علل فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و پیامدهای آن

به دعوت برخی از رفقای سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)، رفیق افشین رازانی (بهمن آزاد) ــ عضو تحریریه سایت «۱۰ مهر» ــ در جمع محدودی از رفقای فدایی در مورد علل و پیامدهای برچیده شدن حاکمیت سوسیالیستی در اتحاد شوروی صحبت کرد و به نقد از درک‌های نادرستی که در مورد این عقبگرد تاریخی در جنبش چپ ریشه گرفته است، پرداخت. ویدئوی این گفت‌وگو را در زیر مشاهده می‌کنید.

ادامهٔ مطلب

روز ۲۸ مرداد

… کودتای ۲۸ مرداد برخلاف مشهور فقط به دست یک مشت اوباش که صبح آن روز به میدان آمده باشند، انجام نگرفت. دستگاه دولتی و به ویژه پلیس و ارتش از قبل در دست کودتاچیان بود. حکومت نظامی به کودتاچیان امکان داد که از شب پیش تمام شهر (چه تهران و چه شهرستان ها) را اشغال کنند. جو ضد توده‌ای […]

ادامهٔ مطلب

درباره دو انحراف مهم از مارکسیسم ـ لنینیسم

دو انحراف مهم که از آغاز پیدایش مارکسیسم و در کنار آن و به اشکال و با عناوین و نام‌های مختلف عرض اندام کرده، یعنی ناسیونال ـ کمونیسم و لیبرال ـ کمونیسم، هر دو نتیجه سفسطه در واقعیت، لذا سفسطه در مارکسیسم به‌مثابه علم است. این دو انحراف مهم و فریبنده در دوران ما رخنه و دامنه وسیعی یافته است

ادامهٔ مطلب

یادداشت‌هایی درباره نبرد نو و کهن

باید دید خود جامعه، خود محیط چه خواست‌هایی را مطرح می‌کند و جامعه را تنها از طریق مجرا و مسیر مشخص خود او به طرف هدف‌های آگاهانه سیر داد. به گفته لنین: 
«ما زمانی می‌توانیم اداره کنیم که آنچه را که مردم درک می‌کنند به درستی بیان داریم.»
باید عنصر تجریدی یعنی اصول تئوریک را با عنصر مشخص یعنی خواست‌ها و نبردهای مردم در هم آمیخت. خواست، روح، آمادگی مردم معیار و میزانی برای اجراء شعارهای انقلابی است: نه دنباله‌روی نه جلو دویدن. 

ادامهٔ مطلب

جنبش مونکادا، ۲۶ ژوئیه ۱۹۵۳، کوبا، فیدل و رفقایش

امروز، کوبا یکی از سخت‌ترین دوره‌های خود را از سال ۱۹۵۹ می‌گذراند. وضعیت اقتصادی آن شکننده است که با تشدید محاصره نسل‌کشی توسط ترامپ/بایدن چندین برابر شده است. بنابراین، سیستم اقتصادی بار دیگر در حال آزمایش است، زیرا رئیس‌جمهور میگل دیاز کانل، پارلمان کوبا، حزب کمونیست کوبا و سازمان‌های توده‌ای اقدامات جسورانه اقتصادی جدیدی را ارائه می‌کنند. به محض اینکه این تصمیمات جدید در هفته گذشته پس از بحث و مناظره پارلمان کوبا علنی شد، دشمنان انقلاب، «چپ»، «راست» و «مرکز» برای حمله به فرهنگ سوسیالیستی کوبا دست به‌کار شدند.

ادامهٔ مطلب

گزیده‌هایی از مقالهٔ لنین دربارهٔ «امپریالیسم و نفاق در سوسیالیسم»

به‌دنبال آغاز عملیات ویژهٔ روسیه در اوکراین، مفهوم «امپریالیسم»، که از زمان فروپاشی اردوگاه سوسیالیسم برای بسیاری احزاب و سازمان‌های چپ در محاق قرار گرفته بود، بار دیگر به سوژهٔ بحثی حاد در میان آنها بدل شده است. این بحث حاد از دو جنبهٔ مهم در جریان است: نخست، بحث بر سر امپریالیستی بودن ماهیت جنگ در اوکراین؛ و دوم، متجاوز شناختن روسیه در رابطه با آن کشور. و جالب این‌که، هر دو این مدعیات با تکیه بر قرائت جزمی و مکتبی از تعریف لنین از این مفهوم، که در کتاب «امپریالیسم بالاترین مرحلهٔ سرمایه‌داری» او آمده است، توجیه می‌شوند.

ادامهٔ مطلب

حقیقت و قدرت سوسیالیسم

آزمون‌های جدی برای روسیه در سده ۲۱ آماده شده‌اند. شرط اصلی غلبه بر آنها چرخش و تحول قاطع چپ میهن‌دوست است که حزب کمونیست فدراسیون روسیه با اطمینان و قاطعانه بر آن پافشاری می‌کند. حقیقت و قدرت سوسیالیسم کلید پیروزی اتحاد جماهیر شوروی بر فاشیسم شد. یادآوری و ارج نهادن به قهرمانی‌های مردم شوروی در پیروزی بر «طاعون قهوه‌ای» وظیفه والای اجتناب‌ناپذیر ماست. دفاع از حرمت و گرامیداشت پیروزی بزرگ یک امر وجدانی ماست. این است مسئولیت ما در قبال تاریخ، حقیقت تلخ آن و آینده بشر. شایسته این رسالت والا باشیم!

ادامهٔ مطلب

تئوری لنینی انقلاب سوسیالیستی

لنین نشان داد که فرارسیدن دوران امپریالیستی سرمایه‌داری در عین‌حال در حکم پیشرفت پایه مادی ـ تکنیکی جامعه است و در حکم رشد نیروی مولده سرمایه‌داری جهانی است که چهارچوب تقسیمات ملی ـ دولتی را در‌می‌نوردد. «همه جهان در یک ارگانیسم اقتصادی در‌هم آمیخته شده است، همه جهان میان یک مشت دول بزرگ تقسیم شده است». پیوندها و مناسبات بین‌المللی و تقسیم کار جهانی عمیق‌تر و گسترده‌تر شده‌اند. نیروهای مولده جهانی در دستان معدودی دولت‌های امپریالیستی و انحصارات جداگانه، متمرکز شده است. در دوران امپریالیستی، تولید چنان عظیم شد که آزادی رقابت جای خود را به انحصار داد و سرمایه‌داری رقابت آزاد به سرمایه‌داری با تسلط انحصار و هم‌پیوندی سرمایه مالی با سرمایه صنعتی انحصاری، گذر کرد.

ادامهٔ مطلب

«بقيه راه را خودتان بروید!»

او خود، مانند استادش کامبخش، مظهر اين صداقت انقلابى بود. او به راستى و عميقاً به انقلاب اعتقاد داشت و از آن دفاع مى‌کرد. و هنگامى که زيرچوبهٔ دار وصيت‌نامه خود را نوشت بر دو نکته تأکيد صريح ورزيد: اول به کمونيست و مارکسيست لنينيست بودن خود، و بعد، بر دفاع صادقانه خود از انقلاب ٥٧. او نوشت:
من به‌عنوان يک کمونيست معتقد به مارکسيسم لنينيسم که از انقلاب ٥٧ دفاع مى کند به پاى چوبه! اعدام مى روم.

ادامهٔ مطلب

نامۀ رفیق عمویی به رفیق خاوری دربارۀ ضرورت وحدت توده‌ای‌ها

رفیق گرانقدر، رفیق خاوری، ما امروز در برابر وظیفۀ بزرگ و تاریخی‌ای قرار گرفته‌ایم. در جریان حوادث آینده کشور، خواه‌ناخواه ما ناچار به پاسخگویی هستیم. من به سهم خود از هیچ کوششی در جهت «وحدت توده‌ای‌ها» دریغ نمی‌کنم، بی‌آنکه کمترین چشمداشتی داشته باشم. دستم به‌سوی شما دراز است، امید که با پاسخ مثبت شما روبرو شوم.

ادامهٔ مطلب

مناسبات حزب تودۀ ایران و جبهۀ ملی در سال‌های ۳۲ـ۱۳۲۸

توضیح تحریریه: این مقاله با امضای «روشن» ــ یکی از اسامی مستعار زنده‌یاد رفیق کیانوری ــ در نشریۀ درون حزبی «مسایل حزبی» ــ شمارۀ ۷، خرداد ۱۳۳۸ ــ منتشر شده است. تمرکز نویسنده بر اشتباهات حزب تودۀ ایران در مناسبات با جبهۀ ملی در سال‌های ۳۲‌ـ‌۱۳۲۸ است. رفیق کیانوری مناسبات حزب تودۀ ایران و بورژوازی ملی در سال‌های مبارزات نفت را در سه دوره مورد ارزیابی انتقادی قرار می‌دهد. این ارزیابی حاوی نکات بدیعی است.

ادامهٔ مطلب

چرا مصدق حمایت حزب توده ایران را نپذیرفت؟

در هر حال دکتر مصدق سال‌ها بعد تا حدودی به اهمیت پیشنهاد حزب توده [ایران] یعنی تشکیل جبهه متحد خلق واقف شد. این معنی را می‌توان در پیام او به کنگره جبهه ملی دوم و تأکید بر ضرورت عضویت همه احزاب استقلال‌طلب و آزادی‌خواه و میهن‌دوست و بدون هرگونه اشاره‌ای به ممنوعیت ورود حزبی با نام و نشان خاص ــ و ستایش خجولانه مصدق از استالین ــ مشاهده کرد؛ اما چه فایده که دیگر نه حزب آن حزب سابق بود و نه استالینی در کار که حضورش مانع از یکه‌تازی‌های امپریالیسم شود.

ادامهٔ مطلب

۳۰ خرداد ۱۳۶۰، در گفت‌و‌گو با رفیق محمدعلی عمویی

من شخصاً اعتقاد دارم كه با آن روندی كه در درون سازمان مجاهدین خلق می‌گذشت و آن نگرشی كه اصولاً نسبت به حاكمیت داشت، دیر یا زود حادثه‌ای مثل سی ‌خرداد ۶۰ فراهم می‌آورد و به‌دنبال آن باز هم حاكمیت با خشونت برخورد می‌كرد. مشی‌ای كه سازمان در پیش گرفت، آن ترورهای بی‌حساب و كتاب، آن پایگاهی كه برای خودش انتخاب كرد ـ یك سازمان انقلابی كه تا دیروز در پایگاه‌‌های مبارزان فلسطینی جایگاهش بود حالا بیاید در كنار صدام‌حسین قرار بگیرد و هر قدر جلوتر می‌رود حمایت‌های كنگره امریكا را طلب می‌كند ـ مشی درستی برای یك سازمان سیاسی نبود. به گمان من سازمان مجاهدین خلق از نظر ماهوی اصلاً عوض شد، به‌كلی عوض شد، دیگر این سازمان آن سازمان نیست.

ادامهٔ مطلب

برخی مسایل نظری مربوط به انقلاب ایران

احسان طبری ــ در بررسی حاضر ممکن است مسایلی که در بررسی‌های دیگر مربوط به انقلاب ایران آمده از جهت برخی مسايل ‏و جهات تکرار شود، ولی مسلماً وظیفه و عملکرد این بررسی، یعنی طرح مسايل نظری (یا تئوریک) انقلاب ایران ‏و به‌دست دادن نیم‌رخی از حل این مسايل، وظیفه ویژه خود آنست و از این بابت تکراری در میان […]

ادامهٔ مطلب
1 2 3