آپارتاید یا دموکراسی: هر دو را نمیتوان همزمان داشت
علیرغم خشونت فاحش و غیرقابل توجیهی که ارتش اسرائیل در مجسدالاقصی بهکار برد تأسف یا خشمی در اسرائیلیها مشاهده نمیشود. صدهاهزار نفری که پس از حمله به مسجدالاقصی به خیابانها آمدند در این زمینه سکوت کردند. ارتش اسرائیل فلسطینیها را در ماه رمضان مستمراً مورد ضرب و شتم قرار میدهد. در ماه رمضان ۲۰۲۱ ارتش اسرائیل یازده روز نوار غزه را بمباران کرد، بدون این که کوچکترین اعتراضی از سوی اسرائیلیها برای خاتمه دادن به آن صورت گیرد. و این دلیلی است بر این ادعا که در جنبش دموکراسی اسرائیل موضوع بر سر دموکراسی نیست بلکه برقرار نگاه داشتن رژیم آپارتاید است که هفتادوپنج سال به قیمت زندگی فلسطینیها دوام یافته است.
طی هفتۀ اخیر ارتش اسرائیل در دو شب متوالیِ ماه رمضان به مسجدالاقصی حمله کرد. نیروهای ارتش اسرائیل پیش از پایان نماز جماعت وارد مسجد شدند و نمازگزاران فلسطینی را با گلولههای پلاستیکی، نارنجک شوکر و گاز اشکآور مورد حمله قرار دادند. حداقل ۱۲ فلسطینی مجروح و ۴۰۰ نفر در همان شب اول حمله دستگیر شدند. متعاقب آن ارتش اسرائیل اِعمالِ خشونت را به همۀ مناطق کرانۀ باختری رود اردن گسترش داد. تعدادی به دلیل استنشاق گاز سمی مصدوم شدند و یک شهرکنشین یهودی در اورشلیم شرقی کودکی فلسطینی را با گلوله مورد هدف قرار داد.
بعد از حمله به مسجدالاقصی در روز چهارشنبه، شهرکنشینان اسرائیلی روز پنجشنبه در معیتِ نیروهای امنیتی اسرائیل برای برگزاری عید «پَسَح» به مسجدالاقصی رفتند. پیش از ورود آنها به مسجد معتکفینِ فلسطینی از مسجد رانده شدند تا شهرکنشینان یهودی در امنیت کامل روز اول عید را برگزار کنند. این نوع استانداردهای دوگانه در اسرائیل غیرعادی نیست چون این نوع برخوردها در ذاتِ استعمار مبتنی بر شهرکنشینی است. فلسطینیانی که در کرانۀ باختری رود اردن، نوار غزه و اورشلیم شرقی (۸۰ درصد فلسطینیها) تحت کنترل اسرائیل قرار دارند نه شهروند اسرائیل هستند و نه میتوانند تابعیت کشوری را که در آن زندگی میکنند کسب کنند و نه میتوانند دولتی را که بر آنها حکومت میکند انتخاب کنند. ۲۰ درصد باقیماندۀ فلسطینیها که دارای تابعیت اسرائیل هستند انسانهای درجۀ دو محسوب میشوند.
در ماههای اخیر جهان شاهد اعتراضات مستمر شهرکنشینان اسرائیل بود که برای محافظت از «دموکراسی» خود به خیابانها آمدند. از هفتم ژانویه هر شنبه بیش از ۱۰۰هزار نفر علیه طرحِ دولتِ راستِ افراطی «بنیامین نتانیاهو» در رابطه با اصلاحات دادگستری تظاهرات میکنند. تظاهرکنندگان اصلاحات مزبور را که در این بین تعلیق شد، خطری برای دموکراسی میبینند.
ولی باید سئوال شود که این تظاهرکنندگان واقعاً برای چه چیزی مبارزه میکنند. دموکراسی در کشور آپارتاید میتواند وجود داشته باشد؟ این دموکراسی برای کیست؟
چنین تصوری که «دموکراسی» اسرائیلی با تعلیق اصلاحات دادگستری نجات مییابد افسانهای بیش نیست. امکان ایجاد هرگونه دموکراسی در سال ۱۹۴۸ در روز اشغال فلسطین (روز نکبت) نابود شد. در اصل طرح اصلاح دادگستری محصولِ استعمار مبتنی بر مهاجرت است زیرا این طرح بیرون راندن فلسطینیها از خانههایشان را راحتتر و کارآمدتر از پیش خواهد ساخت که هدف اصلی جنبش صهیونیستی است.
بنابراین در اصل این مبارزه برای حفظ و پایداری وضعییت موجود برای اسرائیلیهاست و نه برای فلسطینیها که حقوق بنیادین و دموکراتیک آنها از سال ۱۹۴۸ سلب شده. برای فلسطینیها دموکراسی وجود ندارد.
علیرغم خشونت فاحش و غیرقابل توجیهی که ارتش اسرائیل در مجسدالاقصی بهکار برد تأسف یا خشمی در اسرائیلیها مشاهده نمیشود. صدهاهزار نفری که پس از حمله به مسجدالاقصی به خیابانها آمدند در این زمینه سکوت کردند. ارتش اسرائیل فلسطینیها را در ماه رمضان مستمراً مورد ضرب و شتم قرار میدهد. در ماه رمضان ۲۰۲۱ ارتش اسرائیل یازده روز نوار غزه را بمباران کرد، بدون این که کوچکترین اعتراضی از سوی اسرائیلیها برای خاتمه دادن به آن صورت گیرد. و این دلیلی است بر این ادعا که در جنبش دموکراسی اسرائیل موضوع بر سر دموکراسی نیست بلکه برقرار نگاه داشتن رژیم آپارتاید است که هفتادوپنج سال به قیمت زندگی فلسطینیها دوام یافته است.
در حالی که فلسطینیها دهههاست از سوی اسرائیلیها نادیده گرفته میشوند جنبش «دموکراسی» توهینی است به اسرائیلیها. دولت ما، یعنی ایالات متحدۀ آمریکا بزرگترین حامی مالی اسرائیل بین کشورهای جهان است. ما مسئولیت داریم دولتمان را به پاسخگویی واداریم. ولی اکثریت آمریکاییها در سکوت نظاره میکنند که چگونه دولت آمریکا سیاستِ آپارتاید اسرائیل علیه فلسطینیها را حمایت و تسهیل میکند.
اگر ایالات متحدۀ آمریکا واقعاً در صدد بسط دموکراسی در جهان است باید به تأمین مالی اسرائیل و به خشونت آشکار و نقض حقوق بشر این دولت خاتمه دهد. نمیتوان آپارتاید و دموکراسی را باهم داشت.
* https://antikrieg.com/aktuell/2023_04_09_demokratie.htm
(این مقاله ابتدا در تاریخ هفتم آوریل در Antiwar.com چاپ شده.)
نویسندۀ مقاله «نور» فعال در کمپین جنبش مدنی فلسطین ــ ایران در ایالات متحدۀ آمریکاست. این جنبش برای بازدارندگی جنگ فعالیت میکند و خواهان صرف منابع مالی و طبیعی برای اهداف انساندوستانه نظیر خدمات درمانی، آموزش و نظایر آنهاست.