لحظهٔ حقیقت
سخنرانی اخیر جو بایدن، نایب ریاست جمهوری ایالات متحدهٔ آمریکا در کالج کندی دانشگاه هاروارد، او را در یک مخمصهٔ دیپلماتیک گرفتار ساخت. بایدن بهگونهٔ بیسابقه آشکاری گناه قدرتگیری داعش (دولت اسلامی عراق و شام که امروز دولت اسلامی خوانده میشود) و توان آن در تصرف بخشهای گستردهای از عراق و سوریه را به گردن متحدان آمریکا در خاورنزدیک انداخت. او همچنین تشریح کرد که «ترکیه، عربستان سعودی و امارات متحدهٔ عربی» بزرگترین معضل ایالات متحده در «جنگ سوریه» بهشمار میرفتند. آنها به نیت سرنگونی حکومت بشار اسد در سوریه «سیل کمکهای میلیونها دلاری و صدها هزار تن اسلحه را بدست کسانی دادند که داوطلب جنگ بودند و حتی در این میان افراد وابسته به جبههٔ نصرت، القاعده و گروههای جهادی را که از اقصی نقاط جهان روانه شده بودند پذیرفتند». «این شلختگی در عمل» متحدان آمریکا در منطقه در عینحال منجر به بروز یک جنگ نیابتی میان مسلمانان شیعه و سنی شده است.
آنچه جو بایدن، معاون باراک اوباما میگوید، تأیید کننده اطلاعاتی است که از سازمانهای امنیتی بدست آمده و در اختیار رسانهها قرار گرفته است. واقعی بودن این اطلاعات از مدتها پیش مسلم بوده است، اما نهادهای رسمی همواره سعی در انکار آن کرده بودند. ترکیه، عربستان سعودی و امارات متحدهٔ عربی از خارج با اعطای کمکهای نظامی هنگفت و با ارسال اسلحه، تجهیزات و پول، از جمله بابت پرداخت دستمزد مزدوران خارجی، حمایت و هدایت شورش در سوریه را در دست داشتهاند. بر طبق موازین حقوقی بینالمللی و منشور سازمان ملل متحد چنین اقدامی همتراز با جنگی تجاوزکارانه است. پس از شنیدن سخنان بایدن هیچگونه تردیدی در صدق این موضوع روا نمیباشد.
نمیتوان انتظار داشت که کشورهای متجاوز یعنی ترکیه، عربستان سعودی و امارات به اتهام ارتکاب جنایت جنگی در برابر دیوان بینالمللی قرار گیرند. نه به این دلیل که بایدن در برابر «دوست خوب» خود رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه پس از اظهار رنجیدگی خاطرش پوزش خواهی کرد و نه بدین خاطر که چنانکه سخنگوی رسانهای بایدن، کندرا بارکف بهطور کتبی توضیح داده «ترکیه یکی از مهمترین متحدان آمریکا است و نایب ریاست جمهوری رابطهٔ تنگ دوستی با رئیسجمهور اردوغان دارد که مورد احترام و تحسین اوست»، بلکه به این دلیل که آمریکا دست بههمان کاری زده که متحدانش مرتکب شدهاند: آنها دولت اسلامی و جبههٔ نصرت را با سلاح و مهمات تجهیز کرده و در کمپهای واقع در اردن آموزش دادهاند. اینها حقایقی است که آقای بایدن در خلال سخنانش در کالج هاروارد «بزرگمنشانه» از به زبان راندن آن پرهیز کرد. رسانههای غربی هم سعی وافری دارند تا این حقایق را هرچه سریعتر در حفرهٔ ژرف حافظه غرق سازند.
(۱) ـ راینر روپ نویسندهٔ این تفسیر سالها تحت نام رمز توپاز در مقر ناتو در بروکسل به جمعآوری اطلاعات برای اتحاد شوروی میپرداخت.