چین: برجسته کردن توسعه در مرکز دستور کار بینالمللی
مکانیسم BRICS نشاندهنده مسیر توسعه آینده جهان و نیرویی است که بهسرعت در حال ظهور است و جهان را منصفانهتر و فراگیرتر میکند و بیشتر کشورهای در حال توسعه که در سایه تلاش ایالات متحده برای مسلح ساختن اقتصاد جهانی و تغییر جهان به میدان درگیریهای نظامی، آسیبهای ناشی از رویاروییهای بلوک را دیدهاند، مصممتر میکند تا با کشورهای بریکس برای تقویت و بهبود حکمرانی جهانی همکاری کنند.
چین یک میلیارد دلار به صندوق توسعه جهانی و همکاری جنوب ــ جنوب برای حمایت از دستور کار ۲۰۳۰ سازمان ملل میافزاید.
شی جین پینگ، رئیسجمهور چین، زمانی که برخی کشورها موضوع توسعه را سیاسی کرده و به حاشیه راندهاند، «حیاط کوچکی با حصارهای بلند» ساختهاند، حداکثر تحریمها را اعمال کردهاند و باعث ایجاد اختلاف و تقابل شدهاند، اهمیت قرار دادن توسعه در مرکز دستور کار بینالمللی را برجسته ساخت و تأکید کرد که چین برای ادامه حمایت از دستور کار ۲۰۳۰ سازمان ملل برای توسعه پایدار، ازجمله افزودن یک میلیارد دلار به صندوق توسعه جهانی و همکاری جنوب ــ جنوب، گامهای عملی برخواهد داشت.
شی در حین ریاست گفتوگوی سطح بالای توسعه جهانی در پکن از طریق کنفرانس ویدیویی در عصر جمعه ۲۴ ژوئن، در مورد این موضوع گفت: مهم است که توسعه را در دستور کار بینالمللی قرار دهیم، برنامه ۲۰۳۰ را برای توسعه پایدار انجام دهیم و اجماع سیاسی ایجاد کنیم تا اطمینان حاصل شود که همه برای توسعه ارزش قائل هستند و همه کشورها همکاری را باهم دنبال میکنند. او از کشورها خواست تا یک اقتصاد جهانی باز بسازند و یک سیستم حکمرانی جهانی و نهادی را شکل دهند که منصفانهتر و عادلانهتر باشد. شی گفت که اقدامات حمایتی بومرنگ خواهد شد؛ هر کسی که بخواهد بلوکهای انحصاری تشکیل دهد در نهایت خود را منزوی میکند. تحریمها بهنفع هیچکس نیست و شیوههای جداسازی و اختلال در عرضه نه امکانپذیر است و نه پایدار.
گفتوگوی روز جمعه پس از اجلاس سران بریکس که در روز پنجشنبه انجام شد صورت پذیرفت و رهبران ۱۸ کشور در رویداد عصر جمعه شرکت کردند. علاوه بر اعضای بریکس، رهبران کشورهایی ازجمله الجزایر، آرژانتین، مصر، اندونزی، ایران، قزاقستان، سنگال و ازبکستان نیز در این مراسم حضور داشتند.
تحلیلگران چینی میگویند مکانیسم BRICS نشاندهنده مسیر توسعه آینده جهان و نیرویی است که بهسرعت در حال ظهور است و جهان را منصفانهتر و فراگیرتر میکند و بیشتر کشورهای در حال توسعه که در سایه تلاش ایالات متحده برای مسلح ساختن اقتصاد جهانی و تغییر جهان به میدان درگیریهای نظامی، آسیبهای ناشی از رویاروییهای بلوک را دیدهاند، مصممتر میکند تا با کشورهای بریکس برای تقویت و بهبود حکمرانی جهانی همکاری کنند.
به گفته تحلیلگران، در حالیکه غرب به رهبری ایالات متحده سعی میکند جهان را با هژمونی و تحریمهای یکجانبه و تقابل از نظم خارج سازد، همکاری بین کشورهای بریکس و کشورهای در حال توسعه کمکی خواهد بود برای ایجاد جهانی چندقطبی، که سمت و سوی آینده نظم جهانی است متوازن، کارا، همراه با عدالت و برابری.
وانگ ون، استاد و رئیس اجرایی مؤسسه مطالعات مالی چونگ یانگ در دانشگاه رنمین چین، روز جمعه به گلوبال تایمز گفت، در مقایسه با گروههای کوچک تحت رهبری ایالات متحده مانند G۷ و ناتو، بریکس در سطح بالاتری قرار دارد و از این رو دورتر را میبیند و آینده جهان را نشان میدهد، زیرا BRICS قصد دارد پیشرفت جهانی را از طریق توسعه ارتقاء دهد. اما بلوکهای تحت رهبری ایالات متحده تلاش میکنند با تأکید بر امنیت مطلق، جهان را به میدان جنگ برای درگیریها تبدیل کنند.
شی جین پینگ برای حمایت از دستور کار ۲۰۳۰ سازمان ملل، ابتکار توسعه جهانی (GDI) را در نشست سال گذشته مجمع عمومی سازمان ملل مطرح کرد و گفت که چین برای ادامه حمایت از دستور کار سازمان ملل گامهای عملی برمیدارد.
رئیسجمهور چین گفت که چین صندوق کمک به همکاری جنوب ــ جنوب را به صندوق توسعه جهانی و همکاری جنوب ــ جنوب ارتقاء خواهد داد و علاوه بر ۳ میلیارد دلاری که قبلاً متعهد شده بود، یک میلیارد دلار دیگر به این صندوق اضافه خواهد کرد.
شی گفت که چین همکاری با همه طرفها را برای تعمیق همکاری جهانی در زمینه کاهش فقر، ایجاد ظرفیت برای تولید و عرضه مواد غذایی و ترویج مشارکتهای انرژی پاک پیش خواهد برد.
دیالوگ ابتکار توسعه جهانی، از سوی رئیس بیانیهای صادر کرد که گفت رهبران به اجماع گستردهای ازجمله تعهد به چندجانبهگرایی، توسعه و رویکرد مردممحور دست یافتند. و درباره نتایج گفتوگوها گفت: چین اقداماتی را انجام خواهد داد، مانند ارائه صدهزار فرصت آموزشی برای سایر کشورهای در حال توسعه بهمنظور تسهیل بهبود شرایط اقتصادی و توسعه اجتماعی پس از کووید، ایجاد اتحاد بینالمللی تحقیق، توسعه و نوآوری واکسن و راهاندازی رسمی صندوق اعتباری همکاری جنوب ــ جنوبِ چین ــ فائو، فاز سوم با ۵۰ میلیون یورو برای حمایت از توسعه جهانی.
کشورهای بریکس ــ برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی ــ ۴۰ درصد از جمعیت جهان را تشکیل میدهند، ۲۵ درصد از اقتصاد جهانی و ۱۸ درصد تجارت جهانی را به خود اختصاص میدهند و ۵۰ درصد در رشد اقتصادی جهان مشارکت دارند. تحلیلگران چینی و خارجی بر این باورند که بریکس به کشورهای در حال توسعه بستری برای ایجاد اجماع در پرداختن به چالشهای حاد توسعه را میدهد و GDI ابتکار توسعه جهانی، شتابدهندهای برای دستیابی به اهداف توسعه سازمان ملل است.
وانگ ون گفت که یکی از وظایف اصلی برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل (SDGs) پایان دادن به فقر است که همچنین هدف مشترک کشورهای در حال توسعه است و کشورهای بریکس کمکهای قابل توجهی به آن کردهاند. وی خاطرنشان کرد که انتظار میرود کشورهای بریکس با تجارب خود به جهان کمک کنند تا سازمان ملل به دستور کار ۲۰۳۰ خود دست یابد.
کارلوس واتسون، نماینده سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد در چین به گلوبال تایمز گفت که کشورهای بریکس که بیش از ۴۰ درصد جمعیت جهان را تشکیل میدهند و بیش از یکسوم غلات جهانی را تولید میکنند، در موقعیت مناسبی قرار دارند تا نقش رهبری را در کمک به ریشهکنی گرسنگی و فقر جهانی تا سال ۲۰۳۰ ایفا کنند. او گفت کشورهای در حال رشد به موفقیت کشورهای بریکس در توسعه اقتصادی در چند دهه گذشته، بهعنوان نمونهای برای دنبال کردن نگاه میکنند.
ابتکار توسعه جهانی GDI پاسخهای گرمی از جامعه بینالمللی دریافت کرده است و بیش از ۱۰۰ کشور حمایت خود را از آن اعلام کردهاند. در ژانویه ۲۰۲۲، گروه دوستان GDI در سازمان ملل راهاندازی شد و بر اساس گزارش توسعه جهانی که توسط مرکز دانش بینالمللی توسعه منتشر شد، تا کنون بیش از ۵۰ کشور به این گروه پیوستهاند.
بریکس پلاس
در اجلاس روز جمعه بریکس پلاس نمایندگانی از بازارهای نوظهور و سایر کشورهای در حال توسعه بهغیر از کشورهای بریکس حضور داشتند. وانگ ون معتقد است که این نشست بهویژه در مقایسه با G۷ بسته و انحصاری، قالبی از «BRICS Plus» بود که باز بودن، فراگیر بودن و انعطافپذیر بودن بریکس را نشان داد.
وانگ ونبین سخنگوی وزارت امور خارجه چین در نشست خبری روز جمعه گفت، بهعنوان کشوری که ریاست بریکس را بر عهده دارد، چین فعالانه از بریکس در آغاز روند گسترش عضویت و گسترش همکاری «بریکس پلاس» حمایت میکند و چین همه طرفهای بریکس را تشویق میکند تا استانداردها و رویههایی را برای گسترش عضویت بر اساس اجماع تدوین کنند.
وانگ ون گفت: در سالهای گذشته، بریکس در هر نشست خود از نمایندگان مختلف کشورهای در حال توسعه دعوت میکرد تا اهداف و وظایف اصلی آن سال را بهتر تعیین کنند و امسال، بریکس از کشورهایی ازجمله اندونزی، ریاست G۲۰ و آرژانتین، نماینده آمریکای لاتین دعوت کرد.
سابینو واکا ناروجا، سفیر آرژانتین در چین به گلوبال تایمز گفت که آرژانتین امیدوار است هرچه زودتر به عضویت بریکس درآید. وی خاطرنشان کرد که مکانیسم همکاری بریکس برای ایجاد نظم جهانی متوازنتر که در آن همکاری بدون قید و شرط و برای منافع متقابل خواهد بود، اهمیت عمیقی دارد. او گفت که اگر آرژانتین به بریکس بپیوندد، این اقدام برای توسعه بیشتر روابط چین و آمریکای لاتین نیز بسیار مفید خواهد بود.
کارلوس مارتینز، نویسنده بریتانیایی و مفسر سیاسی مستقل، به گلوبال تایمز گفت که میتوان انتظار داشت اجلاس بریکس به ساختن یک نظام عادلانه، دموکراتیک و چند قطبی روابط بینالملل کمک و صدای کشورهای در حال توسعه و نوظهور در مورد سئوالات اساسی پیشِ روی بشریت را با قدرت نمایندگی کند.
چگونه یک صلح جهانی پایدار ایجاد کنیم؟ چگونه از خرابی آب و هوا جلوگیری کنیم؟ چگونه COVID-۱۹ را شکست دهیم و از همهگیریهای آینده جلوگیری کنیم؟ چگونه فقر را از بین ببریم؟ چنین سئوالاتی را نمیتوان در شرایطی حل کرد که تعداد انگشتشماری از کشورهای ثروتمند، خود را بهعنوان «جامعه بینالمللی» معرفی و اراده خود را بر جهان تحمیل میکنند. مارتینز گفت که BRICS و «BRICS Plus» ابزار قدرتمندی برای ایجاد یک سیستم دموکراتیک و عادلانه روابط بینالمللی هستند.