ضرورت تاریخی بدیل سوسیالیستی و مسأله گذار

با عروج جمهوری خلق چین تا سطح یک قدرت برتر جهانی و رشد مداوم و خیره‌کنندۀ اقتصادی‌اش در سالیان متمادی، بحث‌های گوناگونی پیرامون چگونگی و علل این وضعیت و نیز فهم ماهیت مناسبات اقتصادی حاکم بر این کشور، در میان کارشناسان، اقتصاددانان، جامعه‌شناسان و همچنین نیروهای مترقی جهان درگرفت که کماکان نیز به‌ صورت زنده و پُرحرارتی جریان دارد: گروهی چین را همچون یک نیروی سرمایه‌داری نوظهور با نرخ انباشت بالای ناشی از استثمار فزایندۀ نیروی کار ارزیابی می‌کنند و برخی نیز مناسبات حاکم بر این کشور را با عباراتی نظیر «دیکتاتوری کمونیستی»، «سرمایه‌داری دولتی»، و «امپریالیسم نو» توصیف می‌نمایند و عده‌ای دیگر از نئولیبرالیسم به سبکِ چینی سخن می‌گویند؛ هر یک از این گرایشات، برای مستدل کردن ادعاهای خود به پاره‌ای از داده‌ها و آمارها استناد می‌کنند.

ادامهٔ مطلب

چگونه ناسیونالیست‌های اوکراین به استخدام «سیا» درآمدند

تمامی ‌گروه‌های نئونازی که پس از فروپاشی اتحاد شوروی در اوکراین شکل گرفتند، استفان باندرا و مایکولا لبد را پدران جنبش خود می‌دانند و مانند ایشان، از سیا و دستگاه اطلاعاتی انگلیس دستور می‌گیرند. ۵/۸ میلیون برگ سند مربوط به جنگ جهانی دوم و همکاری ناسیونالیست‌های اوکراین با آلمان نازی، که توسط دولت ژاپن، دفتر خدمات استراتژیک آمریکا، سیا، اف بی ای، و سازمان اطلاعات ارتش آمریکا در سال ۱۹۹۸ منتشر گردید، مهر سیاهی بر پیشانی ناسیونالیسم افراطی اوکراین، از دیروز تا امروز می‌کوبد. ناسیونالیست‌های امروز اوکراین، با الهام از آموزه‌های نئونازی پدران خود، و تحت هدایت سیا، امروز نیز جنگی نیابتی را در منطقه برپا کرده و آنرا همچنان ادامه می‌دهند.

ادامهٔ مطلب

روز پارتیزان

در سال ۲۰۰۹، روز ۲۹ ژوئن به فهرست سالروزهای به‌یاد‌ماندنی افزوده شد.
نمایندگان دومای منطقه بریانسک بانی این امر بودند.
این کاملاً طبیعی است، زیرا در طول سال‌های جنگ، منطقه بریانسک به یکی از مراکز اصلی پارتیزان‌ها تبدیل شده بود.
در روز پارتیزان، مراسم یادبودی در سراسر روسیه برگزار می‌شود و بناهای یادبود پارتیزان‌ها را گلباران می‌کنند.

ادامهٔ مطلب

نگاهی به مطالبات و اعتراضات سراسری بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی

در یک چشم‌انداز استراتژیک تنها با یک جهت‌گیری اجتماعی و مردمی یعنی ضدِ سرمایه‌داری می‌توان بر برنامه‌های نئولیبرالی مهار زد. بنابراین جایگزینی سرمایه‌داری نئولیبرال تنها با جهت‌گیری سوسیالیستی می‌تواند برای کارگران و زحمتکشان چشم‌انداز بهره‌مند شدن از معیشت و رفاه، عدالت اجتماعی، بهداشت و درمان و آموزش رایگان را ایجاد کند. در واقع راه دیگری وجود ندارد.

ادامهٔ مطلب

نئولیبرالیسم چیست و چه می‌کند؟

ما اولین کشوری نیستیم که درمعرض تحریم قرار داریم. کوبا در دهان ایالات متحده آمریکا بیش از ۶۰ سال است که درمعرض سنگین‌ترین تحریم‌ها از سوی این کشور بوده است. نفت و منابع ما را هم ندارد. چرا و چگونه کوبا می‌تواند رقم بیکاری را زیر یک درصد نگه دارد، آموزش و بهداشت و درمان رایگان را به مردم ارائه کند، نیازمندی‌های معیشتی مردم را به بهترین شکل تأمین کند، ولی حاکمان ما نمی‌توانند؟ پاسخ را باید در ماهیت حاکمیت کوبا و جهت‌گیری‌های اجتماعی و اقتصادی آن دنبال کرد که هیچ نسبتی با برنامه‌های نئولیبرالی در دست اجرا در کشور ما ندارد!

ادامهٔ مطلب

تنها سوسیالیسم می‌تواند ضامن معماری سیاره ما باشد

محمد چابکی ـــ جهان تک‌قطبی در حال بی‌رنگ شدن است. اکنون، «پایه» روابط جدید می‌تواند کشورهای بریکس باشد که بیش از ۴۰٪ از جمعیت جهان در آن زندگی می‌کنند، در حالیکه ۱۲٪ از جمعیت جهان در ایالات متحده آمریکا، کشورهای اتحادیه اروپا، استرالیا، ژاپن و کانادا ساکن هستند. … نماینده کمیته مرکزی حزب کمونیست فدراسیون روسیه پیشنهاد گسترش گفت‌وگوی همه‌جانبه و تقویت […]

ادامهٔ مطلب

روسیه در اوکراین با نئونازیسم می‌جنگد

مسعود امیدی ـــ از نظر تئوری مارکسیستی، درگیری نظامی در اوکراین را نمی‌توان آن گونه که رفقای ما استدلال می‌کنند، به عنوان یک جنگ امپریالیستی توصیف کرد. این در اصل یک جنگ آزادیبخش ملی مردم دونباس است. از دیدگاه روسیه، این مبارزه‌ای علیه یک تهدید خارجی برای امنیت ملی و علیه فاشیسم است. بر کسی پوشیده نیست که شبه‌نظامیان دونباس […]

ادامهٔ مطلب

کشتار در بوچا، پرده دیگری از عملیات با پرچم دروغین؟

ــ میترا تهامی ــ رسانه‌ها خبر از کشتار غیر‌نظامیان توسط نیروهای ارتش روسیه و کشف گورهای دسته‌جمعی می‌دهند. برخی سیاستمداران در غرب، بی‌درنگ واکنش نشان می‌دهند و خواستار افزایش صدور تسلیحات به اوکراین می‌شوند. از‌جمله، یکی از دو رئیس حزب سبزها در آلمان، امید نوری‌پور از کندی روند صدور تسلیحات به اوکراین انتقاد می‌کند و خواستار سرعت عمل می‌شود. نوری‌پور […]

ادامهٔ مطلب

تمرکز بر اصل لنینی تحلیل مشخص از وضعیت مشخص

یک ماه و نیم پس از مرحله‌ جدید این جنگ در اوکراین، بسیاری از حقایق بیش از پیش روشن شده است . شجاعت سیاسی و اخلاقی می‌طلبد که آن‌‌ها که ماهیت این جنگ ضدِفاشیستی را از ابتدا درست درک نکردند و به‌گونه‌ای غیرمسئولانه و محافظه‌کارانه تلاش کردند تا موضعی بین فاشیسم و ضدِفاشیسم بگیرند، با صراحت از خود انتقاد کنند و به نبرد ضدِفاشیستی بپیوندند و ادا و اطوارهای سنتیمنتالیستی صلح‌طلبانه را رها کرده و از صلح واقعی که مستلزم سرکوب فاشیسم است ، در این نبرد ضدِفاشیستی حمایت کنند.
فاشیسم متعلق به گذشته و تاریخ نیست و بایگانی نشده است. لیبرال دموکراسی در حال فروپاشی است و فاشیسم در قالب نئوفاشیسم بازگشته است. این را لازم نیست کسی کمونیست باشد تا بفهمد. مدت‌هاست طیف وسیعی از نیروهای لیبرال و پژوهشگران آکادمیک در دانشگاه‌های غرب نیز در ارتباط با برآمد نئوفاشیسم با شواهد گسترده و پژوهش‌های آکادمیک هشدار می‌دهند. اینکه برخی به‌نام چپ هنوز با رویکردی غیرعلمی، غیر‌پویا و کلیشه‌ای با فضای ذهنی جنگ جهانی اول به موضوع نگاه می‌کنند، آیا نشان از عقب ماندن از قافله و تاریخ نیست؟ 

ادامهٔ مطلب

چپِ «دموکراسی­‌خواه»؛ ضدیّت با جنگ یا حضور در سنگرِ ناتو؟

تنها عملاً با متهم کردنِ قربانی به جای مجرم مواجه هستیم، حتی فراتر از آن اجرای موفق سیاست­های نئولیبرالی در دهه­های بعد در ایران نیز به قصور و تقصیر مارکسیست ــ لنینیست­ها نسبت داده می­شود و بدین نحو عملاً آن نیروهای اجتماعی که این پروژه را طراحی و اجرا کردند، تطهیر می­شوند. به هر حال، اگر قسمت ذکر شده از نوشتۀ صداقت را تنها ناشی از غرض­ورزی ارزیابی نکنیم، آنگاه قاعدتاً صداقت باید بتواند به این پرسش­ها پاسخ دهد: در سال­های ابتدایی پس از انقلاب، توازن قوا میان حاکمیت جدید و نیروهای چپ و اپوزیسیون چگونه بود؟ آیا تغییر این توازن قوا وابسته به عملکرد این یا آن سازمان یا تشکّل سیاسی بود؟ نسبت منافع طبقاتی بخش غالب در بلوک طبقاتی حاکمیت با گسترش حقوق دموکراتیک نظیر گسترش سندیکاها و تشکیلات مستقل گروه­های اجتماعی گوناگون (زنان، جوانان، قومیت­ها و …) چه بود؟ عملکرد کدام سازمان یا تشکّل و یا نیروی سیاسی در قبال حاکمیت صحیح بوده و دستاورد آن عملکرد چه بوده است؟ باید پرسید آن خوانشِ دیگرِ از چپ چه کرد؟ جز دنباله‌روی از بازرگان و بنی‌صدر، نمایندگان ناب بورژوازی لیبرال؟ دستاورد آنان چه بوده است، جز تیز کردن آتش قشری‌ترین لایه‌های قدرت؟ جز فراهم کردن خوراک تبلیغاتی و ابزار سرکوب خونین؟ همچنین ای‌کاش صداقت مشخص می­کرد که اجرای موفقیت­آمیز سیاست­های نئولیبرالی در شیلی، انگلستان، آمریکا، فرانسه، آرژانتین، روسیه و … ناشی از عملکرد کدام نیروی اجتماعی و سازمان­های سیاسی­اش بوده است؟

ادامهٔ مطلب

حوادث و مواضع پاکستان را از کدام زاویه باید دید؟

ــ اسدالله کشتمند ــ توضیح سایت «۱۰ مهر»: این مقاله نخستین بار در ۳ بخش در ژانویه، فوریه و ژوئن ۲۰۱۸ منتشر شده است. نگاه و تحلیل رفیق کشتمند درباره نقش دولت پاکستان در امور افغانستان با نظرات غالب متفاوت است. حوادث اخیر در سطح منطقه و مواضع دولت پاکستان، ضرورت تأمل در نظرات رفیق کشتمند را پیش کشیده است […]

ادامهٔ مطلب

شاه و پروژه کودتا

به‌نظر من دو دلیل عمده برای این مسئله وجود دارد که چرا جریان اصلی تاریخ‌نگاری در رابطه با ملی‌شدن نفت در ایران نقش کارگران و سازمان‌های مربوط به آنها را عموما نادیده می‌گیرد. اولین دلیل این است که مورخان جریان اصلی به این سو گرایش دارند که فرادستان و بالایی‌ها را در تغییرات کلان ببینند: نمایندگان پارلمان، دولتمردان و نخبگان سیاسی. در اینجاست که «تاریخ‌نگاری از پایین» معنا پیدا می‌کند. زیرا فقط کسانی که این نگاه را در تاریخ‌نگاری خود می‌پرورانند، می‌توانند نقش کارگران را در تاریخ تشخیص دهند. دلیل دوم این است که مورخان جریان اصلی از اعتباربخشی به حزب توده ایران در جریان ملی‌شدن نفت پرهیز دارند. البته باید متذکر شد که سیاست حزب توده [ایران] در آن دوره زمانی همیشه یکدست نبوده اما در این شکی نیست که اعتصاب کارگران نفتی که از حمایت کامل حزب توده [ایران] برخوردار بود (از اسفند ۱۳۲۹ تا اردیبهشت ۱۳۳۰)، نقش بسیار مهمی در به‌قدرت‌رسیدن دکتر مصدق و آغاز ملی‌شدن نفت داشته است.

ادامهٔ مطلب

سردار جدید ترکمنستان

رحیم کاکایی ــــ «اما “سردار” تا چه اندازه متوجه جدی بودن مشکلات و تهدیدها است، تا چه اندازه او تابع افکار اجتماعی خارجی است و تا چه اندازه به‌نظر و فشار پدرش و گروه‌های نخبگان مختلف وابسته خواهد بود، فکر می‌کنم او خودش هم این را هنوز نمی‌داند.» «آیتاکوف» می‌گوید: او در لحظه‌ای به قدرت می‌رسد که تمام منابع «سفت […]

ادامهٔ مطلب

از فنلاند تا اوکراین راهی نیست *

تشابهات فراوان میان عملیات کنونی آمریکا و نوچه‌هایش علیه روسیه، با اعمال همینان در طول جنگ سرد علیه شوروی، یادآور همان گرایش‌هایی است که غرب به اصطلاح «دموکرات» نسبت به فاشیسم و موافقتش با دخالت آن در نابودی دولت شوروی داشت. این بار البته دولت شوروی مفقود است، اما روسیه کنونی ــ که البته جانشین سیاسی و اجتماعی و اقتصادی شوروی نیست، و با دوری مشهود از رذالت‌ها و تباهی‌های دوران یلتسین ــ وارث همه آن توانایی‌های جنگی شوروی شده است که آمریکا و ناتو همواره از آن وحشت داشتند. از ترکیب این قدرت سهمگین با اقتدار فزاینده اقتصادی اجتماعی پیشتاز و عادلانۀ جمهوری خلق چین، و همراهی‌های برخی دولت‌های مستقل از امپریالیسم نظیر ویتنام و کوبا و کره شمالی و ایران و نیکاراگوا و ونزوئلا و … نیرویی شکل گرفته که قادر به مقابله موثر با یک‌جانبه‌گرایی امپریالیسم و تحکیم روند چند‌جانبه‌گرایی ــ این نیاز عاجل دنیای کنونی ــ است.

ادامهٔ مطلب
1 3 4 5 6 7 10