حملۀ دیپلماتیک؟
نویسنده: کلاوس واگنر ــ
مترجم: م. نوری ــ
«جو بایدن»، رئیس جمهور آمریکا، پس از کنفرانس ناتو در ویلنیوس گفته بود: «پوتین در جنگ شکست خورده است». رهبران دار و دستۀ نئوکان‌های او هم تقریباً همان لفاظی‌ها را کلمه به کلمه تکرار کردند. این‌که پیروزی شگفت‌انگیز غرب ارزشمدارِ آزاد و دموکرات بر روسیۀ بدذات و مخوف و هوموفوب* و رئیس جمهور خودکامه‌اش اتفاقی است که تنها در دنیای خیالی نئوکان‌ها و در داستان پردازی‌های آن‌ها به‌وقوع پیوسته، طبیعتاً اهمیتی برای جنگ‌طلبان قسم‌خوردۀ واشنگتن نداشت. برای این پیروزی خیالی، دسته دسته سربازان اوکراینی با منابع مالی غربِ ارزشمدار تجهیز و به‌عنوان «گوشت دم توپ» بسیج شدند تا از اوکراینی که به‌دست الیگارش‌های آن نابود شده، سرزمینی تکه پاره شده باقی بماند. کلمات قادر به توصیف ابعاد تکان دهندۀ تراژدی اوکراین نیستند.
دقیقاً در سطح همین دنیای خیالی واشنگتن بود که «کنفرانس صلح» برپا شد؛ کنفرانسی که نئوکان‌های کاخ سفید آخر هفتۀ گذشته در شهر جدۀ عربستان سعودی برگزار کردند. وقتی «پوتین شکست خورده باشد»، دیگر نیازی هم به دعوت از روسیه برای شرکت درکنفرانس صلح نیست و می‌شود شرایط صلح را هرطور که لازم است دیکته کرد. به این ترتیب، کنفرانس صلح به دیوان دادرسی فاتحان جنگ تبدیل شد. «ولادیمیر زلنسکی» هم طرح صلحی متناسب با این کنفرانس ارائه داده بود: طرحی ۱۰ ماده‌ای که مضمون آن چیزی بیش از مطالبۀ تسلیم بی قید و شرط روسیه و عقب‌نشینی از همۀ اراضی سابق اوکراین، از جمله کریمه نبود. این طرح همان مبنای کار کنفرانس صلح پیشین و بی‌نتیجۀ کپنهاگ بود که در جده دوباره ارائه شد. زمان برگزاری کنفرانس جده طوری تنظیم شده بود که پیروزی پیش‌بینی شدۀ ضدحملۀ بهاره/ تابستانی اوکراین جشن گرفته شود، پوتینِ منزوی در جامعۀ جهانی به‌تلخی ناچار به کنار آمدن با شکست و از دست دادن قدرت شود، و کشورهای جنوب جهانی، نادم و پشیمان به آغوش سلطۀ اجتناب‌ناپذیر آمریکا بازگردند.
ولی مسائل این‌طور پیش نرفت. در دنیای حقیقی، ولادیمیر پوتینِ واقعی نه منزوی است و نه دلیلی برای تسلیم بی قید و شرط دارد. درست برعکس، وضعیت آقای «زلنسکی» و دوستان غربی ارزشمدارش طور دیگری است: نفرات نظامی و تجهیزات آن‌ها تمام شده است. البته ایالات متحدۀ آمریکا و ناتو به «زلنسکی» قول داده بودند با تمام توان اقتصادی و نظامی غرب «تا هر جایی که لازم باشد» از او حمایت خواهند کرد. ولی نیروی نظامی را نمی‌توان از کلاه شعبده‌بازی درآورد. هرچند دار و دستۀ «زلنسکی» مجدّانه در پی شکار هر کسی که بتواند سلاح به دست گیرد هستند، ولی به این شیوه نمی‌توان ارتشی کارآمد تشکیل داد؛ این را «آدولف هیتلر» هم توانست تشخیص دهد. بنابراین، اکنون که در ضدحملۀ بزرگِ تاریخ آخرین سربازان اوکراینیِ آموزش‌دیده در غرب بسیج شدند و بدون آن که حتی با اولین خط دفاعی روسیه مواجه شوند، در حال تلاشی هستند، اگر هم باید مذاکره‌ای صورت گیرد، این مذاکره با مذاکرات جده و کپنهاگ متفاوت خواهد بود، مگر این‌که واقعاً لهستان و لیتوانی هم بخواهند جوانان خود را به داخل «چرخ گوشت» بریزند. اما حداقل تا این لحظه دیگر کشورهای ناتو تمایلی از خود برای این کار نشان نداده‌اند.
سیاستگذاران هوشیارتر ایالات متحده مدتی است که در معقولانه بودن سیاست‌های اعلامی و اِجرایی در اوکراین تردید دارند. البته مذاکراتی هم با مقامات روسیه صورت گرفته است، ولی نه به‌نمایندگی از شهروندان آمریکا. احتمالی هم نمی‌رود که رئیس جمهور آمریکا ریسک کرده و راه را برای برقراری هرنوع آتش‌بس مسدود کند، و یا در چرخشی کامل در صدد برآید برای حل مسایل مهم و حیاتی روسیه دست به مذاکره بزند. از دید کرملین (و قاطبۀ مردم روسیه)، امکان مناسب دیگری هم وجود ندارد. اما اگر سرکردگان نئوکان‌های آمریکا چنین چیزی در سر داشتند، می‌بایست به‌جای «زلنسکی» روسیه را به جده دعوت می‌کردند و به‌جای «جک سالیوان» و «ویکتوریا نولند» کسان دیگری را برای مذاکره به جده می‌فرستادند.
می‌توان گفت که کنفرانس جده برای رهبری ایالات متحده تلاشی بود تا شکست در جبهه‌های جنگ را در عرصۀ دیپلماسی به پیروزی تبدیل کنند. به‌قول وال استریت ژورنال، هرچه باشد دار و دستۀ «بایدن» موفق شدند نمایندگانی از ۴۲ کشور جهان، از جمله ۴ کشور عضو بریکس، را در جده گردهم آورند. طبیعتاً گردهم آمدن آن‌ها به‌معنی حمایت همۀ آن‌ها از طرح ۱۰ ماده‌ای «زلنسکی» نبود. کم نبودند کشورهای همسو با روسیه، نظیر چین (با طرح صلح ۱۰ ماده ای)، که تلاش کردند موضع خود را به‌صراحت بیان کنند و زمین بازی را به «سالیوان» و «نولند» واگذار نکنند. این‌که اطلاعات اندکی از کنفرانس به بیرون درز کرده باید به‌عنوان نشانه‌ای تلقی شود که اوضاع بر وفق مراد شامورتی بازی‌های «زلنسکی ـ بایدن» پیش نرفته است، وگرنه ماشین‌های تبلیغاتی غرب هیاهوی پیروزی را بی‌وقفه به‌راه انداخته بودند.
ـــــــــــــــ
*همجنس‌گرا ستیز
منبع: روزنامۀ عصرما، ۱۱ اوت ۲۰۲۳
https://www.unsere ـ zeit.de/diplomatische ـ offensive ـ 4782737/