جنایت علیه بشریت : شکایت صربستان از ناتو
سال ۱۹۹۹ بیش از پانزده تُن بمب حاوی اورانیوم رقیق شده روی یوگسلاوی فرو ریخت. حال بیش از ۴ هزار شهروند “صربستان” ، “کوزوو” و”متوشیا” در صدداند علیه ناتو شکایت کنند. بیماری سرطانِ آن‌ها نتیجۀ بلاواسطۀ بمباران یوگسلاوی توسط ناتوست.
خوانندگان محترم، دوستان، موضوع مهمات با اورانیوم رقیق شده مدت‌هاست که به فراموشی سپرده شده، و این موضوع ممنوعه باید هم به فراموشی سپرده می‌شد، زیرا ناتوی جنگ‌طلب به سرکردگی ایالات متحده با استفاده از این سلاح دهشتناک در جنگ‌های غیرقانونی و تهاجمی خود نه‌تنها مردم این کشورها بلکه نیروهای نظامی خود را نیز در معرض مسمومیت پرتوی و عواقب فجیع و طولانی مدت آن قرار داده است. شکایت صربستان علیه ناتو بارقۀ امیدی ایجاد می‌کند که استراتژی به غایت بی‌رحمانۀ ایالات متحدۀ آمریکا، معروف به استراتژی “وحشت و هراس” که از خود فاجعۀ بزرگ انسانی در افعانستان، عراق و یوگسلاوی به‌جای گذاشته دوباره در سطح جهان مطرح شود.
سال ۲۰۲۲، “سرجان الکسیس” وکیلی از شهر “نیش” صربستان دادرسی علیه ناتو را به جریان انداخت. در جریان جمع‌آوری دلایل برای ارائه به دادگاه، چهارهزار شهروند صربستان، کوزوو و متوشیا برای طرح شکایت علیه ناتو ابراز علاقه کردند، زیرا بر این اعتقاد بودند که بیماری سرطان آن‌ها یا اعضای خانوادۀ آن‌ها در ارتباط مستقیم با بمباران یوگسلاوی قرار دارد، بمبارانی که در آن ناتو از مهمات حاوی اورانیوم رقیق شده استفاده کرد. ناتو خود اعتراف کرده که بر سر مردم کوزوو، متوشیا و همچنین بخش‌های جنوبی صربستان مانند “پریچو”، “بوجانواچ” و “ورانیژه” پانزده تُن اورانیوم ریخته است.
در نتیجۀ بمباران‌های مزبور هرساله بیش از سی هزار نفر در صربستان مبتلا به سرطان می‌شوند، کشوری که پیش از بمباران‌های سال ۱۹۹۹ کم تر از هفت هزار نفر در سال مبتلا به سرطان داشت. در حال حاضر صربستان دارای اولین مقام در ابتلا به سرطان در اروپا و دومین کشور در سطح جهان است.
وکیل دادگستری ایتالیایی “آنجلو فیوره تارتالیا” جزو تیم وکلای “سرجان آلکسیس” است و به او در مورد نحوۀ پیشبرد شکایاتِ شهروندان صربستان از ناتو مشاوره می‌دهد.
“تارتالیا” تاکنون در ۳۵۰ پرونده موفق به اثبات رابطۀ علّیت بین مهمات با اورانیوم رقیق شده و ابتلا به سرطان سربازان و افسران ایتالیاییِ حافظ صلح که پس از بمباران کوزوو و متوشیا در این مناطق مستقر شده بودند شده است. در این مناطق بیشترین مقدار از بمب‌های اورانیوم‌دار استفاده شده، بیشترین تعداد ابتلا به سرطان ثبت شده و بسیاری از آن‌ها در نتیجۀ این بمب‌ها جان خود را از دست داده‌اند. در آزمایش خونی که از این مبتلایان به سرطان به عمل آمده خون آن‌ها پانصد بار بیشتر از حد معمول حاوی فلز بود.
در بین سربازان و افسران ایتالیایی که در کوزوو و متوشیا مستقر بودند بیش از هفت هزار نفر مبتلا به سرطان شده و چهارصد نفر از آن‌ها فوت کرده‌اند. به این نکتۀ مهم نیز باید اشاره کرد که افزایش بسیار زیاد سرطان نه فقط در صربستان بلکه در کشورهای همجوار آن مانند بلغارستان، رومانی، مقدونیۀ شمالی و بوسنی وهرزه گوین نیز قابل مشاهده است.
اعتقاد بر این است که ذرات بسیار ریز بمب‌های اورانیوم‌دار پس از برخورد با هدف به‌شدت در هوا پخش می‌شوند (میزان پخش ذرات بستگی به عوامل مختلف دارد)، تجزیۀ آن در طبیعت ۴/۵ میلیارد سال طول می‌کشد و هزاران سال و بلکه بیشتر در زمین باقی می‌مانند.
بنابراین ناتو نه‌تنها با استفاده از بمب‌های اورانیوم‌دار و به‌جا گذاشتن بقایای آن‌ها مسئول جنایت علیه بشریت است بلکه به دلیل نابود کردن اکو سیستم و تنوع گونه‌ها در کشور صربستان مرتکب بوم‌کُشی نیز شده است. هر چند بوم‌کُشی در حقوق بین‌الملل هنوز به‌عنوان جنایت به‌رسمیت شناخته نشده است ولی مباحثی در این زمینه که اشخاص، مؤسسات و ارتش‌ها را بتوان به اتهام آلوده کردن محیط زیست مجبور به پاسخگویی نمود مطرح است.
“سرجان آلکسیس” و تیم وکلای او تاکنون مدارک پزشکی و وکالتنامه‌های ۱۵۰۰ شهروند را جمع‌آوری کرده‌اند و تاکنون به ۳۵۰ پرونده در دادگاه عالی بلگراد رسیدگی شده است. هر ماه ده شکایت جدید به دادگاه ارائه می‌شود و این روند همچنان ادامه خواهد یافت. در مواردی که شاکی اصلی فوت شده باشد اعضای خانواده مدارک پزشکی را ارائه می‌دهند و به نیابت از او دادرسی را به پیش خواهند برد.
برای “سرجان آلکسیس” و تیم او بُردِ مالی در دادرسی چندان اهمیتی ندارد و از موکلین خود حق‌الوکاله‌ای دریافت نمی‌کنند، زیرا غالب شاکیان دچار فقر شدید‌اند و داروندار خود را برای معالجۀ سرطان فروخته‌اند.
پیش‌بینی می‌شود چنانچه هزینۀ ۳۵۰ یورویی دادرسی به شاکیان تحمیل نشود تعداد بیشتری برای شکایت از ناتو اقدام خواهند کرد. بسیاری از مردم بخش‌های جنوبی صربستان فاقد توان اقتصادی لازم برای تأمین هزینۀ دادرسی هستند.
“سرجان آلکسیس” خود نیز دارای انگیزۀ شخصی برای پیشبرد دادرسی است زیرا مادر و بسیاری از اقوام وی از روستای زادگاهش “بوجانوواچ” پس از بمباران ناتو به سرطان مبتلا شده و فوت کرده‌اند.
در بوسنی و هرزه گوین نیز به دلیل افزایش تعداد مبتلایان به سرطان پس از بمباران سال ۱۹۹۵ این کشور توسط ناتو، شهروندان زیادی در حال ارزیابی طرح شکایت از ناتو هستند زیرا اطمینان دارند که بمب‌های اورانیوم‌دار عامل ابتلاء مردم به سرطان هستند. مردم بوسنی و هرزه گوین فعلاً در انتظار نتایج دادرسی‌ها در صربستان هستند.
ناتو به طرح شکایات واکنش نشان داده و در پاسخ خود استدلال کرده که دارای مصونیت است و به دلیل انعقاد توافقنامۀ ترانزیت با صربستان در سال ۲۰۰۵ و عضویت صربستان در “مشارکت صلح ناتو” در سال ۲۰۰۶ مجبور به پاسخگویی در دادگاه عالی بلگراد نیست.
توافقنامۀ ترانزیت و “مشارکت صلح ناتو ” هیچ ارتباطی با مسألۀ مورد بحث در این مقاله ندارد. توافقنامۀ ترانزیت توافقی است که فقط به نیروهای ائتلاف اجازۀ عبور از خاک صربستان را می‌دهد و در مشارکت “صلح ناتو” نیز صربستان با ناتو و دیوان لاهه همکاری می‌کند.
به‌نظر “سرجان آلکسیس” مصونیت کذایی عطف به ماسبق نمی‌شود زیرا بمباران‌ها در سال ۱۹۹۹ به‌وقوع پیوسته و توافقنامۀ مزبور شش سال پس از آن به امضا رسیده است.
رسیدگی به اولین پروندۀ شکایت به دلیل فوت سرهنگ “دراگان استوی چیچ” که ۲۸۰ روز در مرز صربستان ــ کوزوو خدمت کرده بود و سال‌ها با عواقب سرطان درگیر بود به تعویق افتاد. او اولین فردی بود که از ناتو شکایت کرد. همسر او دادرسی مطروحه را به نیابت از همسر متوفی پیگیری خواهد کرد. پیش‌بینی می‌شود که رسیدگی به سایر شکایات از اواخر ۲۰۲۳ آغاز شود.
* https://www.nachdenkseiten.de/?p=96785
این مقاله ابتدا در وب سایت زیر منتشر شده :
https://seniora.org/politik-wirtschaft/uranmunition/verbrechen-gegen-die-menschlichkeit-serbiens-klage-gegen-die-nato