalnaja-udavka-amerikanskih-voennyh-baz-58465.html