ارزش‌های اروپایی در محک واقعیت

سازمان بین‌المللی مهاجرت (IOM) شمار جانباختگان در فاصله زمانی میان اول ژانویه 2019 تا 19 دسامبر را 1246 تن اعلان نموده است. این شمار مطابق داده‌های IOM است که از اول ژانویه 2014 دستکم 18744 پناهجو در دریای مدیترانه جان داده‌اند و این بیش از نیمی‌ از کسانی است که از اول ژانویه 2014 در سراسر گیتی طی گریز جان داده‌اند. (در جمع 32538 تن)
 

دفاع اتحادیه اروپا در مقابله با مهاجران: شمار بیشتر مردگان در دریای مدیترانه از سایر مسیرهای گریز در سراسر گیتی و اعتراض کلیساها

برلین/ بروکسل (گزارش ویژه) امسال نیز برای دستیابی به اروپا از راه دریای مدیترانه پناهجویان بیشتری جان خویش را باخته‌اند. از 3170 تنی که در سراسر گیتی از اول ژانویه 2019 جان باخته‌اند 1246 تن در فاصله میان شمال آفریقا و اتحادیه اروپا بوده است که قریب به دو برابر جانباختگان مسیر خطرناک فاصله میان آمریکای جنوبی و ایالات متحده آمریکاست (659). حتی بیش از نیمی ‌از همه اشخاصی که از 2014 در پناهجویی جان داده‌اند را باید پای تدافع آلمان و اروپا در قبال پناهجویان حساب کرد. گذشته از آن برلین و بروکسل با رژیم‌های استبدادی و باندهای شبه‌نظامی ‌مافیایی در شمال آفریقا همکاری می‌نمایند تا پناهجویان را در قاره آفریقا نگاه دارند. علاوه بر آن اتحادیه اروپا در حال تهیه مقدماتی برای مقابله توسط پهبادهای دور پرواز و به‌کار گرفتن آنها بر فراز دریای مدیترانه می‌باشد. ده‌ها‌هزار از پناهجویانی که موفق می‌شوند به اروپا پا گذارند انتهای مسیرشان کمپ‌هایی است در یونان با شرایط فاجعه‌بار. مخالفت با این رویکرد از جانب کلیساهای مسیحی انجام می‌شود.

مرگبارترین مسیر گریز در جهان

در سال 2019 که در حال پایان یافتن است، باز هم بیش از هزاران پناهجو، برای رسیدن به اروپا از راه دریای مدیترانه جان داده‌اند. سازمان بین‌المللی مهاجرت (IOM)  International Organisation for Migration شمار جانباختگان در فاصله زمانی میان اول ژانویه 2019 تا 19 دسامبر را 1246 تن اعلان نموده است. این شمار مطابق داده‌های IOM است که از اول ژانویه 2014 دستکم 18744 پناهجو در دریای مدیترانه جان داده‌اند و این بیش از نیمی‌ از کسانی است که از اول ژانویه 2014 در سراسر گیتی طی گریز جان داده‌اند. (در جمع 32538 تن) که باید به حساب تدافع آلمان و اروپا در مقابله با پناهجویان گذارد. شمار پناهجویان قربانی در مسیر خطرناک فرار از آمریکای جنوبی به ایالات متحده آمریکا که شامل بر مرز میان آمریکا و مکزیک نیز هست در همین محدوده زمانی 3373 تن بوده است که قریب به یک‌ششم جانباختگان در دریای مدیترانه است. البته این رقم بدون درنظر گرفتن کشته‌شدگانی است که از راه جزایر قناری به اروپا در حال فرار بوده‌اند. به‌تازگی، یعنی در اوائل ماه دسامبر، 62 تن به‌دنبال واژگونی قایقشان جان دادند. علاوه بر آن رقم پناهجویان جانباخته‌ای که از شمال آفریقا در صحرا از تشنگی جان داده‌اند در این رقم ملحوظ نیست. دو سال پیش گوینده IOM اعلام نمود که شمار جانباختگان این مسیر دستکم بیش از تعداد جان‌دادگان در دریای مدیترانه تخمین زده می‌شوند. [1]

عاملان زورگو

برلین و بروکسل برای اینکه شمار پناهجویانی را که از مسیر دریای مدیترانه به اروپا می‌رسند به حداقل برسانند همچنان با رژیم‌های زورگو و باندهای شبه‌نظامی‌ مافیایی در شمال آفریقا همکاری نموده، برای این کار از‌جمله از مصر که از کودتای سال 2013 ژنرال‌ها بر آن حاکم بوده‌اند و نقض شدید حقوق بشر کار عادی آنهاست، کمک می‌گیرند [2]. از پایان سال 2016 مصر از حرکت قایق‌های پناهجویان از سواحل این کشور به‌شدت جلوگیری می‌نماید. ارتشیان حاکم بر الجزایر نیز به‌همین منوال عمل نموده، مانع حرکت پناهجویان به اروپا می‌گردند. [3] علاوه بر اینها همکاری اتحادیه اروپا با شبه‌نظامیان لیبیایی را می‌توان نام برد که نه تنها نگهبانی ساحلی را بنابه خواست اتحادیه اروپا انجام می‌دهند، بلکه کمپ‌های مرگباری را نیز برای نگاهداشتن پناهجویان اداره می‌کنند [4]. برلین و بروکسل در ساحل شمالی دریای مدیترانه با ترکیه همکاری می‌کنند تا آنکارا نگذارد قریب به 4 میلیون پناهجو از آنجا به‌سوی اتحادیه اروپا عزیمت نمایند. این همکاری سال‌هاست مورد انتقاد بوده و تا کنون ادامه دارد [5].

شکار پناهجویان توسط تجهیزات پهبادی

بروکسل علاوه بر همکاری با کشورهای ساحلی آن سوی اتحادیه اروپا، به اقدامات تدافعی خویش برای ایجاد مانع در راه پناهجویان گسترش می‌دهد. بدین قرار که تأسیسات فرونتکس تا سال 2027 به نیرویی شامل بر 10000 مأمور مرزی تبدیل خواهد گشت که قادر خواهد بود رأسا اقداماتی را در دریای مدیترانه انجام دهد. بر‌اساس گزارشات رسیده قرار است فرونتکس نه فقط به چندین هواپیما و کشتی مجهز گردد، بلکه همچنین پهبادهای دورپروازی را نیز تهیه خواهد نمود. قرار بوده است تا جمعه گذشته (14 دسامبر) مناقصه‌هایی برای تهیه پهباد‌های دورپروازی که از یونان، ایتالیا یا مالتا به پرواز درآیند انجام شده باشد. پهبادهای مزبور می‌باید بتوانند دست‌کم 20 ساعت در هوا مانده، شب و روز و در هر شرایط جوّی قادر به عملیات باشند. آنها به چشم الکترونیک، فیلمبرداری با دوربین گرماسنج و daylight spotter (مراقبت در هوای روشن) مجهز خواهند بود، اهداف متحرک را تعقیب و تأسیساتی برای مکان‌یابی تلفن‌های موبایل و ماهواره‌ای داشته و اهداف مزبور را تعقیب خواهندکرد [6]. میدان عمل آنها تا به سواحل تونس، لیبی و مصر خواهد رسید. بدین صورت امکان اینکه پناهجویان هنگامی‌ که قایق آنها سواحل مزبور را ترک نمایند یا اندکی پس از آن شناسایی شده و دستجات نگهبان ساحلی خبردار خواهند گشت. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که پهبادهای مزبور در فصل اول سال آتی وارد عملیات گردند [7].

کمپ‌های هراس‌آور

پناهجویانی که علی‌رغم همه این‌ها قادر به رسیدن به اروپا گردند بیش از پیش در کمپ‌هایی محصور خواهند گشت که دارای شرایط فاجعه‌انگیز می‌باشند. مشهورترین آنها کمپ‌های واقع در جزایر اِژه می‌باشند. گزارشی از اواخر ماه نوامبر حاکی از آن است که در کمپ‌های لِسبوس، چیوز، لروس، کز و ساموس که به‌طور رسمی ‌برای پذیرش 6200 تن مجهز بوده‌اند، بیش از 36000 تن پناهجو مقیم بوده‌اند. فقط در کمپ موریا واقع در لسموس که به‌طور رسمی ‌برای حد اکثر 2138 تن جا دارد، برطبق داده‌های کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR)، 18330 پناهجو فقط نفس می‌کشند. [8] شرایط حاکم بر این کمپ از سال‌ها پیش نامطمئن است. بنابر اظهارات مکرر از جانب ساکنان، تجهیزات آنجا ناقص، تأمینات بهداشتی ناکافی یا اصلاً نبوده و حتی تأمین خوراک و آب برای ساکنان ناکافی است. به شهادت پزشکان به‌تازگی در آنجا نوزاد 9 ماهه‌ای بخاطر دِهیدراسیون جان داده است. از آنجائیکه کمپ مزبور در معرض خارج گشتن از کنترل است، دولت یونان در ماه نوامبر اعلام نمود قصد دارد آنجا را منحل نموده پناهجویان را بر‌طبق تشخیص قابلیت پذیرفته شدن (که معلوم نیست از جانب کی) از این جزیره به خود یونان انتقال و یا در کمپ‌های کانتینری ـ برای ایجاد ترس ـ جای دهند. «کمپ مزبور می‌باید ـ بر طبق اظهارات گوینده دولت در آتن ـ پیامی ‌روشن باشد برای کسانی که در صدد به‌راه افتادن برای پناهجویی هستند». [10]

مخالفت از جانب تأسیسات کلیسایی

در حالی که دولت آلمان ـ که برای مشروعیت بخشیدن به سیاست خارجی خود غالبا نقض ادعایی یا واقعی حقوق بشر در کشورهای مخالف را مطرح می‌سازد، همچنان رویکرد تدافعی در قبال پناهجویان را تقویت می‌نماید، تأسیسات کلان کلیسایی بیش از پیش در مقابله با آن عمل می‌نمایند. پاپ فرانسیسکوس تاکنون بارها به رویکرد تدافعی در قبال پناهجویان حمله نموده است. [11] در پایان هفته گذشته رئیس کنفرانس بیشُف‌های آلمان، کاردینال راینهارد مارکس و رئیس شورای کلیسای پروتستان آلمان (EKD)، هاینریش بِدفورد شتروم، در کلیسای «لیب فراوِن دُم» واقع در مونیخ مراسمی‌ عبادی را برای یاد نمودن از قربانیان جانباخته در دریای مدیترانه برگزار نمودند. بدفورد شتروم اظهار نمود می‌باید «به سیاستمداران مسئولیتی را که دارند گوشزد نمود و به انسان‌هایی که با خطر جانی مواجه‌اند یاری رساند». شورای کلیسای پروتستان آلمان (EKD) برای تأمین هزینه کشتی نجاتی اقدام به جمع‌آوری اعانات نموده است. کشتی مزبور احتمالاً در عید پاک 2020 در دریای مدیترانه فعال خواهد گشت. [12] مارکس، که تاکنون بارها سخاوتمندانه از نجات‌دهندگان در دریا با کمک‌های مالی حمایت نموده است، اظهار نمود، بنیانگذار دین مسیحی خود را «با هر کسی که قربانی شود» هم‌سرنوشت می‌داند. «انسان‌هایی که در دریای مدیترانه غرق می‌شوند، عیسی هستند» و اینکه هنوز هم انسان‌هایی در مرزهای اروپا باید جان خویش را از دست دهند «فاجعه» می‌باشد. [13]

زیرنویس‌ها

[1] Tom Miles, Stephanie Nebehay: Migrant deaths in the Sahara likely twice Mediterranean toll: U.N. reuters.com 12.10.2017.
[2] S. dazu Mubarak 2.0 und Mubarak 2.0 (II).
[3] S. dazu In die Wüste abgeschoben.
[4] S. dazu Europas Hilfspolizisten (II) und Das Meer des Todes.
[5] S. dazu Der Türsteher der EU.
[6], [7] Matthias Monroy: Frontex stationiert Langstreckendrohnen im Mittelmeer. heise.de 17.12.2019.
[8] Holly Young: This school at a refugee camp in Lesbos is a safe haven for children. pri.org 17.12.2019.
[9], [10] Annette Kögel: Griechenland will geschlossene Lager für Flüchtlinge bauen. tagesspiegel.de 25.11.2019.
[11] S. dazu Das Leiden des Anderen und Die erbärmlichen Tiefpunkte der Flüchtlingsabwehr.
[12] EKD sammelt Spenden für Flüchtlings-Rettungsschiff. evangelisch.de 03.12.2019.
[13] Marx: Ertrunkene Flüchtlinge im Mittelmeer “sind Christus”. vaticannews.va 16.12.2019.      

* https://www.german-foreign-policy.com/news/detail/8143/