کمونیست‌ها و مسألهٔ ستم جنسی

و. ای. لنین

سخنرانی در جمع کارگران زن‏ (‬فوریه‏ ‬۱۹۲۰)

زن و زحمتکش در یک چیز مشترک هستند،‏ ‬هر دو ستمدیده و زجرکش‌اند‏. ‬در شکل این ستم در طی زمان و در کشورهای مختلف تغییراتی پدید آمده،‏ ‬اما همچنان پایدار مانده است‏. ‬در طی تاریخ،‏ ‬این ستمدیدگان گاه به این ستم آگاهی یافته و همین آگاهی تغییرات و بهبودی‌هایی را در شرایط زندگی آن‌ها به‌وجود آورده است‏. ‬اما آنها نمی‌توانستند علل واقعی این ستم را تمیز دهند و بشناسند‏. ‬این شناخت،‏ ‬چه دربارهٔ‏ ‬زن و چه دربارهٔ‏ ‬زحمتکش،‏ ‬در قرن ما پدید آمده است‏. ‬می‌بایست بیش از هر چیز نظام واقعی،‏ ‬و قوانین اجتماعی را که پایه‌های پیشرفت آن بوده‌اند،‏ ‬شناخت و از این راه امید داشت که بتوان نهضتی به‌وجود آورد که این شرایط نادرست را پایان دهد‏.‬

اهمیت و گسترش چنین نهضتی به آگاهی قشرهای بی‌حق و به میزان آزادی که آنها از آن برخوردارند بستگی دارد‏. ‬در این هردو مورد،‏ ‬موقعیت زن،‏ ‬چه به‌دلیل آداب اجتماعی و پرورشی که زن می‌بیند،‏ ‬و چه به نسبت آزادی که زن از آن برخوردار است،‏ ‬از موقعیت زحمتکش پایین تر است‏. ‬گذشته از این،‏ ‬شرایطی که نسل اندر نسل وجود داشته اند خود به عادات پابرجایی بدل می‌شوند که از طریق وراثت و تربیت،‏ ‬وضعیت موجود را برای هر دو طرف‏ «‬طبیعی‏» ‬جلوه می‌دهند‏. ‬بدین طریق زن حتی امروز موقعیت پست خود را،‏ ‬همانند پدیده‌ای که خود به خود روشن و طبیعی است،‏ ‬می‌پذیرد و به‌زحمت می‌توان به او ثابت کرد که این وضع برای او ننگین است و باید بکوشد که‏ … ‬از همهٔ‏ ‬حقوقی که مرد از آن برخوردار است،‏ ‬برخوردار شود‏.‬

هرچند نقاط مشترک بسیاری میان وضع زن و زحمتکش مرد وجود دارد،‏ ‬اما یک تفاوت اساسی میان آن‌ها هست‏. ‬زن اولین موجود انسانی است که به اسارت درآمده است‏. ‬او پیش از آن که برده‌ای وجود داشته باشد،‏ ‬برده شده بود‏. ‬هر وابستگی اجتماعی‏ ‬در وابستگی اقتصادی ستمکش در برابر ستمگر ریشه دارد‏…. ‬تکامل اجتماعی انسان این را به ما آموخته است‏. ‬موضوع زن یکی از صور این وابستگی اجتماعی است‏…. ‬زن چه مقامی در ساختمان اجتماعی داشته باشد؟ چگونه می توان همهٔ‏ ‬نیروی خود،‏ ‬همهٔ‏ ‬استعداد خود را تکامل بخشد تا بتواند در اجتماع انسانی،‏ ‬یک عضو کامل دارای همهٔ‏ ‬حقوق باشد و فعالیت خود را به کمال برساند؟ از نظر ما حل این مسأله در گرو پاسخ یک سؤال دیگر است‏: ‬انسان باید چه نوع سازماندهی اجتماعی داشته باشد تا به‌جای ستم،‏ ‬بهره کشی،‏ ‬احتیاج و فقر‏ … ‬انسانی آزاد و اجتماعی،‏ ‬از نقطه نظر جسمی و سازمانی کاملاً‏ ‬تندرست به‌وجود آید؟ بدین ترتیب،‏ ‬مسألهٔ‏ ‬زن برای ما یکی از جنبه‌های مسألهٔ‏ ‬اجتماعی به‌طور کلی است که امروز همهٔ‏ ‬اندیشه‌ها و همهٔ‏ ‬افکار را به حرکت درآورده است‏. ‬این مسأله نمی‌تواند راه حل نهایی خود را بیابد مگر این‌که تضادهای اجتماعی از میان برداشته شوند و دردهای ناشی از آن از بین بروند‏…. ‬باید با ایجاد تغییرات در جامعهٔ‏ ‬امروزی و نو کردن قوانین،‏ ‬این وضع را جور دیگری ساخت‏…. ‬از این راه است که بردگی زنان،‏ ‬که وابسته به مزدشان است،‏ ‬و بردگی جنسی که به شرایط مالکیت وابسته است،‏ ‬از بین خواهد رفت‏.‬

زنانی که به ‌ار نهضت بورژوایی زن مشغولند درک نمی کنند که این تغییر پایه‌ای‏ ‬تا چه حد اساسی و ضروری است‏. ‬آنها تحت تأثیر مقام ممتازی که در اجتماع دارند،‏ ‬در نهضت زن پرولتاریایی و خواست های کاملاً‏ ‬متفاوت آن،‏ ‬گرایش‌های خطرناک و نادرست می بینند که باید با آن مبارزه کرد‏. ‬بدین ترتیب،‏ ‬تفاوت طبقاتی که مغاکی میان کارگران و سرمایه‌داران به‌وجود آورده است،‏ ‬در نهضت زن نیز اثرات خود را نمایان می‌سازد،‏ ‬و به همان اندازه که به مرور وضع حادتر می‌شود،‏ ‬این اثرات هم بیشتر می‌گردد‏.‬

 

اگوست ببل‎ ‬ ‬

سرمایه داری زن را از خانه بیرون نکشیده و در کار تولید اجتماعی وارد نکرده است تا او را آزاد نماید،‏ ‬بلکه می‌خواهد از او بیشتر و وحشیانه‌تر از مردان بهره‌کشی کند‏. ‬زن استثمار شده به‌دست سرمایه‌داری،‏ ‬با فقر و رنج یک زحمتکش دست به‌گریبان است،‏ ‬علاوه بر این که باید بار همهٔ‏ ‬زنجیرهای گذشته را نیز با خود بکشد‏. ‬فقر اقتصادی زن تشدید شده است‏. ‬به‌جای اینکه پدر یا شوهر،‏ ‬که قانوناً‎ ‬بر او حاکم هستند،‏ ‬نان او را بدهند،‏ ‬او باید زندگیش را خود تأمین کند،‏ ‬و تحت این عنوان که نیازمندی‌های او کمتر از مرد است،‏ ‬مزدش هم کمتر از مرد است‏. ‬هنگامی که کار هر روزیش در اداره و مدرسه پایان می‌یابد،‏ ‬تازه کار در خانه آغاز می‌شود‏. ‬مادر شدن،‏ ‬که مقدس‌ترین کارها و پرارزش‌ترین کار اجتماعی است،‏ ‬در جامعهٔ‏ ‬سرمایه‌داری به سرچشمهٔ‏ ‬رنج‌های هولناک اقتصادی و جسمی بدل می‌شود‏. ‬این وضع‏ ‬غیرقابل تحملی که زن دارد،‏ ‬خطر بزرگی برای تولید نسل است‏. ‬اما این اسارت هولناک و پر از رنج،‏ ‬نوید پایان یافتن اسارت او را در بطن خود دارد،‏ ‬اسارتی که با به‌وجود آمدن مالکیت خصوصی پدیدار شده است و تنها با از میان برداشتن آن ناپدید خواهد شد‏.‬

 

پل لافارگ‏ ‬

قدرت شوروی نخستین و تنها قدرتی است در سراسر جهان که همهٔ‎ ‬قوانین پوسیدهٔ‏ ‬بورژوایی،‏ ‬قوانین ننگینی که بر فروداشت قانونی زن و امتیازات مرد،‏ ‬به خصوص در قلمرو ازدواج و روابط با کودک صحه می گذاشت،‏ ‬لغو نموده است‏….‬

 برابری زن و مرد در برابر قانون،‏ ‬وجود دارد،‏ ‬اما این کافی نیست‏. ‬برابری در برابر قانون هنوز برابری در زندگی نیست‏. ‬کارگر زن باید برابری خود را با کارگر مرد نه تنها در برابر قانون،‏ ‬بلکه در زندگی هم به‌دست آورد‏. ‬و برای رسیدن به این هدف،‏ ‬کارگران زن باید سهمی هرچه بزرگتر در ادارهٔ‏ ‬سازمان های عمومی و دولت داشته باشند‏…. ‬پس هرچه می‌توانید بیشتر نمایندهٔ‏ ‬زن برای شوراها انتخاب کنید،‏ ‬چه کمونیست و چه‏ ‬غیرحزبی،‏ ‬این اهمیتی ندارد‏…. ‬باید در شورای مسکو عدهٔ‏ ‬کارگران زن زیادتر باشد‏! ‬باید پرولتاریای مسکو ثابت کند،‏ ‬که آماده است هر اقدامی بکند و هر کاری را که باید،‏ ‬در راه مبارزه علیه نابرابری و علیه تحقیر بورژوایی نسبت به زن تا پیروزی دنبال نماید‏. ‬پرولتاریا نمی‌تواند خود را به‌طور کامل آزاد سازد بدون آن که آزادی کامل را برای زنان به‌دست آورد‏.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *